Bụng cồn cào kèm theo buồn nôn và chóng mặt là những triệu chứng phổ biến nhưng không nên xem nhẹ, bởi chúng có thể liên quan đến nhiều vấn đề sức khỏe khác nhau, từ rối loạn tiêu hóa, hạ đường huyết cho đến các bệnh lý nghiêm trọng hơn. Việc nhận biết nguyên nhân sớm không chỉ giúp điều trị hiệu quả mà còn góp phần phòng ngừa tái phát. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn tìm hiểu chi tiết nguyên nhân, cách điều trị cũng như các biện pháp phòng ngừa để bảo vệ sức khỏe tốt hơn.
Những nguyên nhân tiềm ẩn gây đau bụng cồn cào, buồn nôn, chóng mặt
Từ các vấn đề tiêu hóa, căng thẳng tinh thần đến thiếu hụt dưỡng chất, mỗi yếu tố đều có khả năng gây ra tình trạng bụng cồn cào, buồn nôn và chóng mặt.
Hiểu rõ nguyên nhân tiềm ẩn sẽ giúp bạn có phương pháp xử lý hiệu quả và tránh được những biến chứng không mong muốn. Dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến dẫn đến tình trạng này:
Chứng khó tiêu
Khó tiêu, còn gọi là chứng rối loạn tiêu hóa, là cảm giác đau hoặc khó chịu ở vùng bụng trên, thường đi kèm các triệu chứng như ợ hơi, đầy bụng, buồn nôn và nôn mửa. Khó tiêu có thể xảy ra sau khi ăn quá nhanh hoặc quá nhiều.
Tuy nhiên, đôi khi đây có thể là dấu hiệu của các bệnh lý tiềm ẩn như trào ngược dạ dày thực quản (GERD), viêm loét dạ dày hoặc viêm dạ dày, cần được chẩn đoán và điều trị kịp thời để tránh biến chứng.

Căng thẳng và lo lắng
Căng thẳng, dù ngắn hạn hay kéo dài, có thể gây ra hàng loạt triệu chứng khó chịu ở hệ tiêu hóa, bao gồm cảm giác bụng cồn cào, khó chịu và buồn nôn. Do hệ thần kinh ruột có mối liên kết chặt chẽ với não bộ, căng thẳng hoặc lo lắng sẽ kích thích cơ thể sản sinh hormone tác động đến dạ dày, gây ra các triệu chứng như khó tiêu, buồn nôn, táo bón, tiêu chảy và trào ngược. Khi căng thẳng, bụng dễ trở nên cồn cào và khó chịu, làm giảm chất lượng cuộc sống.
Hội chứng tiền kinh nguyệt (PMS)
Hội chứng tiền kinh nguyệt (PMS) có thể gây ra hàng loạt triệu chứng ảnh hưởng đến đường tiêu hóa, trong đó phổ biến là bụng cồn cào buồn nôn, chóng mặt, đầy hơi, táo bón hoặc tiêu chảy.
PMS xuất hiện ở tuần trước kỳ kinh nguyệt, với mức độ triệu chứng khác nhau ở mỗi phụ nữ. Những biến đổi hormone trong chu kỳ kinh nguyệt được cho là nguyên nhân chính gây ra tình trạng này, khiến nhiều chị em gặp khó chịu về sức khỏe tiêu hóa vào mỗi tháng.
Hội chứng ruột kích thích (IBS)
Hội chứng ruột kích thích (IBS) là một rối loạn tiêu hóa mãn tính ảnh hưởng đến hoạt động của ruột, gây ra các triệu chứng như bụng cồn cào buồn nôn, táo bón, tiêu chảy, đầy hơi và chướng bụng.
IBS thường gây ra những cơn đau bụng và các triệu chứng này có thể bùng phát rồi thuyên giảm, làm người bệnh khó chịu và mệt mỏi. Nguyên nhân chính xác của IBS vẫn chưa rõ, nhưng các chuyên gia cho rằng hệ thống ruột nhạy cảm có thể là một yếu tố góp phần quan trọng.
