10+ cách giảm đau bụng nhanh và hiệu quả tại nhà

Đau bụng là triệu chứng phổ biến, có thể xuất hiện do nhiều nguyên nhân như rối loạn tiêu hóa, ăn uống không hợp lý, căng thẳng hoặc thay đổi thời tiết. Mặc dù phần lớn các cơn đau bụng không quá nghiêm trọng và có thể tự cải thiện, nhưng việc xử lý đúng cách sẽ giúp người bệnh cảm thấy dễ chịu hơn và hạn chế ảnh hưởng cuộc sống hằng ngày. Trong bài viết này, Mediphar USA sẽ hướng dẫn bạn những mẹo đơn giản, dễ thực hiện tại nhà để giảm đau bụng một cách nhanh chóng, an toàn và hiệu quả.

1. Chườm ấm

Chườm ấm là một phương pháp đơn giản nhưng hiệu quả giúp giảm đau bụng trong nhiều trường hợp. Nhiệt độ ấm giúp tăng tuần hoàn máu, làm giãn cơ trơn ở thành ruột hoặc tử cung, từ đó giảm các cơn co thắt gây đau bụng. Ngoài ra, nhiệt độ ấm còn giúp giảm căng thẳng và thư giãn cơ thể. Phương pháp này đặc biệt hiệu quả với các trường hợp như đau bụng kinh, đầy hơi, khó tiêu hoặc hội chứng ruột kích thích. Tuy nhiên, chườm ấm không nên áp dụng nếu đau bụng do viêm ruột thừa, viêm cấp tính hoặc có dấu hiệu nhiễm trùng vì có thể làm tình trạng nghiêm trọng hơn.

Khi chườm ấm, nên dùng túi chườm hoặc khăn ấm ở nhiệt độ vừa phải, tránh để quá nóng và chườm vào vùng bụng trong vòng 15 phút mỗi lần. Nếu cơn đau kéo dài, dữ dội, hoặc kèm theo sốt, nôn, bạn nên đến cơ sở y tế để được kiểm tra kịp thời.

2. Massage bụng

Massage bụng là một phương pháp tự nhiên có thể giúp giảm đau bụng hiệu quả trong nhiều trường hợp. Khi massage, các động tác xoa bóp nhẹ nhàng giúp kích thích tuần hoàn máu, thư giãn các cơ ở vùng bụng và giảm co thắt ở đường tiêu hóa. Ngoài ra, massage bụng cũng có thể giúp kích thích nhu động ruột, hỗ trợ tiêu hóa và làm dịu cảm giác khó chịu ở vùng bụng.

Tuy nhiên, không nên massage nếu đau bụng kèm theo các dấu hiệu bất thường như sốt, nôn mửa, tiêu chảy nặng, hoặc nghi ngờ viêm ruột thừa. Khi thực hiện, nên massage nhẹ nhàng theo chiều kim đồng hồ trong vòng 10 phút, kết hợp với dầu ấm nếu cần, và không nên ấn quá mạnh để tránh gây tổn thương vùng bụng.

3. Nghỉ ngơi

Nghỉ ngơi là một biện pháp giúp cơ thể được thư giãn, khi đó hệ thần kinh cũng được thả lỏng hơn, từ đó làm giảm cảm giác đau. Đối với các cơn đau bụng do căng thẳng stress, rối loạn tiêu hóa, hoặc đau bụng kinh, nghỉ ngơi giúp làm dịu các cơ co thắt và tạo điều kiện cho cơ thể tự hồi phục. Nằm nghỉ ở tư thế thoải mái, có thể làm giảm áp lực lên vùng bụng và mang lại cảm giác dễ chịu hơn.

4. Uống nước gừng/ trà gừng

Gừng là một loại rễ có hương thơm đặc trưng, từ lâu đã được sử dụng trong y học cổ truyền để làm dịu các vấn đề liên quan đến tiêu hóa, trong đó có đau bụng. Nhờ chứa các hợp chất chống viêm và chống oxy hóa như Gingerol, Shogaol và Zingerone gừng có khả năng làm giảm các cơn co thắt dạ dày, giảm đầy hơi và cải thiện cảm giác buồn nôn.

Gừng có thể được sử dụng dưới nhiều dạng khác nhau như trà gừng, viên ngậm, hoặc nhai trực tiếp gừng tươi đã gọt vỏ. Việc uống gừng, đặc biệt dưới dạng trà gừng ấm, có thể giúp làm dịu cơn đau bụng do rối loạn tiêu hóa, đau dạ dày hoặc đau bụng kinh.

