Lutein là gì? Cùng tìm hiểu “lá chắn vàng” bảo vệ đôi mắt

Lutein là gì? Cùng tìm hiểu “lá chắn vàng” bảo vệ đôi mắt

Lutein là một trong những dưỡng chất quan trọng đối với sức khỏe, đặc biệt là đôi mắt. Đây là một loại carotenoid tự nhiên có trong nhiều loại rau xanh và trái cây, giúp bảo vệ mắt khỏi tác động của ánh sáng xanh và các gốc tự do. Nhờ vào những lợi ích này, lutein ngày càng được quan tâm và bổ sung rộng rãi trong chế độ ăn uống cũng như các sản phẩm hỗ trợ sức khỏe.

Để tìm hiểu sâu hơn lutein là gì, có tác dụng như thế nào đối với cơ thể và cần bổ sung lutein ra sao để đạt hiệu quả tốt nhất? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây cùng Mediphar USA!

Lutein là gì?

Lutein là một loại xanthophyll, là một dạng carotenoid có chứa oxy. Carotenoid là nhóm hợp chất tạo nên sắc tố tự nhiên màu vàng, cam và đỏ trong thực phẩm. Cơ thể chúng ta không thể tự tổng hợp được carotenoid, vì vậy cần phải bổ sung các chất này thông qua chế độ ăn uống.

Carotenoid được chia thành hai nhóm chính: xanthophyll (có chứa oxy, thường tạo sắc tố vàng)caroten (không chứa oxy, thường tạo sắc tố cam). Lutein cùng với zeaxanthin là hai loại xanthophyll có mặt trong võng mạc của mắt. Vì chúng tập trung nhiều ở khu vực hoàng điểm, đây là bộ phận quan trọng ở đáy mắt, nên còn được gọi là sắc tố hoàng điểm. Nhờ đặc tính này, lutein có thể mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe thị giác.

Ngoài ra, lutein còn có đặc tính chống oxy hóa, có thể hỗ trợ chức năng não bộ, bảo vệ tim mạch và góp phần ngăn ngừa một số loại ung thư.

Cấu trúc hóa học của lutein
Cấu trúc hóa học của lutein

Lợi ích sức khỏe của lutein

Bảo vệ sức khỏe mắt

Một trong những nghiên cứu nổi bật về lutein và sức khỏe mắt là Nghiên cứu Bệnh Mắt liên quan đến Tuổi (AREDS). Kết quả cho thấy, việc bổ sung lutein và zeaxanthin giúp giảm 25% nguy cơ tiến triển bệnh thoái hóa điểm vàng do tuổi tác (AMD) ở những người đã mắc bệnh.

Trước đây, beta-carotene, một loại carotenoid khác có lợi cho mắt, được sử dụng trong các công thức bổ sung tăng cường thị lực, nhưng sau đó nó đã bị loại bỏ do làm tăng nguy cơ ung thư phổi ở người hút thuốc. Việc thay thế beta-carotene bằng lutein và zeaxanthin không chỉ mang lại lợi ích tương đương cho mắt mà còn ngăn ngừa nguy cơ ung thư phổi ở người sử dụng.

Lutein cũng đóng vai trò như một chất chống oxy hóa mạnh, giúp giảm viêm và stress oxy hóa, vốn là hai yếu tố liên quan đến các bệnh về mắt như tăng nhãn áp, bệnh võng mạc tiểu đường và thoái hóa điểm vàng. Ngoài ra, lutein còn quan trọng đối với sự phát triển mắt của thai nhi trong thai kỳ và hỗ trợ thị lực suốt đời. Một số nghiên cứu sơ bộ cũng cho thấy lutein có thể giúp cải thiện tình trạng khô mắt.

Lutein là “lá chắn vàng” trong việc nâng cao và bảo vệ sức khỏe thị lực
Lutein là “lá chắn vàng” trong việc nâng cao và bảo vệ sức khỏe thị lực

Hỗ trợ sức khỏe tim mạch

Lượng lutein trong chế độ ăn uống cao và mức lutein trong máu cao tỉ lệ thuận với một sức khỏe tim mạch tốt.

Một nghiên cứu cho thấy lutein và zeaxanthin có tác dụng cải thiện các chỉ số lâm sàng ở bệnh nhân tim mạch, có thể nhờ vào đặc tính chống viêm của chúng. Nghiên cứu khác cho thấy việc bổ sung 20 mg lutein mỗi ngày trong 3 tháng giúp giảm mức cholesteroltriglycerid, 2 yếu tố nguy cơ gây bệnh tim mạch do hình thành các mảng xơ vữa ở mạch máu.

Hỗ trợ phòng ngừa ung thư

Lutein cùng với các carotenoid khác có thể giúp cải thiện tiên lượng bệnh ung thư.

Kết quả của một nghiên cứu đã chỉ ra rằng chế độ ăn giàu lutein, kết hợp với các dưỡng chất khác từ rau củ và trái cây, có thể giúp giảm nguy cơ ung thư tuyến tụy. Ngoài ra, lutein cũng được cho là có tác dụng bảo vệ chống lại ung thư vú, ung thư đầu và cổ.