Tắc ruột
Tắc ruột là tình trạng nguy hiểm khi có tắc nghẽn ở ruột non hoặc ruột già, ngăn chặn thức ăn và chất thải di chuyển qua hệ tiêu hóa. Nếu không được điều trị kịp thời, tắc ruột có thể dẫn đến vỡ ruột – một trường hợp cấp cứu y tế cần can thiệp khẩn cấp.
Người mắc tắc ruột thường gặp phải các triệu chứng như bụng cồn cào như đói, buồn nôn, đầy hơi nghiêm trọng, đau bụng dữ dội, buồn nôn và nôn ra dịch mật, táo bón hoặc không thể xì hơi, và cảm giác thèm ăn giảm sút.
Ngộ độc thực phẩm
Ngộ độc thực phẩm là tình trạng phổ biến xảy ra khi tiêu thụ thực phẩm hoặc đồ uống bị ô nhiễm, thường do vi khuẩn, vi-rút, hoặc ký sinh trùng. Các triệu chứng điển hình bao gồm đau bụng, chuột rút, khó tiêu, nôn mửa, và tiêu chảy, có thể kèm sốt nếu tình trạng nhiễm trùng nặng. Khi bị ngộ độc thực phẩm, bạn có thể cảm thấy bụng cồn cào buồn nôn, chóng mặt, khiến sức khỏe suy giảm đáng kể nếu không được xử lý kịp thời.
Không dung nạp thức ăn
Không dung nạp thức ăn là tình trạng cơ thể không thể tiêu hóa một số loại thực phẩm, phổ biến nhất là lactose, gluten, hoặc các loại rau thuộc họ cải và cà.
Khi gặp phải chứng này, người bệnh có thể xuất hiện các triệu chứng như bụng cồn cào buồn nôn, đầy hơi, chuột rút, bụng kêu ùng ục, tiêu chảy hoặc phân lỏng có mùi hôi. Tình trạng này gây khó chịu và có thể ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống nếu không được điều chỉnh chế độ ăn phù hợp.
Bệnh celiac
Bệnh celiac là tình trạng không dung nạp gluten, một loại protein có trong lúa mì, lúa mạch và lúa mạch đen. Khi người mắc bệnh celiac tiêu thụ thực phẩm chứa gluten, hệ tiêu hóa sẽ phản ứng bằng các triệu chứng như bụng cồn cào buồn nôn, đầy hơi, tiêu chảy, và đau bụng.
Thuốc
Một số loại thuốc có thể gây ra các triệu chứng tiêu hóa như bụng cồn cào buồn nôn, đau bụng, và tiêu chảy như tác dụng phụ. Các thuốc thường gặp bao gồm thuốc nhuận tràng, một số loại kháng sinh và thuốc chống viêm không steroid (NSAID) như ibuprofen và naproxen.
Những loại thuốc này có thể ảnh hưởng đến niêm mạc dạ dày và ruột, gây ra tình trạng khó chịu và ảnh hưởng tiêu hóa, đặc biệt khi dùng trong thời gian dài hoặc liều cao.
Tìm hiểu thêm về tình trạng bụng kêu ọc ọc nhưng không đói
Cách điều trị và phòng ngừa tình trạng bụng cồn cào buồn nôn
Việc điều trị bụng cồn cào buồn nôn thường phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra. Một số cách giúp ngăn ngừa và giảm triệu chứng hiệu quả bao gồm:
Kiểm soát căng thẳng, lo âu
Căng thẳng có thể gây ảnh hưởng lớn đến hệ tiêu hóa, làm nặng thêm tình trạng buồn nôn và đau dạ dày. Các kỹ thuật giảm căng thẳng như hít thở sâu, thiền, hoặc yoga có thể giúp giảm triệu chứng.

