Triglyceride là gì? Những nguy cơ khi chỉ số triglyceride tăng quá cao

Triglyceride (TG) là một trong những loại chất béo quan trọng trong cơ thể, đóng vai trò cung cấp năng lượng và duy trì hoạt động của các tế bào. Tuy nhiên, khi chỉ số TG vượt ngưỡng ổn định, điều này có thể trở thành nguyên nhân dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, đặc biệt là các bệnh lý tim mạch và chuyển hóa.

Với hơn 20 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe và sản xuất thực phẩm bảo vệ sức khỏe đạt chuẩn GMP, Mediphar USA sẽ mang đến những kiến thức hữu ích về triglyceride bao gồm các thông tin từ định nghĩa, mức định lượng phù hợp cho cơ thể, đến những biến chứng tiềm ẩn khi chỉ số này tăng cao.

Triglyceride là gì?

Triglyceride là một loại chất béo (lipid) có trong máu của bạn. Khi ăn, cơ thể sẽ chuyển đổi lượng calo dư thừa hay còn gọi là những calo không được sử dụng ngay lập tức thành triglyceride. Các triglyceride này được lưu trữ trong các tế bào mỡ và sau đó, hormone sẽ giải phóng chúng để cung cấp năng lượng giữa các bữa ăn.

Tuy nhiên, nếu bạn thường xuyên tiêu thụ nhiều calo hơn mức cơ thể có thể đốt cháy, đặc biệt là từ thực phẩm giàu carbohydrate, bạn có thể bị tăng triglyceride trong máu,

Cấu trúc hóa học của triglyceride, bao gồm 1 nhóm glycerol và 3 nhóm acid béo

Điểm khác biệt của triglyceride và cholesterol

Triglyceride và cholesterol đều là các chất béo thuộc nhóm lipid. Tuy nhiên, triglyceride là chất béo, còn cholesterol thì không. Cholesterol là một chất sáp do gan sản xuất, có vai trò quan trọng trong việc xây dựng màng tế bào và hỗ trợ hệ thần kinh. Ngoài ra, cholesterol còn tham gia vào quá trình tiêu hóa và sản xuất hormone trong cơ thể.

>>> Xem thêm: Cholesterol là gì? Vai trò, phân loại, và những yếu tố gây tăng cholesterol

Mức triglyceride bao nhiêu là tốt

Dưới đây là bảng mô tả các mức triglyceride trong máu:

Mức triglyceride	Giá trị (mg/dL)	Giá trị (mmol/L)
Bình thường	Dưới 150 mg/dL	Dưới 1.7 mmol/L
Cận cao	150 – 199 mg/dL	1.8 – 2.2 mmol/L
Cao	200 – 499 mg/dL	2.3 – 5.6 mmol/L
Rất cao	500 mg/dL trở lên	5.7 mmol/L trở lên

Bác sĩ thường kiểm tra mức triglyceride cao như một phần của xét nghiệm cholesterol, còn được gọi là bảng lipid hoặc hồ sơ lipid. Để đo chính xác mức triglyceride, bạn cần nhịn ăn trước khi lấy máu.

Phân loại mức độ triglyceride theo hàm lượng (mg/dL)

Vì sao tăng triglycerid lại nguy hiểm?

Mức triglyceride cao có thể góp phần làm cứng hoặc dày thành động mạch (xơ vữa động mạch), làm tăng nguy cơ đột quỵ, nhồi máu cơ tim, bệnh động mạch ngoại biên (PAD), bệnh động mạch vành (CAD) và các bệnh tim mạch. Ở mức rất cao, triglyceride còn có thể gây viêm tụy cấp.

Ngoài ra, triglyceride cao thường là dấu hiệu của các tình trạng sức khỏe khác làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim và đột quỵ, chẳng hạn như:

Béo phì
Hội chứng chuyển hóa: Một nhóm các vấn đề bao gồm mỡ thừa quanh vòng eo, huyết áp cao, triglyceride cao, đường huyết cao và mức cholesterol bất thường.

Triglyceride cao cũng có thể là dấu hiệu của các bệnh lý sau:

Đái tháo đường type 2 hoặc tiền tiểu đường
Suy giáp: Tình trạng cơ thể có mức hormone tuyến giáp thấp
Một số rối loạn di truyền hiếm gặp: Ảnh hưởng đến cách cơ thể chuyển hóa chất béo thành năng lượng

Đôi khi, triglyceride cao có thể là tác dụng phụ của một số loại thuốc. Những loại thuốc này bao gồm thuốc lợi tiểu, estrogen và progestin (thường dùng trong liệu pháp hormone), retinoid (sử dụng để điều trị các bệnh da liễu), steroid, thuốc chẹn beta, một số thuốc ức chế miễn dịch, và cả các loại thuốc điều trị HIV. Nếu bạn đang sử dụng bất kỳ loại thuốc nào trong số này và có chỉ số triglyceride cao, hãy thảo luận với bác sĩ để được tư vấn và điều chỉnh phương pháp điều trị phù hợp.

