Hoạt chất hydroxypropyl methyl cellulose là gì?

Hydroxypropyl methylcellulose (hpmc) hay còn có tên gọi khác là Hypromellose là một polyme bán tổng hợp, là một dẫn chất cellulose được sử dụng rộng rãi trong nhiều ngành nghề, đặc biệt trong ngành dược phẩm. Bài viết này, Mediphar USA với 10 năm kinh nghiệm trong quá trình bào chế thuốc thực phẩm chức năng đến tay người tiêu dùng sẽ gửi đến thông tin cho bạn đọc về Hydroxypropyl methyl cellulose.

Bài viết được tham chiếu bởi GIÁM ĐỐC CHẤT LƯỢNG – Dược sĩ Thiều Thị Ngọc

Thông tin chung về hydroxypropyl methyl cellulose (hpmc)

Cấu trúc

Hypromellose (hpmc) là một dẫn chất hydroxypropyl và methyl hóa của cellulose được gắn vào các nguyên tử carbon C2, C3 và C6 của các vòng anhydroglucose. Các loại HPMC khác nhau sẽ có số lượng nhóm methyl và hydroxymethyl khác nhau do đó có khối lượng phân tử và độ nhớt khác nhau. Khối lượng phân tử của HPMC xấp xỉ khoảng 10,000 – 1,500,000.

Đặc tính lý hóa của hpmc

Tính chất vật lý

Hydroxypropyl methyl cellulose (hpmc) tồn tại dạng bột không mùi và không vị, có màu trắng hoặc trắng kem. Khi hòa tan trong nước, Hydroxypropyl methyl cellulose thành dạng dịch keo nhớt.

Độ tan: hpmc tan được trong nước lạnh tạo thành dung dịch keo hoặc gel phụ thuộc vào:

• Phụ thuộc vào nồng độ của hpmc
• Tan trong dung môi hữu cơ như như ethyl alcohol, isopropyl alcohol, ketones, và các este ( thấp hơn so với nước)
• Trong độ pH HPMC tan tốt trong môi trường bazơ hơn trong môi trường axit

Tính chất hoá học

• Nhiệt độ nóng chảy: hpmc hóa nâu ở 190-200°C; hóa than ở 225-230°C.
• Nhiệt độ chuyển kính là 170-180°C.
• Khả năng hút ẩm: hpmc dễ hút ẩm từ không khí và lượng nước hấp thụ phụ thuộc vào nhiệt độ và độ ẩm tương đối của môi trường.
• Trọng lượng riêng của HPMC là 1,26.

Độ nhớt

Dung dịch Hydroxypropyl methyl cellulose (hpmc) trong dung môi hữu cơ thường có độ nhớt cao hơn dung dịch nước ở cùng một nồng độ Hydroxypropyl methyl cellulose. Điều này là do các dung môi hữu cơ thường có tính chất tương tác và phản ứng với HPMC khác so với nước.

Độ nhớt của dung dịch HPMC cũng tăng lên khi tăng nồng độ hpmc trong dung dịch, do sự tăng cường của mạng lưới phân tử giữa các phân tử HPMC.

Hydroxypropyl methyl cellulose (hpmc) khi tan trong nước có một độ nhớt nhất định phụ thuộc vào liều lượng

Tuy nhiên dung dịch nước dễ bị làm hỏng bởi vi sinh vật và nấm mốc do đó cần thêm các chất bảo quản (natri benzoate, acid benzoic, paraben, … Benzalkonium clorid) thường được dùng làm chất bảo quản trong các chế phẩm nhãn khoa có chứa hpmc.

Hydroxypropyl methyl cellulose (hpmc) dùng để làm gì trong dược phẩm?

Hydroxypropyl methyl cellulose là một tá dược được sử dụng rộng rãi trong các chế phẩm thuốc uống, nhỏ mắt, nhỏ mũi và bôi ngoài da. Có thể kể đến một số ứng dụng quan trọng như sau:

• Ứng dụng bào chế viên nén, viên nang: HPMC thường được dùng làm tá dược dính với nồng độ từ 2-5% để tạo hạt khô hoặc ướt. Với HPMC có độ nhớt cao có thể được sử dụng trong công thức viên nang, viên nén giải phóng kéo dài với tỉ lệ từ 10-80%. HPMC có độ nhớt thấp được dùng làm tá dược dính hoặc bao chống ẩm như E3, K3, E6, E15,…
• Ứng dụng bào chế nhũ tương: hpmc có tác dụng ổn định nhũ tương do làm tăng độ nhớt pha ngoại, hoặc hấp phụ lên bề mặt phân cách pha, cân bằng tỷ trọng hai pha, ngăn các giọt tiểu phân hợp nhất nên tránh hiện tượng tách lớp.
• Ứng dụng bào chế hỗn dịch: hpmcđóng vai trò chất gây thấm tạo lớp áo ngoài thân nước giúp dễ dàng phân tán đều các tiểu phân dược chất vào môi trường phân tán là nước.
• Trong các chế phẩm nhãn khoa: hpmc dạng dung dịch trong nước có độ trong nên thường được áp dụng vào các công thức thuốc dùng cho nhãn khoa như thuốc nhỏ mắt, nước mắt nhân tạo.

Hydroxypropyl methyl cellulose có an toàn không?

Hydroxypropyl methyl cellulose được cơ quản Quản lý Thực phẩm và dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) chấp thuận sử dụng dược phẩm và các thiết bị y tế. Nó được coi là một chất không độc hại và không gây khó chịu khi sử dụng. Cho đến nay, hpmcđược ứng dụng chủ yếu trong sản xuất thuốc, dược phẩm chức năng với liều lượng vừa đủ và trải qua quá trình kiểm tra nghiêm ngặt.

Bài viết này Mediphar USA đã cung cấp thông tin Hydroxypropyl Methylcellulose (hpmc) là một hoạt chất có tính linh hoạt cao trong ứng dụng trong dược phẩm. Với những ưu điểm nổi bật nhờ khả năng tan trong nước, tạo gel, tạo màng phim và tương thích sinh học, hpmc được ứng dụng rộng rãi trong bào chế thuốc và được đánh giá là một tá dược “đáng giá” trong ngành dược, góp phần nâng cao chất lượng trong quá trình bào chế thuốc. Nếu như bạn có bất kì thắc mắc gì trong vấn đề về bào chế thuốc hãy liên hệ với Mediphar USA ngay.

Dược sĩ Phạm Cao Hà

Đã kiểm duyệt nội dung

Tôi là dược sĩ Phạm Cao Hà, hiện đang giữ vai trò cố vấn chuyên môn tại Công ty TNHH Mediphar USA. Với gần 40 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực nghiên cứu và quản lý chất lượng sản phẩm thực phẩm chức năng bảo vệ sức khỏe, tôi cam kết cung cấp những thông tin chính xác và hữu ích cho cộng đồng.

Hy vọng rằng những kiến thức và kinh nghiệm mà tôi chia sẻ trên website medipharusa.com sẽ hỗ trợ Quý Đối Tác và Khách Hàng của công ty trong việc hiểu biết sâu sắc hơn về lĩnh vực dược phẩm và thực phẩm chức năng.

> Xem thêm về tác giả