Sử dụng thực phẩm sạch sẽ
Đảm bảo thực phẩm sạch và an toàn là cách tốt nhất để tránh ngộ độc thực phẩm. Rửa tay kỹ trước khi ăn và bảo quản thực phẩm đúng cách để hạn chế vi khuẩn gây hại.
Tránh thực phẩm gây kích ứng
Một số thực phẩm như thức ăn cay, chiên xào nhiều dầu mỡ hay thức ăn chứa gluten hoặc lactose có thể là tình trạng cồn ruột, buồn nôn nặng hơn. Do đó, bạn cần xác định và loại bỏ những thực phẩm gây kích ứng này ra khỏi thực đơn hằng ngày để cải thiện tình trạng tiêu hóa.
Giảm caffeine và rượu
Giảm tiêu thụ caffeine và rượu là một biện pháp hỗ trợ tốt cho hệ tiêu hóa, bởi cả hai đều có thể kích thích dạ dày, làm tăng tiết acid và gây ra các triệu chứng như ợ nóng, đầy hơi. Việc hạn chế các loại đồ uống này sẽ giúp giảm cảm giác khó chịu ở bụng, đồng thời hỗ trợ duy trì sức khỏe đường tiêu hóa ổn định hơn.
Sử dụng gừng và trà thảo mộc
Gừng từ lâu đã được xem là vị thuốc tự nhiên giúp xoa dịu cảm giác buồn nôn và hỗ trợ tiêu hóa. Bạn có thể pha một tách trà gừng ấm hoặc nhâm nhi vài lát gừng tươi để làm ấm cơ thể, giảm co thắt dạ dày. Ngoài ra, nhiều loại thảo mộc quen thuộc như hoa cúc, lá tía tô, bạc hà hay nghệ cũng có tác dụng trong việc cải thiện sức khỏe đường ruột.
Sử dụng thuốc kháng acid
Nếu bạn bị ợ nóng, trào ngược hoặc buồn nôn, thuốc kháng acid có thể giúp giảm bớt triệu chứng. Tuy nhiên, chỉ sử dụng khi cần thiết và tham khảo ý kiến bác sĩ nếu triệu chứng không thuyên giảm.
Chia nhỏ bữa ăn
Thay vì ăn 3 bữa lớn, hãy chia nhỏ thành 5 – 6 bữa nhỏ trong ngày. Việc này giúp giảm áp lực lên dạ dày và cải thiện quá trình tiêu hóa, giảm cảm giác cồn cào và buồn nôn.

Lưu ý quan trọng: Các biện pháp trên chỉ mang tính hỗ trợ, không thay thế chẩn đoán và điều trị y khoa. Nếu triệu chứng kéo dài, kèm sốt, nôn ói nhiều, đi ngoài ra máu hoặc sụt cân bất thường, cần đi khám ngay để loại trừ các bệnh lý nghiêm trọng.
Bổ sung men tiêu hóa
Theo các chuyên gia y tế, một giải pháp hiệu quả để cải thiện chứng rối loạn tiêu hóa là bổ sung men tiêu hóa. Các sản phẩm này được nghiên cứu bào chế để hỗ trợ tối ưu hóa quá trình phân giải và hấp thu dinh dưỡng, giúp giảm thiểu các triệu chứng khó chịu như ợ nóng, chướng bụng, đầy hơi và buồn nôn, chóng mặt. Tuy nhiên, nên tham khảo ý kiến bác sĩ và lựa chọn sản phẩm có uy tín, chất lượng rõ ràng để đảm bảo phù hợp với thể trạng.

Bụng cồn cào buồn nôn, chóng mặt khi nào cần gặp bác sĩ
Nếu bạn gặp các triệu chứng nghiêm trọng hoặc đau bụng không thuyên giảm, hãy liên hệ với bác sĩ để được hỗ trợ kịp thời. Một số dấu hiệu đáng lo ngại có thể yêu cầu sự chăm sóc y tế ngay lập tức, bao gồm:
- Cơn đau dữ dội: Đau mạnh hoặc kéo dài không giảm.