Các nguyên nhân ảnh hưởng đến mức triglyceride cao

Một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ triglyceride cao bao gồm:

Thừa cân hoặc béo phì
Thiếu vận động, không tập thể dục đủ
Chế độ ăn chứa nhiều chất béo hoặc đường
Uống quá nhiều rượu
Sử dụng một số loại thuốc như thuốc điều trị HIV, ung thư vú và hiếm khi là thuốc điều trị huyết áp cao
Sống chung với HIV
Có nguồn gốc từ Nam Á (Ấn Độ, Pakistan, Bangladesh và các quốc gia khác trong khu vực)
Mắc các rối loạn khiến cơ thể không thể phân giải lipid (chất béo, cholesterol…)
Có các bệnh lý như tiểu đường, bệnh thận, bệnh tuyến giáp hoặc bệnh gan

5 biện pháp đơn giản có thể làm giảm triglyceride máu

Việc duy trì lối sống lành mạnh đóng vai trò quan trọng trong việc giảm mức triglyceride và cải thiện sức khỏe tổng thể. Dưới đây là những phương pháp hiệu quả mà bạn có thể áp dụng:

Tập thể dục đều đặn

Hoạt động thể chất thường xuyên là chìa khóa để kiểm soát triglyceride. Bạn nên dành ít nhất 30 phút mỗi ngày, hầu hết các ngày trong tuần, để tập luyện. Tập thể dục không chỉ giúp giảm triglyceride mà còn tăng cường mức cholesterol “tốt” (HDL). Ngoài việc tập luyện chính thức, hãy tích cực vận động trong sinh hoạt hàng ngày, chẳng hạn như leo cầu thang thay vì đi thang máy hoặc đi bộ ngắn trong giờ nghỉ.

Tập thể dục không chỉ giúp làm giảm TG, mà còn tăng cholesterol “tốt” như HDL

Hạn chế đường và tinh bột tinh chế

Các loại carbohydrate đơn giản như đường, thực phẩm làm từ bột mì hoặc chứa fructose có thể làm tăng triglyceride. Do đó, bạn nên ưu tiên thực phẩm giàu chất xơ và hạn chế tiêu thụ đồ ngọt hoặc bánh kẹo.

Giảm cân

Nếu bạn bị tăng triglyceride nhẹ đến trung bình, việc cắt giảm lượng calo tiêu thụ hàng ngày sẽ mang lại hiệu quả rõ rệt. Cơ thể sẽ chuyển đổi lượng calo dư thừa thành triglyceride và lưu trữ dưới dạng mỡ. Vì vậy, kiểm soát lượng calo không chỉ giúp bạn giảm cân mà còn giảm mức triglyceride.

Chọn chất béo lành mạnh hơn

Hãy thay thế chất béo bão hòa trong thịt bằng các loại chất béo lành mạnh từ thực vật, như dầu ô liu hoặc dầu hạt cải. Ngoài ra, hãy bổ sung cá giàu omega-3 như cá thu hoặc cá hồi vào chế độ ăn uống. Đồng thời, tránh xa các chất béo chuyển hóa (trans fats) để bảo vệ sức khỏe tim mạch.

Bổ sung thực phẩm như cá thu, cá hồi giàu omega-3 hoặc chất béo từ thực vật sẽ giúp cải thiện chỉ số triglyceride của bạn!

Hạn chế uống rượu

Rượu chứa nhiều calo và đường, có thể làm tăng mạnh mức triglyceride. Đối với những người bị tăng triglyceride nghiêm trọng, việc tránh hoàn toàn rượu là điều cần thiết.

Chế độ ăn cho người có mức triglyceride cao

Một chế độ ăn lành mạnh có thể giúp giảm mức triglyceride trong máu. Điều này bao gồm hạn chế thực phẩm nhiều chất béo và đường, đồng thời tăng cường ngũ cốc nguyên hạt, trái cây, rau củ và cá trong khẩu phần ăn.

Thực phẩm nên ăn

Các thực phẩm dưới đây có lợi trong việc giảm triglyceride:

Ngũ cốc nguyên hạt: Bánh mì nguyên cám, ngũ cốc nguyên hạt, gạo lứt, yến mạch
Các loại đậu: Đậu gà, đậu đen
Dầu thực vật: Dầu ô liu, dầu hạt cải, dầu hướng dương (dùng với lượng nhỏ)
Quả bơ, hạt và bơ hạt
Cá béo: Cá hồi, cá thu, cá mòi (2 lần/tuần)
Rau củ và trái cây màu sắc: Bông cải xanh, cải Brussels, cà rốt, ớt đỏ, dưa hấu, các loại quả mọng, dưa lưới

Thực phẩm cần tránh

Hạn chế các thực phẩm giàu chất béo và đường, bao gồm:

Bánh quy, kẹo, nước ngọt, kem, bánh ngọt
Nước uống thể thao và nước tăng lực
Nước ép trái cây chứa nhiều đường
Bơ, thịt bò, thịt heo, thịt cừu
Đồ chiên rán
Sữa nguyên kem

Cần giảm tiêu thụ các thực phẩm nhiều chất béo và nhiều đường trong thực đơn dành cho các đối tượng có mức triglyceride cao

Một số câu hỏi liên quan

Tôi nên kiểm tra triglyceride bao lâu một lần?

