Thực phẩm bảo vệ sức khỏe là gì? Lợi ích, cách phân biệt và lưu ý khi dùng

Trong những năm gần đây, nhiều người đã bắt đầu quan tâm đến việc bổ sung thực phẩm bảo vệ sức khỏe (TPBVSK) để hỗ trợ các cơ quan trong cơ thể hoạt động khỏe mạnh. Xu hướng chăm sóc sức khỏe chủ động này khiến các sản phẩm tăng đề kháng, hỗ trợ tiêu hóa, xương khớp, giấc ngủ, tim mạch được tìm kiếm ngày càng nhiều.

Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ thực phẩm bảo vệ sức khỏe là gì, có giống với thực phẩm chức năng hay thuốc điều trị hay không, khi nào thì sử dụng và làm thế nào để chọn sản phẩm an toàn, tránh hàng giả, hàng kém chất lượng. Trong bài viết dưới đây, Mediphar USA sẽ giúp bạn nắm rõ các thông tin về TPBVSK để bảo vệ sử dụng một cách khoa học và hiệu quả.

Thực phẩm bảo vệ sức khỏe là gì?

Theo Nghị định 15/2018/NĐ-CP, thực phẩm bảo vệ sức khỏe (viết tắt là TPBVSK) trong tiếng anh là Health Supplement hoặc Dietary Supplement, là sản phẩm được dùng để bổ sung vào chế độ ăn uống hằng ngày nhằm duy trì, tăng cường hoặc cải thiện các chức năng của cơ thể, đồng thời góp phần giảm các nguy cơ mắc bệnh.

Tuy nhiên, thực phẩm bảo vệ sức khỏe chỉ có vai trò bổ sung dưỡng chất, hỗ trợ cơ thể duy trì trạng thái cân bằng, chứ không phải là thuốc và không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh. Do đó, người dùng không nên lạm dụng hoặc sử dụng TPBVSK như một phương pháp điều trị đặc hiệu cho bất kỳ bệnh lý nào.

Thực phẩm bảo vệ sức khỏe có thể chứa một hoặc nhiều thành phần như:

Vitamin, khoáng chất, axit amin, axit béo, enzyme, probiotic và các chất có hoạt tính sinh học khác
Các chất có nguồn gốc tự nhiên từ động vật, khoáng vật và thực vật dưới dạng chiết xuất, phân lập, cô đặc hoặc chuyển hóa
Các thành phần tổng hợp tương đương với những nhóm chất nêu trên.

Sản phẩm TPBVSK thường được bào chế dưới các dạng như viên nang, viên nén, viên hoàn, cốm, bột, siro hoặc các dạng lỏng khác và được phân liều thành từng liều dùng rõ ràng. Nhờ tính tiện lợi và khả năng hỗ trợ sức khỏe phù hợp với nhiều đối tượng, TPBVSK ngày càng được người tiêu dùng Việt Nam quan tâm như một xu hướng chăm sóc sức khỏe chủ động.

Thực phẩm bảo vệ sức khỏe là sản phẩm được dùng để bổ sung vào chế độ ăn uống hằng ngày nhằm duy trì, tăng cường hoặc cải thiện các chức năng của cơ thể

Phân biệt thực phẩm bảo vệ sức khỏe và thuốc

Trên thực tế, nhiều người vẫn nhầm lẫn giữa thực phẩm bảo vệ sức khỏe và thuốc điều trị do một số sản phẩm được quảng cáo quá mức về công dụng. Tuy nhiên, đây là hai nhóm hoàn toàn khác nhau về mục đích, cơ chế tác động và cách quản lý.

Thực phẩm bảo vệ sức khỏe là một nhóm thuộc thực phẩm chức năng, có tác dụng hỗ trợ, tăng cường hoặc duy trì chức năng của cơ thể, trong khi thuốc là sản phẩm được bào chế với mục đích điều trị, chữa bệnh, phục hồi và cải thiện tình trạng bệnh lý đã được chẩn đoán. Việc phân biệt đúng giúp người dùng sử dụng an toàn và không kỳ vọng sai lầm về khả năng chữa bệnh:

