Tannin là một hợp chất tự nhiên quen thuộc, xuất hiện trong nhiều loại thực phẩm và dược liệu. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ về vai trò và những lợi ích mà tannin mang lại. Với hơn 150 sản phẩm được phân phối trên toàn quốc, Mediphar USA không chỉ cam kết mang đến các giải pháp chăm sóc sức khỏe chất lượng mà còn luôn nỗ lực cung cấp thông tin đáng tin cậy, chúng tôi sẽ giúp bạn dễ dàng tiếp cận với những kiến thức bổ ích về tannin qua bài viết sau.

Tannin là gì?

Tannin là một hợp chất hóa học thuộc nhóm polyphenol, đây là một nhóm chất có nguồn gốc tự nhiên. So với các polyphenol khác, phân tử tannin thường có kích thước lớn hơn và nổi bật với khả năng dễ dàng kết hợp với các phân tử khác như protein hoặc khoáng chất.

Tannin được tìm thấy tự nhiên trong nhiều loại thực vật, cả ăn được lẫn không ăn được, chẳng hạn như vỏ cây, lá, gia vị, các loại hạt, trái cây, đậu và một số loại cây thân gỗ. Thực vật sản sinh tannin như một cơ chế tự nhiên để chống lại sâu bọ. Ngoài ra, tannin còn góp phần tạo nên màu sắc và hương vị đặc trưng cho các loại thực phẩm có nguồn gốc thực vật.

Những nguồn thực phẩm giàu tannin phổ biến nhất trong chế độ ăn uống hàng ngày bao gồm trà, cà phê, rượu vang và chocolate. Chính tannin là yếu tố tạo nên vị chát và đắng đặc trưng của những thực phẩm và đồ uống này.

Hàm lượng tannin trong các loại trà có giống nhau không?

Mặc dù trà được xem là nguồn giàu tannin, nhưng hàm lượng tannin thực tế trong mỗi tách trà phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Có bốn loại trà chính bao gồm trà trắng, trà đen, trà xanh và trà ô long, tất cả đều được làm từ lá của cây Camellia sinensis. Mỗi loại trà đều chứa tannin, nhưng nồng độ của chúng bị ảnh hưởng đáng kể bởi quá trình sản xuất và thời gian ngâm khi pha chế.

Trà đen thường có hàm lượng tannin cao nhất, trong khi trà xanh lại được cho là chứa lượng tannin thấp nhất. Trà trắng và trà ô long nằm ở mức trung bình, hàm lượng tannin trong mỗi loại có thể thay đổi đáng kể tùy thuộc vào cách chúng được chế biến.

Thông thường, các loại trà chất lượng thấp có xu hướng chứa nhiều tannin hơn. Bên cạnh đó, thời gian ngâm trà càng lâu, nồng độ tannin trong tách trà của bạn càng cao.

Lợi ích sức khỏe của tannin

Hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường: Tannin giúp tăng cường hấp thụ glucose, giảm lượng đường trong máu và từ đó giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường.

Hỗ trợ lành vết thương: Tannin có khả năng tạo lớp màng bảo vệ trên vết thương hở, giúp giảm chảy máu và thúc đẩy quá trình lành nhanh hơn.

Điều trị bệnh kiết lỵ: Nước sắc từ vỏ quả lựu trong y học dân gian, với thành phần tannin được sử dụng để điều trị nhiều loại kiết lỵ khác nhau.

Ngăn ngừa bệnh tim mạch: Tannin có khả năng chống oxy hóa, giúp ngăn ngừa quá trình oxy hóa cholesterol – nguyên nhân hình thành mảng bám trong mạch máu, từ đó bảo vệ cơ thể khỏi các bệnh tim mạch.

Chống ung thư:

• Tannin trong trà xanh có khả năng ức chế sự hình thành tế bào ung thư. 
• Bên cạnh đó, người uống trà xanh thường xuyên được ghi nhận có nguy cơ mắc ung thư dạ dày thấp hơn. 
• Tannin còn có khả năng ngăn chặn sự hình thành chất gây ung thư và làm chậm quá trình phát triển khối u nếu được sử dụng đúng cách.

