7 huyệt bấm giúp giảm khô mắt, mỏi mắt và làm sáng mắt

Khô mắt, mỏi mắt đang ngày càng trở thành một vấn đề phổ biến trong cuộc sống hiện đại, đặc biệt với những người thường xuyên làm việc với máy tính và điện thoại. Tình trạng này không chỉ gây khó chịu, mỏi mệt mà còn ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe thị lực.

Vậy bấm huyệt có vai trò gì trong việc cải thiện khô mắt? Làm thế nào để xác định đúng 7 huyệt đạo quan trọng và thực hiện an toàn tại nhà để đạt hiệu quả tối ưu? Mediphar USA sẽ cùng bạn khám phá bí quyết từ y học cổ truyền giúp giảm khô mắt, làm sáng mắt và bảo vệ sức khỏe đôi mắt toàn diện!

Bấm huyệt hỗ trợ cải thiện khô mắt như thế nào?

Cơ chế bấm huyệt tác động đến mắt như thế nào?

Bấm huyệt tác động đến mắt thông qua một cơ chế kép, kết hợp giữa y lý cổ truyền và các giải thích khoa học hiện đại. Về cơ bản, các động tác day ấn lên huyệt đạo giúp thúc đẩy tuần hoàn máu tại chỗ, đưa oxy và dưỡng chất đến nuôi dưỡng các cấu trúc mắt tốt hơn.

Một số nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng liệu pháp châm cứu, có cơ chế tương tự, có thể làm giảm nhiệt độ bề mặt mắt khoảng 0.44°C, từ đó làm chậm đáng kể quá trình bay hơi của màng nước mắt, giúp mắt duy trì độ ẩm tự nhiên. Bên cạnh đó, việc kích thích vào các huyệt đạo, đặc biệt là huyệt Thái dương, còn có tác dụng giải tỏa căng thẳng, làm giãn các cơ và dây thần kinh quanh hốc mắt, giúp giảm áp lực cho hệ thần kinh và xoa dịu các cơn đau đầu liên quan đến mỏi mắt [1,2].

Tìm hiểu thêm thông tin về tình trạng khô mắt

Khi nào nên áp dụng phương pháp bấm huyệt?

Phương pháp bấm huyệt đặc biệt hữu ích trong việc xử lý các tình trạng khô mắt chức năng, vốn là vấn đề phổ biến trong cuộc sống hiện đại. Đây là liệu pháp phù hợp khi mắt bị khô và mỏi do phải tập trung vào màn hình máy tính hoặc điện thoại trong thời gian dài, một tình trạng xảy ra do tần suất chớp mắt tự nhiên bị giảm đi [3].

Ngoài ra, bấm huyệt còn là một giải pháp hỗ trợ hiệu quả khi tình trạng khô mắt có liên quan đến các yếu tố như căng thẳng, lo âu, thiếu ngủ. Các động tác massage, day ấn huyệt giúp mang lại cảm giác thư thái cho cả tinh thần và thể chất, từ đó cải thiện gián tiếp các triệu chứng ở mắt. Phương pháp này được khuyến khích cho các trường hợp có triệu chứng nhẹ như mỏi mắt, cảm giác khô rát, châm chích nhưng chưa có tổn thương thực thể nghiêm trọng [2].

Ai nên và không nên áp dụng phương pháp bấm huyệt?

Bấm huyệt là một phương pháp an toàn và phù hợp với nhiều đối tượng, đặc biệt là những người thường xuyên phải làm việc trí óc căng thẳng. Nhóm đối tượng điển hình nhất là nhân viên văn phòng, những người có tỷ lệ mắc các bệnh lý về mắt lên đến 60%, trong đó khô mắt là tình trạng phổ biến nhất. Nhìn chung, hầu hết những ai gặp phải các vấn đề về thị lực như mỏi mắt, nhức mắt đều có thể áp dụng phương pháp này để cải thiện sự khó chịu và bảo vệ sức khỏe đôi mắt [1].

Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn, cần tuyệt đối không thực hiện bấm huyệt trong các trường hợp sau:

• Mắt đang trong tình trạng viêm nhiễm cấp tính như viêm kết mạc, viêm loét giác mạc.
• Vùng da quanh mắt có khối u, mụn nhọt, lở loét, hoặc các bệnh ngoài da khác.
• Tình trạng sức khỏe toàn thân không ổn định, chẳng hạn như đang sốt cao, có chấn thương nặng hoặc cần cấp cứu y tế.
• Phụ nữ đang mang thai cần tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi thực hiện để đảm bảo an toàn [4].

7 huyệt đạo giúp giảm khô mắt và làm sáng mắt

Huyệt Toản Trúc

Huyệt Toản Trúc (còn gọi là Quang Minh) nằm ở vị trí chỗ lõm đầu trong của cung lông mày, thẳng ngay phía trên góc mắt trong. Day bấm huyệt này có tác dụng khử phong, làm sáng mắt, giúp cải thiện tuần hoàn máu và giảm các triệu chứng như mỏi mắt, chảy nước mắt, giật mí, và đau đầu vùng trán. Đây là một trong những huyệt đạo chủ chốt trong việc điều trị các bệnh lý liên quan đến mắt và dây thần kinh [5].