Nhìn chung, gừng được xem là an toàn và ít tác dụng phụ, nhưng một số người có thể gặp hiện tượng nhẹ như ợ nóng hoặc tiêu chảy. Ngoài ra, những người đang dùng thuốc chống đông máu như warfarin nên thận trọng, vì gừng có thể làm tăng nguy cơ chảy máu và gây nên các vết bầm tím.

Xem thêm 8 vị trí đau bụng thường gặp

5. Uống nước dừa

Uống nước dừa có thể giúp giảm đau bụng nhẹ nhờ khả năng bù nước, bổ sung điện giải và làm dịu dạ dày. Với tính mát và giàu khoáng chất như kali, magie, nước dừa hỗ trợ tiêu hóa và đặc biệt hữu ích khi đau bụng kèm tiêu chảy nhẹ.

Nước dừa tuy tốt cho hệ tiêu hóa, nhưng không phù hợp với tất cả mọi người. Nước dừa chứa FODMAP là loại đường dễ lên men, có thể gây đầy hơi hoặc rối loạn tiêu hóa ở người có hệ tiêu hóa nhạy cảm, đặc biệt là người mắc hội chứng ruột kích thích (IBS). Ngoài ra, nước dừa có hàm lượng kali cao nên không phù hợp với người bị bệnh thận, vì có thể gây mất cân bằng điện giải nếu dùng thường xuyên.

6. Uống trà hoa cúc

Trà hoa cúc là một loại thảo dược tự nhiên có tác dụng làm dịu hệ tiêu hóa. Nhờ chứa các hợp chất chống viêm như apigenin, chamazulene và luteolin. Đây đều là flavonoid và polyphenol có nguồn gốc thực vật giúp giảm viêm ở niêm mạc dạ dày, hỗ trợ cải thiện các tình trạng như viêm dạ dày, trào ngược dạ dày thực quản (GERD) và hội chứng ruột kích thích.

Ngoài ra, trà hoa cúc còn có tác dụng thư giãn hệ tiêu hóa, giúp giảm đau bụng và buồn nôn. Uống một tách trà hoa cúc ấm có thể là một cách tự nhiên, nhẹ nhàng để giảm đau bụng và hỗ trợ tiêu hóa.

7. Uống trà bạc hà

Bạc hà chứa các hoạt chất chính như menthol, methyl salicylate, cùng với flavonoid và tinh dầu bay hơi có tác dụng làm dịu cơn đau do co thắt dạ dày, buồn nôn và chuột rút.

Trà bạc hà thường được sử dụng để hỗ trợ điều trị đau bụng do hội chứng ruột kích thích, viêm dạ dày hoặc trong các trường hợp rối loạn tiêu hóa bằng cách giúp mật lưu thông tốt hơn, từ đó cải thiện tình trạng đầy hơi và táo bón. Uống trà bạc hà ấm có thể mang lại cảm giác dễ chịu và hỗ trợ giảm đau bụng một cách tự nhiên.

8. Ăn nhẹ, thực phẩm dễ tiêu

Ăn nhiều bữa nhỏ trong ngày với các thực phẩm dễ tiêu là cách tốt để giảm áp lực lên dạ dày, làm giảm đau bụng và giúp hệ tiêu hóa hoạt động nhẹ nhàng hơn. Khi bụng đang khó chịu, nên chọn những món ăn như cháo, súp, trái cây mềm, hoặc rau củ luộc để tránh gây áp lực lên dạ dày.

Ăn nhẹ sẽ giúp giảm tình trạng đầy hơi, khó tiêu và ngăn ngừa các cơn co thắt bụng gây đau. Đồng thời, tránh các thức ăn nhiều dầu mỡ, cay nóng hoặc khó tiêu để không làm cơn đau thêm trầm trọng.

9. Các loại ngũ cốc nguyên hạt

Ngũ cốc nguyên hạt chứa nhiều chất xơ, giúp hỗ trợ hệ tiêu hóa hoạt động hiệu quả hơn, ngăn ngừa táo bón và giảm nguy cơ đau bụng do rối loạn tiêu hóa. Đồng thời, loại thực phẩm này còn giúp ổn định đường huyết và cung cấp nguồn năng lượng bền vững cho cơ thể. Việc bổ sung ngũ cốc nguyên hạt vào chế độ ăn hằng ngày là một lựa chọn lành mạnh để cải thiện tiêu hóa và tăng cường sức khỏe tổng thể.