Lutein có tiềm năng trong việc hỗ trợ giảm nguy cơ ung thư tuyến tụy, bảo vệ khỏi ung thư vú…
Lutein có tiềm năng trong việc hỗ trợ giảm nguy cơ ung thư tuyến tụy, bảo vệ khỏi ung thư vú…

Hỗ trợ trí não và cải thiện trí nhớ

Việc bổ sung lutein với liều lượng 10mg/ngày kết hợp với zeaxanthin và meso-zeaxanthin trong 1 năm giúp cải thiện trí nhớ đáng kể đi đôi cùng nâng cao khả năng nhận thức. Nhìn chung, các carotenoid có thể đóng vai trò bảo vệ não bộ, giúp ngăn ngừa các bệnh thoái hóa thần kinh và duy trì sức khỏe trí não khi về già.

Cách bổ sung lutein bằng các thực phẩm tự nhiên

Nếu bạn muốn tăng cường lutein mà không cần dùng thực phẩm chức năng, hãy bổ sung các thực phẩm giàu lutein vào chế độ ăn hằng ngày. Lutein chủ yếu có trong rau xanh, một số loại trái cây và thực phẩm có nguồn gốc động vật.

Các loại rau xanh lá đậm

Những loại rau lá xanh đậm là nguồn cung cấp lutein dồi dào nhất. Chúng không chỉ giàu lutein mà còn chứa nhiều vitamin và khoáng chất có lợi cho sức khỏe của đôi mắt. Một số ví dụ tiêu biểu bao gồm:

  • Cải xoăn: Được xem là thực phẩm hàng đầu cung cấp lutein, cải xoăn chứa lượng lutein rất cao, giúp bảo vệ võng mạc khỏi tác hại của ánh sáng xanh.
  • Rau chân vịt: Ngoài lutein, rau chân vịt còn chứa zeaxanthin, một chất quan trọng khác giúp hỗ trợ thị lực.
  • Bông cải xanh: Cung cấp lutein cùng với vitamin C, giúp chống oxy hóa và bảo vệ tế bào mắt.
  • Xà lách: Một lựa chọn thân thuộc trong các bữa ăn của gia đình Việt và giàu lutein, phù hợp để bổ sung vào bữa ăn hằng ngày.
Các loại rau xanh lá đậm là lựa chọn đơn giản nhất để bổ sung một lượng lutein dồi dào
Các loại rau xanh lá đậm là lựa chọn đơn giản nhất để bổ sung một lượng lutein dồi dào

Các loại rau củ khác

Ngoài rau xanh, một số loại rau củ cũng chứa lutein ở mức đáng kể, chẳng hạn như:

  • Đậu Hà Lan: Bên cạnh lutein, đậu Hà Lan còn chứa chất xơ và một số protein có nguồn gốc thực vật.
  • Bắp: Lutein trong bắp thường tồn tại cùng với zeaxanthin.
  • Bắp cải: Loại rau này chứa nhiều thành phần chống oxy hóa, giúp bảo vệ mắt và tăng cường miễn dịch.
  • Đậu que: Không chỉ cung cấp lutein, chất xơ từ đậu que còn là phương pháp hiệu quả giúp hỗ trợ tiêu hóa.

Trái cây

Một số loại trái cây nhiệt đới có chứa lutein, mang đến hương vị thơm ngon và lợi ích sức khỏe như:

  • Xoài: Ngoài lutein, vitamin A trong xoài còn giúp cho mắt sáng khỏe.
  • Đu đủ: Không chỉ chứa lutein, đu đủ còn giàu enzyme hỗ trợ tiêu hóa và vitamin C giúp tăng cường đề kháng.
Đu đủ nổi tiếng với công dụng tăng cường thị lực và tăng đề kháng nhờ các thành phần lutein, vitamin C…
Đu đủ nổi tiếng với công dụng tăng cường thị lực và tăng đề kháng nhờ các thành phần lutein, vitamin C…

Thực phẩm có nguồn gốc động vật

  • Lòng đỏ trứng: Đây là nguồn lutein sinh học cao dễ hấp thụ, đồng thời lòng đỏ trứng còn cung cấp thêm protein và các chất béo tốt cho cơ thể.

Ngũ cốc

  • Lúa mì cứng: Đây là loại lúa mì được dùng để làm mì ống và bánh mì, chứa một lượng lutein nhất định và giúp hỗ trợ sức khỏe của đôi mắt.

Bằng cách kết hợp đa dạng các thực phẩm này vào bữa ăn hằng ngày, bạn có thể bổ sung lutein một cách tự nhiên và hiệu quả, giúp bảo vệ đôi mắt và tăng cường sức khỏe tổng thể!

Liều bổ sung khuyến nghị lutein cho cơ thể

Lutein được khuyến nghị bổ sung với liều lượng từ 10 – 20mg/ngày trong tối đa 3 năm.