Đối với người trưởng thành khỏe mạnh, việc kiểm tra chỉ số lipid (bao gồm triglyceride) mỗi 4-6 năm là đủ để theo dõi sức khỏe tim mạch. Tuy nhiên, đối với trẻ em, việc kiểm tra chỉ số lipid là cần thiết ít nhất một lần trong độ tuổi từ 9 đến 11 và một lần nữa từ 17 đến 21 tuổi.

Nếu bạn đang thay đổi chế độ ăn uống, thói quen sống hoặc sử dụng thuốc điều trị cholesterol và triglyceride cao, bạn nên kiểm tra lại chỉ số lipid sau một thời gian để đánh giá hiệu quả của biện pháp can thiệp này.

Mức triglyceride cao có nguy hiểm hơn mức cholesterol cao không?

Cả triglyceride cao và cholesterol cao đều có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, bao gồm nhồi máu cơ tim và đột quỵ. Tuy nhiên, mặc dù chúng có thể có cơ chế ảnh hưởng khác nhau đến cơ thể, nhưng việc giảm cholesterol cao thông qua chế độ ăn uống hoặc thuốc statin sẽ đồng thời giúp giảm mức triglyceride. Điều này có nghĩa là việc điều trị một trong hai vấn đề này có thể giúp cải thiện cả hai chỉ số, mang lại lợi ích tổng thể cho sức khỏe tim mạch.

Triglyceride cao có thể gây mệt mỏi không?

Thông thường, triglyceride cao không gây ra triệu chứng rõ rệt, do đó người bệnh thường không nhận thấy sự thay đổi trong cơ thể. Tuy nhiên, nếu tình trạng triglyceride cao không được kiểm soát và dẫn đến các bệnh lý tim mạch như xơ vữa động mạch, bệnh tim, thì một trong những triệu chứng phụ có thể là cảm giác mệt mỏi, yếu sức. Khi đó, mệt mỏi có thể là hậu quả của việc cơ thể phải làm việc nhiều hơn để bù đắp cho các vấn đề về tim mạch.

Tổng kết lại, mức độ triglyceride cao phản ánh một vấn đề sức khỏe tiềm ẩn có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm như bệnh tim mạch, đột quỵ và viêm tụy. Việc kiểm soát mức triglyceride thông qua chế độ ăn uống lành mạnh, tập thể dục đều đặn và thay đổi thói quen sống là rất quan trọng.

Kết luận

Bài viết đã cung cấp cho bạn những thông tin cơ bản về triglyceride, cách kiểm tra mức triglyceride, các thực phẩm nên và không nên ăn, cùng những lời khuyên hữu ích để duy trì sức khỏe tim mạch tốt nhất. Chúng tôi hy vọng rằng thông tin trong bài viết sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về triglyceride và cách kiểm soát nó hiệu quả. Cảm ơn bạn đã dành thời gian theo dõi bài viết. Đừng quên tiếp tục theo dõi website Mediphar USA để được cập nhanh chóng những thông tin y khoa chính xác và chính thống nhé!

Tài liệu tham khảo:

Triglycerides: Why do they matter? Print: https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/high-blood-cholesterol/in-depth/triglycerides/art-20048186
Triglycerides: https://my.clevelandclinic.org/health/articles/11117-triglycerides
Triglycerides: https://medlineplus.gov/triglycerides.html
High Triglycerides: What You Need to Know: https://www.webmd.com/cholesterol-management/high-triglycerides-what-you-need-to-know

Dược sĩ Phạm Cao Hà

Đã kiểm duyệt nội dung

Tôi là dược sĩ Phạm Cao Hà, hiện đang giữ vai trò cố vấn chuyên môn tại Công ty TNHH Mediphar USA. Với gần 40 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực nghiên cứu và quản lý chất lượng sản phẩm thực phẩm chức năng bảo vệ sức khỏe, tôi cam kết cung cấp những thông tin chính xác và hữu ích cho cộng đồng.

Hy vọng rằng những kiến thức và kinh nghiệm mà tôi chia sẻ trên website medipharusa.com sẽ hỗ trợ Quý Đối Tác và Khách Hàng của công ty trong việc hiểu biết sâu sắc hơn về lĩnh vực dược phẩm và thực phẩm chức năng.

> Xem thêm về tác giả