10. Dùng baking soda

Baking soda là một loại thuốc kháng axit tự nhiên thường dùng để giảm nhanh chứng ợ nóng và khó chịu ở dạ dày. Cách dùng phổ biến là hòa tan 1/2 thìa cà phê baking soda trong khoảng 120ml nước rồi uống. Nhờ tính kiềm, baking soda giúp trung hòa axit trong dạ dày, làm giảm cảm giác nóng rát và đau bụng do trào ngược axit dạ dày. Tuy nhiên, không nên dùng quá liều vì có thể gây mất cân bằng điện giải, đầy hơi hoặc tăng huyết áp.

Xem thêm đau bụng nên ăn gì

11. Thư giãn, hít thở sâu

Hít thở sâu là một cách đơn giản giúp làm dịu cơn đau bụng và cải thiện chức năng tiêu hóa. Khi hít thở sâu bằng cơ hoành, bụng sẽ phồng lên thay ngực khi hít vào và cơ hoành sẽ nhẹ nhàng tác động lên dạ dày và ruột, giống như một động tác massage nhẹ. Điều này kích hoạt hệ thần kinh phó giao cảm, giúp cơ thể thư giãn và làm dịu các triệu chứng như đầy hơi, đau bụng, táo bón và buồn nôn.

Các bước để thực hiện bài tập thở sâu bằng cơ hoành như sau:

• Ngồi hoặc nằm ở tư thế thoải mái.
• Đặt một tay lên ngực và tay kia lên bụng.
• Hít vào bằng mũi trong 4 nhịp, cảm nhận bụng phồng lên.
• Giữ hơi thở trong 2 nhịp.
• Thở ra chậm rãi bằng miệng trong 6 nhịp, cảm nhận bụng xẹp xuống.
• Lặp lại chu trình này trong vài phút, duy trì nhịp thở đều và chậm rãi.

12. Ăn các loại thực phẩm chứa probiotic và prebiotic

Ăn các thực phẩm chứa probiotic và prebiotic có thể giúp cải thiện sức khỏe đường ruột và giảm đau bụng. Probiotic là các vi khuẩn có lợi hỗ trợ cân bằng hệ vi sinh đường ruột, thường có trong sữa chua, kim chi, dưa muối, kombucha,… Prebiotic là chất xơ không tiêu hóa được, giúp nuôi dưỡng vi khuẩn có lợi, thường có trong chuối, tỏi, hành, yến mạch và măng tây,…

Kết hợp thực phẩm giàu probiotic và prebiotic trong chế độ ăn giúp tăng cường tiêu hóa, làm dịu các rối loạn đường ruột và hỗ trợ giảm đau bụng hiệu quả.

13. Sử dụng men vi sinh, men tiêu hóa

Sử dụng men vi sinh và men tiêu hóa là biện pháp hỗ trợ tiêu hóa hiệu quả, đặc biệt khi bị đau bụng do rối loạn hệ vi sinh hoặc khó tiêu.

• Men vi sinh: Giúp bổ sung vi khuẩn có lợi cho đường ruột (probiotic) và cung cấp chất xơ nuôi dưỡng chúng (prebiotic). Men vi sinh nên dùng khi bạn có triệu chứng rối loạn tiêu hóa do mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột như tiêu chảy, táo bón, đầy hơi, hoặc sau khi dùng kháng sinh kéo dài.
• Men tiêu hóa: Chứa các enzyme như amylase, lipase, protease… giúp phân giải tinh bột, chất béo và protein trong thức ăn. Men tiêu hóa giúp bổ sung enzyme hỗ trợ phân giải thức ăn nên dùng khi bạn bị đầy bụng, khó tiêu, đặc biệt sau bữa ăn nhiều đạm hoặc chất béo. Một số sản phẩm như Menpeptine có thể là lựa chọn phù hợp cho người hay gặp vấn đề tiêu hóa như chướng bụng, đầy hơi hoặc tiêu hóa kém.