Người ta ước tính rằng, có 44mg lutein trong một cốc cải xoăn nấu chín, 26mg cho mỗi cốc rau chân vịt nấu chín và 3mg cho mỗi cốc bông cải xanh. Bạn cũng có thể bổ sung lutein bằng các thực phẩm chức năng được bào chế ở dạng viên uống. Hiện nay có một số loại vitamin tổng hợp có chứa lutein trong công thức với hàm lượng tương đối nhỏ, khoảng 0.25mg cho mỗi viên uống.

Một cốc cải xoăn có thể chứa tới 44 mg lutein
Một cốc cải xoăn có thể chứa tới 44 mg lutein

Lutein được hấp thụ tốt nhất khi được dùng chung trong các bữa ăn chứa nhiều chất béo.

Đừng ngần ngại trao đổi với bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng về phương thức và liều lượng lutein cần bổ sung, điều này sẽ giúp cá nhân hóa hiệu quả điều trị cho từng đối tượng khác nhau với từng tình trạng cụ thể.

Tương tác cần lưu ý khi sử dụng chung với lutein

Lutein được xem là an toàn khi sử dụng phối hợp chung với nhiều hoạt chất khác. Một điều đáng lưu ý, khi sử dụng chung lutein với beta-carotene hoặc vitamin E, sự hấp thu của các vitamin này có thể sẽ bị cản trở.

Trong các dạng bào chế thực phẩm bổ sung, lutein thường được kết hợp chung với nhiều khoáng chất và các vitamin khác. Vì vậy vẫn có thể xảy ra tương tác không phải do lutein mà là phụ thuộc vào các thành phần khác trong công thức bào chế. Vì vậy, bạn nên đọc kỹ bảng thành phần hoặc tham vấn chuyên gia trước khi quyết định điều trị cùng các loại thực phẩm chức năng mới khi đang được điều trị với các thuốc khác.

Có vấn đề gì nếu tôi dùng quá nhiều Lutein không?

Hiện nay, chưa có nhiều nghiên cứu hoặc báo cáo về độc tính của lutein khi bổ sung với liều cao. Tuy nhiên, một tác dụng phụ có thể gặp phải là carotenemia, đây là tình trạng da chuyển sang màu vàng do dư thừa carotenoid. Đây là một phản ứng lành tính, không gây hại cho sức khỏe và sẽ tự biến mất khi bạn giảm lượng lutein nạp vào cơ thể.

Vì chưa có mức giới hạn an toàn cụ thể cho lutein, tốt nhất bạn nên bổ sung từ thực phẩm tự nhiên hoặc tuân thủ liều lượng khuyến nghị khi sử dụng thực phẩm chức năng.

Phản ứng carotenemia xảy ra khi cơ thể dư thừa carotenoid, đây là phản ứng lành tính và có thể tự biến mất
Phản ứng carotenemia xảy ra khi cơ thể dư thừa carotenoid, đây là phản ứng lành tính và có thể tự biến mất

Lutein là một loại “vitamin cho đôi mắt”, lành tính và được cho là khá an toàn với người sử dụng cũng như không bao gồm nhiều độc tính, tác dụng phụ và tương tác thuốc nghiêm trọng đáng lưu ý. Trên đây là toàn bộ thông tin về lutein do Mediphar USA cung cấp. Hy vọng qua bài viết này bạn đã có đủ cho mình các thông tin cần thiết về việc bổ sung đúng cách cũng như lợi ích của lutein đối với sức khỏe.

Mediphar USA với hơn 20 năm kinh nghiệm nghiên cứu các dưỡng chất tự nhiên nhằm phục vụ cho sứ mệnh vì sức khỏe người Việt, chúng tôi đảm bảo mang đến cho độc giả và người quan tâm một hệ sinh thái an toàn với sức khỏe là mối quan tâm hàng đầu. Đừng quên tiếp tục theo dõi website Mediphar USA để được cập nhật các thông tin y khoa một cách chính xác và nhanh chóng nhất!

Tài liệu tham khảo:

  1. Lutein: Health Benefits and Top Food Sources: https://www.healthline.com/nutrition/lutein
  2. The Health Benefits of Lutein: https://www.verywellhealth.com/can-lutein-supplements-protect-your-eyes-89060
  3. Lutein – Uses, Side Effects, And More: https://www.webmd.com/vitamins/ai/ingredientmono-754/lutein
Dược sĩ Phạm Cao Hà

Dược sĩ Phạm Cao Hà

Đã kiểm duyệt nội dung

Tôi là dược sĩ Phạm Cao Hà, hiện đang giữ vai trò cố vấn chuyên môn tại Công ty TNHH Mediphar USA. Với gần 40 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực nghiên cứu và quản lý chất lượng sản phẩm thực phẩm chức năng bảo vệ sức khỏe, tôi cam kết cung cấp những thông tin chính xác và hữu ích cho cộng đồng.

Hy vọng rằng những kiến thức và kinh nghiệm mà tôi chia sẻ trên website medipharusa.com sẽ hỗ trợ Quý Đối Tác và Khách Hàng của công ty trong việc hiểu biết sâu sắc hơn về lĩnh vực dược phẩm và thực phẩm chức năng.

> Xem thêm về tác giả

    Liên hệ MEDIPHAR USA



    Bài viết liên quan