Nội dung	Thực phẩm bảo vệ sức khỏe	Thuốc điều trị
Mục đích	Bổ sung dưỡng chất, hỗ trợ hoặc cải thiện chức năng cơ thể, giảm nguy cơ mắc bệnh, không cần kê đơn nên dễ mua tại nhà thuốc	Điều trị, chẩn đoán, phòng ngừa bệnh, điều chỉnh chức năng sinh lý cơ thể, có thể là thuốc kê đơn khoặc không kê đơn
Cơ chế tác động	Tác động gián tiếp thông qua bổ sung vi chất hoặc hoạt chất sinh học, tác dụng từ từ	Tác động trực tiếp vào nguyên nhân bệnh lý hoặc triệu chứng, hiệu lực mạnh hơn
Khả năng thay thế thuốc	Không có tác dụng điều trị và không thể thay thế thuốc chữa bệnh	Có thể thay thế thuốc khác tùy phác đồ điều trị của bác sĩ
Yêu cầu thử nghiệm	Không bắt buộc thử nghiệm lâm sàng như thuốc	Bắt buộc thực hiện nghiên cứu tiền lâm sàng và lâm sàng để chứng minh an toàn, hiệu quả
Quản lý	Công bố TPBVSK tại Cục An toàn thực phẩm thuộc Bộ Y tế trước khi bán	Đăng ký thuốc, được Bộ Y tế cấp số đăng ký lưu hành chặt chẽ
Quảng cáo được phép	Không được tuyên bố điều trị bệnh, chữa khỏi bệnh; không tùy tiện sử dụng hình ảnh bác sĩ, nhân viên y tế	Thông tin theo hướng dẫn chuyên môn, có thể dùng hình ảnh bác sĩ khi phù hợp quy định

Phân biệt thực phẩm bảo vệ sức khỏe và thuốc đặc trị

Tìm hiểu chi tiết cách phân biệt thuốc và thực phẩm chức năng

Những nhóm thực phẩm bảo vệ sức khỏe phổ biến

Thị trường thực phẩm bảo vệ sức khỏe hiện nay rất đa dạng, đáp ứng nhiều nhu cầu khác nhau của từng đối tượng người dùng. Trong đó, một số nhóm sản phẩm phổ biến được người tiêu dùng ưu tiên lựa chọn như:

Nhóm tăng sức đề kháng – miễn dịch: Đây là nhóm sản phẩm chứa vitamin C, kẽm, sữa non, beta-glucan hoặc các chiết xuất thảo dược giúp cơ thể tăng khả năng chống lại tác nhân gây bệnh. Nhóm này phù hợp cho trẻ nhỏ, người hay ốm vặt, người làm việc căng thẳng và phục hồi sau bệnh.
Nhóm hỗ trợ tiêu hóa – đường ruột: Bao gồm các loại men vi sinh, men tiêu hóa, chất xơ, enzyme,… giúp hỗ trợ cân bằng hệ vi sinh, cải thiện hấp thu dinh dưỡng và giảm các triệu chứng đầy hơi, táo bón, tiêu chảy.
Nhóm xương khớp: Thành phần chủ yếu là canxi, vitamin, collagen type II, glucosamine giúp người cao tuổi, người làm việc nặng, vận động nhiều duy trì sức mạnh hệ xương khớp.
Nhóm tim mạch – huyết áp – mỡ máu: Nhóm sản phẩm này thường chứa Omega-3, Coenzyme Q10, policosanol hỗ trợ chức năng tim mạch, giúp cải thiện chỉ số lipid máu.
Nhóm giấc ngủ – thần kinh – trí não: Các hoạt chất như magnesium, L-theanine, GABA, chiết xuất thảo dược tự nhiên giúp hỗ trợ thư giãn, dễ ngủ, cải thiện tập trung và trí nhớ.
Nhóm sắc đẹp – da tóc móng: Đây là nhóm sản phẩm được rất nhiều chị em tìm kiếm, nổi bật là các thành phần về collagen peptide, biotin, glutathione giúp hỗ trợ vẻ đẹp tự nhiên từ bên trong.

Tìm hiểu thêm về danh mục thực phẩm bảo vệ sức khỏe của công ty Mediphar USA.

Lợi ích của thực phẩm bảo vệ sức khỏe

Thực phẩm bảo vệ sức khỏe là giải pháp hỗ trợ cơ thể duy trì trạng thái cân bằng và tăng cường sức khỏe lâu dài. Khi sử dụng đúng cách, các sản phẩm này sẽ mang đến nhiều lợi ích thiết thực:

Bổ sung dưỡng chất mà cơ thể đang thiếu hụt

Thói quen ăn uống không điều độ, bỏ bữa, sử dụng thực phẩm chế biến sẵn hoặc các vấn đề về hấp thu dinh dưỡng khiến cơ thể dễ rơi vào tình trạng thiếu hụt các vitamin và khoáng chất quan trọng.