- Mất nước: Các triệu chứng như khô miệng, chóng mặt, và ít đi tiểu.
- Tiêu chảy hoặc nôn mửa kéo dài: Triệu chứng nghiêm trọng và không thể kiểm soát.
- Xuất hiện máu: Trong chất nôn hoặc phân.
- Sụt cân không rõ nguyên nhân: Có thể là dấu hiệu của vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.
- Sốt cao liên tục: Khó hạ nhiệt hoặc có biểu hiện nhiễm trùng.
Hãy chủ động chăm sóc sức khỏe của mình và liên hệ bác sĩ nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào.
Một số câu hỏi thường gặp về triệu chứng bụng cồn cào, khó chịu, buồn nôn
Dưới đây là giải đáp cho những thắc mắc phổ biến liên quan đến chứng sôi bụng và cảm giác bụng cồn cào buồn nôn:
Làm sao để ngừng chứng bụng cồn cào, sôi bụng?
Giảm sôi bụng có thể được thực hiện thông qua các biện pháp như quản lý căng thẳng, tránh xa rượu và caffeine, và sử dụng thuốc kháng axit khi cần. Gừng cũng được coi là một phương pháp tự nhiên hỗ trợ giảm buồn nôn và làm dịu dạ dày.
Tại sao bụng tôi sôi, cồn cào nhưng không bị bệnh?
Có nhiều nguyên nhân có thể khiến bụng phát ra âm thanh mà không có bệnh lý, chẳng hạn như căng thẳng, tiêu hóa thức ăn không kịp, hay các yếu tố tự nhiên khác như mang thai và hội chứng ruột kích thích.
Triệu chứng bụng cồn cào, khó chịu, buồn nôn có nghiêm trọng không?
Thông thường, âm thanh sôi bụng là hiện tượng tạm thời và không đáng lo ngại, liên quan đến quá trình tiêu hóa hoặc những thay đổi nhỏ trong chế độ ăn. Tuy nhiên, nếu sôi bụng kèm theo triệu chứng khác, chẳng hạn như đau hoặc sụt cân không rõ nguyên nhân, đó có thể là dấu hiệu cần được bác sĩ kiểm tra kỹ lưỡng như bệnh celiac.
Kết luận
Bụng cồn cào kèm buồn nôn và chóng mặt có thể xuất phát từ những nguyên nhân đơn giản như chế độ ăn uống, nhưng cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng hơn. Việc lắng nghe cơ thể, điều chỉnh thói quen sinh hoạt và thăm khám y tế khi cần thiết là yếu tố quan trọng giúp bạn kiểm soát tình trạng này hiệu quả. Hãy duy trì chế độ ăn lành mạnh, nghỉ ngơi hợp lý và theo dõi sức khỏe định kỳ để phòng ngừa và bảo vệ hệ tiêu hóa cũng như thể trạng tổng thể của bạn.
NGUỒN THAM KHẢO:
- Stomach churning: 11 causes and when to see a doctor | MedicalNewsToday
- Stomach Churning: Anxiety, Diarrhea, Causes, Pregnancy, and More | Healthline
▷ Xem thêm các thông tin liên quan có thể bạn quan tâm:
Dược sĩ Phạm Cao Hà
Đã kiểm duyệt nội dung
Tôi là dược sĩ Phạm Cao Hà, hiện đang giữ vai trò cố vấn chuyên môn tại Công ty TNHH Mediphar USA. Với gần 40 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực nghiên cứu và quản lý chất lượng sản phẩm thực phẩm chức năng bảo vệ sức khỏe, tôi cam kết cung cấp những thông tin chính xác và hữu ích cho cộng đồng.
Hy vọng rằng những kiến thức và kinh nghiệm mà tôi chia sẻ trên website medipharusa.com sẽ hỗ trợ Quý Đối Tác và Khách Hàng của công ty trong việc hiểu biết sâu sắc hơn về lĩnh vực dược phẩm và thực phẩm chức năng.