Hoạt động chống đột biến gen: Tannin chiết xuất từ hạt nho được chứng minh có khả năng chống lại các tác nhân gây đột biến gen như aflatoxin B1, 2-aminofluorene và Benzopyrene.

Tác dụng tẩy giun: Tannin cô đặc có khả năng tiêu diệt ký sinh trùng, hỗ trợ giảm thiểu các bệnh do giun sán gây ra.

Hoạt động chống oxy hóa: Tannin có trọng lượng phân tử cao giúp ức chế quá trình oxy hóa, bảo vệ tế bào khỏi tổn thương do các gốc tự do gây ra.

Hoạt động kháng khuẩn và kháng virus:

• Tannin có khả năng ức chế hoạt động của virus, bao gồm HIV, tụ cầu khuẩn (Staphylococcus aureus) và các vi khuẩn khác như Clostridium.
• Catechin và Epigallocatechin-3-gallate (EGCG) trong tannin giúp tăng cường khả năng kháng khuẩn.
• Tannin thủy phân (TG-1) có tác dụng kháng khuẩn mạnh, đặc biệt với vi khuẩn Helicobacter pylori, giúp giảm nguy cơ viêm loét dạ dày.

Hoạt động kháng virus HIV: Tannin ức chế sự nhân bản của virus HIV-1, đặc biệt hiệu quả trong việc ngăn ngừa sự phát triển của virus.

Tác động đến sức khỏe mạch máu: Tannin ngăn chặn sự hình thành peptide gây xơ cứng động mạch, từ đó hỗ trợ duy trì sức khỏe mạch máu.

Một số loại tannin nổi bật

Epigallocatechin gallate (EGCG)

• Chống oxy hóa và kháng viêm: EGCG được biết đến với khả năng chống oxy hóa mạnh mẽ, giúp giảm căng thẳng oxy hóa – nguyên nhân gây ra các bệnh mạn tính như ung thư, tiểu đường và tim mạch. EGCG cũng có thể ức chế các hóa chất gây viêm như TNF-alpha, góp phần bảo vệ tế bào và giảm nguy cơ tổn thương.
• Sức khỏe tim mạch: Nghiên cứu cho thấy EGCG có thể hỗ trợ giảm huyết áp, cholesterol và hạn chế mảng bám trong động mạch, những yếu tố quan trọng giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tim.
• Hỗ trợ giảm cân: EGCG được chứng minh giúp giảm chỉ số BMI và vòng eo khi kết hợp với chế độ ăn uống và tập luyện hợp lý. Bổ sung EGCG từ trà xanh trong 12 tuần cũng giúp cải thiện hiệu quả giảm cân và kiểm soát mỡ cơ thể.
• Sức khỏe não bộ: EGCG có khả năng cải thiện chức năng não, ngăn ngừa bệnh thoái hóa thần kinh như Alzheimer và Parkinson.

Theaflavins và Thearubigins

• Hai nhóm tannin này có nhiều trong trà đen, không chỉ tạo nên màu sắc đậm đặc trưng mà còn hoạt động như các chất chống oxy hóa mạnh.
• Nghiên cứu ban đầu cho thấy chúng có thể giúp bảo vệ tế bào khỏi tổn thương do gốc tự do, nhưng cần thêm dữ liệu để xác định rõ hơn tác động này.

Ellagitannin và Axit Ellagic

• Hỗ trợ hệ vi sinh đường ruột: Ellagitannin có thể thúc đẩy sự phát triển và hoạt động của các vi khuẩn có lợi trong đường ruột.
• Tiềm năng trong phòng ngừa và điều trị ung thư: giống như các polyphenol khác, ellagitannin có đặc tính chống oxy hóa và kháng viêm mạnh mẽ.

• Chống oxy hóa và giảm viêm: Axit ellagic giúp trung hòa các gốc tự do và giảm các dấu hiệu viêm, như prostaglandin E2 và interleukin 6 – những yếu tố liên quan đến bệnh tim mạch, ung thư và rối loạn tự miễn.
• Hỗ trợ chức năng não: Một số nghiên cứu trên động vật và ống nghiệm cho thấy axit ellagic có thể bảo vệ tế bào não và ngăn ngừa sự suy giảm chức năng não.
• Cải thiện làn da: Axit ellagic được cho là giúp làm sáng da bằng cách ức chế enzyme sản sinh melanin – loại sắc tố gây sạm da.