14. Dùng thuốc

Việc dùng thuốc để điều trị chứng đau bụng phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra nó. Tùy vào trường hợp, các bác sĩ sẽ có thể chỉ định các loại thuốc sau:

• Thuốc giảm đau nhẹ như paracetamol,… có thể dùng nếu đau nhẹ.
• Thuốc kháng axit như omeprazole, lansoprazol,… giúp giảm đau do trào ngược dạ dày hoặc viêm loét dạ dày.
• Thuốc chống co thắt như drotaverin, trimebutin,… giúp giảm đau do co thắt cơ trơn đường tiêu hóa.
• Thuốc chống tiêu chảy hoặc nhuận trường tùy theo triệu chứng.
• Kháng sinh chỉ dùng khi có nhiễm khuẩn và được bác sĩ kê đơn.

Xem thêm Đau bụng uống thuốc gì?

Lưu ý khi thực hiện các cách giảm đau bụng

Dưới đây là một số lưu ý khi thực hiện các cách giảm đau bụng:

• Xác định các nguyên nhân có thể gây đau bụng: Đau bụng do ăn uống (đầy bụng, khó tiêu) khác với đau bụng kinh, đau bụng do viêm ruột thừa, loét dạ dày,…
• Chườm ấm đúng cách: Không chườm ở nhiệt độ quá cao để tránh gây bỏng da.
• Uống đủ nước: Giúp hỗ trợ tiêu hóa và ngăn ngừa mất nước nếu bị tiêu chảy.
• Không tự ý dùng kháng sinh hay các loại thuốc xổ.
• Không nên tự ý dùng thuốc lâu ngày hoặc lạm dụng thuốc giảm đau nhóm NSAIDs vì có thể làm tổn thương dạ dày.
• Theo dõi các triệu chứng và xin ý kiến tư vấn bác sĩ khi cần thiết: Nếu đau bụng kéo dài, dữ dội hoặc kèm theo sốt, nôn, đi ngoài ra máu, nên đi khám để được chẩn đoán và điều trị đúng.

Một số câu hỏi thường gặp

Tại sao đau bụng hoài không hết?

Đau bụng cấp tính thường xuất hiện đột ngột và biến mất trong vài giờ đến vài ngày. Trong khi đó, đau bụng mãn tính có thể tái đi tái lại, kéo dài hàng tuần, tháng hoặc thậm chí nhiều năm. Một số bệnh lý mãn tính còn khiến cơn đau tiến triển và ngày càng nghiêm trọng theo thời gian như hội chứng ruột kích thích, viêm loét dạ dày – tá tràng (có khi do H. pylori), rối loạn tiêu hóa mãn tính, sỏi mật hoặc viêm tụy, thậm chí stress kéo dài,… Hãy đi khám bác sĩ ngay khi có các dấu hiệu bất thường để có thể phát hiện và đưa ra phương án điều trị kịp thời.

Đau bụng khi nào cần đi gặp bác sĩ?

Nếu cơn đau bụng của bạn đi kèm với bất kỳ triệu chứng nào dưới đây, hãy đến gặp bác sĩ:

• Buồn nôn và nôn kéo dài nhiều ngày
• Phân có máu hoặc cc màu đen
• Giảm cân không rõ nguyên nhân
• Khó thở
• Sốt
• Đau bụng rõ rệt khi ấn vào
• Cơn đau kéo dài nhiều ngày và có xu hướng nghiêm trọng hơn
• Dấu hiệu mất nước như: chóng mặt, mệt mỏi, ít đi tiểu

Kết luận

Đau bụng có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, từ nhẹ đến nghiêm trọng. Việc áp dụng đúng cách xử lý tại nhà như nghỉ ngơi, ăn uống hợp lý hoặc dùng biện pháp dân gian có thể giúp cải thiện triệu chứng. Tuy nhiên, nếu cơn đau kéo dài, tái phát nhiều lần hoặc kèm theo dấu hiệu bất thường, bạn nên đến cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Dược sĩ Phạm Cao Hà

Đã kiểm duyệt nội dung

Tôi là dược sĩ Phạm Cao Hà, hiện đang giữ vai trò cố vấn chuyên môn tại Công ty TNHH Mediphar USA. Với gần 40 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực nghiên cứu và quản lý chất lượng sản phẩm thực phẩm chức năng bảo vệ sức khỏe, tôi cam kết cung cấp những thông tin chính xác và hữu ích cho cộng đồng.

Hy vọng rằng những kiến thức và kinh nghiệm mà tôi chia sẻ trên website medipharusa.com sẽ hỗ trợ Quý Đối Tác và Khách Hàng của công ty trong việc hiểu biết sâu sắc hơn về lĩnh vực dược phẩm và thực phẩm chức năng.

> Xem thêm về tác giả