Nếu bổ sung thực phẩm bảo vệ sức khỏe đúng cách, cơ thể sẽ được nạp thêm những vi chất thiết yếu như vitamin, khoáng chất, axit amin, omega hay enzyme, từ đó hỗ trợ quá trình chuyển hóa, tăng cường sức đề kháng và giúp duy trì nền tảng sức khỏe bền vững hơn.

Cung cấp các dưỡng chất cơ thể không tự tổng hợp được

Một số vi chất quan trọng như vitamin C, omega-3 hay các axit amin thiết yếu cơ thể không thể tự tạo ra. Do đó, TPBVSK đóng vai trò là nguồn bổ sung hữu ích, giúp tăng cường hệ miễn dịch, bảo vệ hệ thần kinh và hỗ trợ chống lại các tác nhân oxy hóa, từ đó bảo vệ tế bào khỏe mạnh hơn.

Hỗ trợ phục hồi và tăng cường thể lực

Đối tượng mới ốm dậy, người cao tuổi, người làm việc áp lực kéo dài hoặc có sức đề kháng suy giảm có thể sử dụng TPBVSK để cải thiện thể trạng. Một số thành phần như vitamin nhóm B, vitamin C, kẽm, selen hoặc các chiết xuất nhân sâm, linh chi, đông trùng hạ thảo… thường giúp tăng cường đề kháng và hỗ trợ phục hồi sức khỏe tự nhiên.

Giảm nguy cơ mắc một số vấn đề sức khỏe

TPBVSK có chứa các hoạt chất hỗ trợ chuyển hóa đường, mỡ, đạm, chất chống oxy hóa và các thành phần giúp duy trì chức năng tim mạch, gan, xương khớp. Nhờ đó, chúng góp phần giảm nguy cơ tiến triển các vấn đề sức khỏe liên quan đến thiếu dinh dưỡng, stress và lối sống kém lành mạnh.

Nâng cao chất lượng cuộc sống

Nhiều sản phẩm được nghiên cứu cho từng nhu cầu cụ thể như hỗ trợ giấc ngủ, tiêu hóa, chăm sóc sắc đẹp,… Do đó, lựa chọn đúng sản phẩm và sử dụng đúng cách giúp người dùng cảm nhận sự cải thiện rõ rệt trong sinh hoạt hằng ngày, mang lại thể trạng cân bằng và tinh thần thoải mái hơn.

Lợi ích khi sử dụng thực phẩm bảo vệ sức khỏe

Lưu ý khi sử dụng thực phẩm bảo vệ sức khỏe

Dù thực phẩm bảo vệ sức khỏe mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe nhưng nếu sử dụng không đúng cách, các sản phẩm này có thể gây tác dụng không mong muốn. Dưới đây là những lưu ý quan trọng mà người tiêu dùng cần nắm rõ:

Không tự ý thay thế thuốc điều trị bằng thực phẩm bảo vệ sức khỏe. Điều này dễ dẫn đến bỏ lỡ thời điểm điều trị hiệu quả, khiến bệnh nặng hơn.
Chọn sản phẩm có đầy đủ uy tín, đã đăng ký công bố với Bộ Y tế. Một sản phẩm TPBVSK hợp pháp phải có số công bố hợp lệ, thông tin rõ ràng về nhà sản xuất hoặc đơn vị phân phối.
Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng, thời gian dùng và liều lượng. Một số loại TPCN chỉ được phép sử dụng trong khoảng thời gian và liều lượng nhất định, việc dùng quá liều có thể gây gánh nặng cho gan, thận hoặc làm rối loạn chuyển hóa.
Tham khảo ý kiến chuyên gia khi sử dụng cho trẻ em, phụ nữ có thai, người đang điều trị bệnh lý mãn tính.
Đọc kỹ thành phần sản phẩm để tránh dị ứng hoặc mẫn cảm. Những người có cơ địa dị ứng với dược liệu, hải sản, đạm sữa, gluten… cần đặc biệt lưu ý trước khi sử dụng.
Thận trọng khi dùng chung với thuốc điều trị. Một số TPBVSK có thể tương tác với thuốc như làm giảm hoặc tăng tác dụng của thuốc đang dùng, vì vậy tốt nhất nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi kết hợp.
Một số thương hiệu có xu hướng thổi phồng công dụng của thực phẩm bảo vệ sức khỏe, quảng cáo như thể sản phẩm có thể điều trị bệnh, mang lại hiệu quả dứt điểm hoặc thay thế thuốc đặc trị. Đây là những tuyên bố không được phép sử dụng, không có cơ sở khoa học và vi phạm quy định về quảng cáo TPBVSK.
Ngoài ra, khi sử dụng TPCN, người dùng cần kết hợp với chế độ ăn uống lành mạnh, vận động hợp lý và ngủ nghỉ điều độ để bảo vệ sức khỏe một cách tốt nhất.