Tác dụng phụ tiềm năng của tannin

Mặc dù tannin mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, nhưng tiêu thụ quá mức có thể gây ra một số tác dụng phụ không mong muốn.

Giảm hấp thu sắt

Một trong những vấn đề lớn nhất của tannin là khả năng cản trở hấp thu sắt từ thực phẩm có nguồn gốc thực vật. Trong quá trình tiêu hóa, tannin dễ dàng liên kết với sắt, khiến cơ thể không thể hấp thụ chất này hiệu quả. Điều này không ảnh hưởng nhiều đến những người có mức sắt ổn định, nhưng lại có thể gây vấn đề cho những người bị thiếu máu do thiếu sắt.

Để giảm rủi ro, nếu bạn bị thiếu sắt nhưng vẫn muốn uống trà, hãy tránh uống trà cùng các bữa ăn giàu sắt. Thay vào đó, bạn có thể uống trà ở khoangr giữa các bữa ăn.

Gây buồn nôn

Hàm lượng tannin cao trong trà có thể gây buồn nôn, đặc biệt nếu bạn uống trà khi đói. Điều này thường ảnh hưởng nhiều hơn đến những người có hệ tiêu hóa nhạy cảm.

Để tránh tình trạng này, bạn nên uống trà kèm với một ít thức ăn hoặc thêm sữa vào trà. Protein và carbohydrate từ thực phẩm có thể liên kết với một phần tannin, giảm khả năng gây kích ứng hệ tiêu hóa.

Ngoài ra, hãy cân nhắc giới hạn số lượng tách trà bạn uống trong mỗi lần.

Mong rằng qua những thông tin mà Mediphar USA chia sẻ, bạn đã có được cái nhìn đầy đủ về tannin, những lợi ích sức khỏe mà chúng mang lại cũng như những lưu ý khi sử dụng để tránh tác dụng phụ không mong muốn. Chúng tôi luôn nỗ lực cung cấp những thông tin chính thống, đáng tin cậy và cập nhật nhất với nội dung y tế, hỗ trợ bạn trong việc chăm sóc sức khỏe một cách hiệu quả và an toàn. Để luôn cập nhật những kiến thức mới nhất về y khoa, đừng quên tiếp tục theo dõi Mediphar USA. Chúng tôi luôn đồng hành cùng bạn trong hành trình chăm sóc sức khỏe và nâng cao chất lượng cuộc sống!

Tài liệu tham khảo:

1. What Are Tannins in Tea, and Do They Have Benefits?: https://www.healthline.com/nutrition/tannins-in-tea 
2. Health effects, sources, utilization and safety of tannins: a critical review: https://www.researchgate.net/publication/335898815_Health_effects_sources_utilization_and_safety_of_tannins_a_critical_review
3. EGCG (Epigallocatechin Gallate): Benefits, Dosage, and Safety: https://www.healthline.com/nutrition/egcg-epigallocatechin-gallate 
4. Theaflavin – Uses, Side Effects, and More: https://www.webmd.com/vitamins/ai/ingredientmono-1173/theaflavin 
5. Ellagic Acid: What It Is, How It Works, and Food Sources: https://www.healthline.com/nutrition/ellagic-acid

Dược sĩ Phạm Cao Hà

Đã kiểm duyệt nội dung

Tôi là dược sĩ Phạm Cao Hà, hiện đang giữ vai trò cố vấn chuyên môn tại Công ty TNHH Mediphar USA. Với gần 40 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực nghiên cứu và quản lý chất lượng sản phẩm thực phẩm chức năng bảo vệ sức khỏe, tôi cam kết cung cấp những thông tin chính xác và hữu ích cho cộng đồng.

Hy vọng rằng những kiến thức và kinh nghiệm mà tôi chia sẻ trên website medipharusa.com sẽ hỗ trợ Quý Đối Tác và Khách Hàng của công ty trong việc hiểu biết sâu sắc hơn về lĩnh vực dược phẩm và thực phẩm chức năng.

> Xem thêm về tác giả