Kết hợp ăn uống, vận động hợp lý khi sử dụng thực phẩm bảo vệ sức khỏe

Mua thực phẩm bảo vệ sức khỏe chất lượng ở đâu?

Việc lựa chọn địa chỉ mua thực phẩm bảo vệ sức khỏe uy tín là yếu tố quan trọng để đảm bảo chất lượng và độ an toàn khi sử dụng. Người tiêu dùng nên ưu tiên các địa điểm có nguồn gốc rõ ràng, được cấp phép và chịu sự kiểm soát của cơ quan quản lý.

Trong số các thương hiệu thực phẩm bảo vệ sức khỏe trên thị trường, Mediphar USA là một trong những doanh nghiệp sản xuất và phân phối TPBVSK chất lượng được nhiều người tin dùng tại Việt Nam. Mỗi dòng sản phẩm hỗ trợ sức khỏe từ xương khớp, tiêu hóa, mắt đến sắc đẹp đều trải qua quy trình kiểm soát nghiêm ngặt và tuân thủ các yêu cầu theo quy định chuẩn của Bộ Y tế.

Hơn 150 sản phẩm thực phẩm chức năng và mỹ phẩm giá tốt từ nhà máy Mediphar USA

Nổi bật phải kể đến các sản phẩm:

Men tiêu hóa Menpeptine với công dụng hỗ trợ bảo vệ hệ tiêu hóa khỏe mạnh, giảm đầy bụng, chướng hơi.
Dầu Gấc Vina với 400mg beta carotene hỗ trợ giúp mắt sáng, giảm mỏi mắt, căng tức khi tiếp xúc lâu với ánh sáng xanh.
Livergalon 140 hỗ trợ thải độc gan, giúp gan hoạt động trơn tru, khỏe mạnh.

Cùng hơn 150 dòng sản phẩm đạt chuẩn GMP – ISO – HACCP được phân phối tại hơn 5000 nhà thuốc lớn nhỏ trên toàn quốc. Người tiêu dùng có thể tìm mua sản phẩm Mediphar USA tại:

Kết luận

Thực phẩm bảo vệ sức khỏe là giải pháp chăm sóc sức khỏe chủ động phù hợp với nhu cầu hiện đại. Nếu biết sử dụng đúng cách, TPBVSK sẽ mang lại nhiều lợi ích trong việc hỗ trợ tăng cường sức khỏe. Mediphar USA hy vọng rằng những thông tin trong bài viết đã giúp bạn hiểu rõ hơn về vai trò của thực phẩm bảo vệ sức khỏe và có thêm kiến thức để sử dụng sản phẩm một cách thông minh, an toàn và phù hợp. Chủ động chăm sóc sức khỏe ngay từ hôm nay chính là nền tảng cho một cuộc sống khỏe mạnh và bền vững.

Nguồn tham khảo:

Mời bạn đánh giá chất lượng bài viết!

Dược sĩ Phạm Cao Hà

Đã kiểm duyệt nội dung

Tôi là dược sĩ Phạm Cao Hà, hiện đang giữ vai trò cố vấn chuyên môn tại Công ty TNHH Mediphar USA. Với gần 40 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực nghiên cứu và quản lý chất lượng sản phẩm thực phẩm chức năng bảo vệ sức khỏe, tôi cam kết cung cấp những thông tin chính xác và hữu ích cho cộng đồng.

Hy vọng rằng những kiến thức và kinh nghiệm mà tôi chia sẻ trên website medipharusa.com sẽ hỗ trợ Quý Đối Tác và Khách Hàng của công ty trong việc hiểu biết sâu sắc hơn về lĩnh vực dược phẩm và thực phẩm chức năng.

> Xem thêm về tác giả