Huyệt Tình Minh

Đúng như tên gọi “Tình Minh” (làm cho mắt sáng), huyệt này có công dụng chính là cải thiện thị lực. Huyệt nằm ở vị trí rất gần góc mắt trong, cách khóe mắt khoảng 0,1 thốn (khoảng 2-3mm) về phía sống mũi. Tác động vào huyệt Tình Minh giúp thanh hỏa, tiết nhiệt, giảm mờ mắt, hỗ trợ điều trị các chứng đau mắt đỏ, ngứa mắt, mỏi mắt do làm việc căng thẳng và cải thiện lưu thông máu đến mắt [6,7].

Huyệt Tứ Bạch

Tên “Tứ Bạch” mang ý nghĩa là “bốn phía đều sáng”. Huyệt nằm ở ngay dưới mi mắt, từ điểm giữa mi dưới đo thẳng xuống khoảng 1 thốn (tương đương một đốt ngón tay), tại chỗ lõm trên xương hốc mắt.

Bấm huyệt Tứ Bạch có tác dụng khu phong, làm sáng mắt, đặc biệt hiệu quả trong việc cải thiện tuần hoàn máu vùng dưới mắt, giúp làm mờ quầng thâm. Ngoài ra, huyệt còn giúp giảm mỏi mắt và căng thẳng do sử dụng thiết bị điện tử quá nhiều [8].

Huyệt Thái Dương

Đây là một kỳ huyệt (huyệt ngoài kinh) rất nổi tiếng, nằm ở vùng thái dương, trong một chỗ lõm cách điểm giao giữa đuôi lông mày và đuôi mắt khoảng 1 thốn. Huyệt Thái Dương đặc biệt hiệu quả trong việc giảm đau đầu, đau nửa đầu và các cơn đau do căng thẳng. Việc kích thích huyệt này giúp giải tỏa áp lực lên hệ thần kinh, thư giãn các cơ quanh mắt, từ đó làm giảm cảm giác đau nhức và mỏi mắt [9,10].

Huyệt Ngư Yêu

Huyệt Ngư Yêu là một kỳ huyệt nằm ở chính giữa cung lông mày, trên đường thẳng kẻ dọc từ đồng tử mắt lên khi nhìn thẳng. Huyệt này có tác dụng nổi bật trong việc giảm mỏi mắt do phải điều tiết liên tục, chẳng hạn như khi đọc sách hay làm việc với các chi tiết nhỏ. Day bấm huyệt Ngư Yêu còn hỗ trợ điều trị các chứng như cận thị, liệt cơ mi và đau dây thần kinh hốc trên mắt [11].

Tìm hiểu thêm cách bấm huyệt chữa cận thị

Huyệt Ty Trúc Không

Với tên gọi có nghĩa là “lỗ hổng ở đuôi lông mày”, huyệt Ty Trúc Không nằm ở chỗ lõm ngay phía ngoài đuôi lông mày. Huyệt này có tác dụng tán phong, tiết nhiệt, điều hòa khí huyết và giảm áp lực lên não bộ. Tác động vào huyệt Ty Trúc Không giúp giảm căng thẳng, mệt mỏi, cải thiện giấc ngủ và hỗ trợ điều trị các chứng đau nửa đầu, co giật mí mắt [12].

Huyệt Đồng Tử Liêu

Huyệt Đồng Tử Liêu nằm ở phía ngoài góc mắt, cách đuôi mắt khoảng 0,5 phân (gần 1cm), trong chỗ lõm sát bờ ngoài của xương hốc mắt. Huyệt này chuyên trị các chứng đau và mỏi ở vùng góc ngoài của mắt. Ngoài ra, việc tác động vào huyệt Đồng Tử Liêu còn giúp hỗ trợ điều trị các bệnh như đau mắt đỏ, chảy nước mắt, liệt thần kinh mặt và đau đầu [13].

Quy trình bấm huyệt giúp giảm khô mắt và làm sáng mắt

Chuẩn bị: Vệ sinh tay sạch sẽ và thư giãn mắt

Để quá trình bấm huyệt đạt hiệu quả và an toàn, khâu chuẩn bị là vô cùng quan trọng. Trước tiên, hãy rửa tay thật sạch bằng xà phòng để loại bỏ vi khuẩn. Sau đó, chọn một tư thế thoải mái, có thể là ngồi trên ghế tựa hoặc nằm ngửa, thả lỏng hoàn toàn cơ thể và thư giãn tâm trí. Một bước khởi động hữu ích là xoa hai lòng bàn tay vào nhau cho đến khi ấm nóng, sau đó nhẹ nhàng áp lên đôi mắt đang nhắm. Hơi ấm từ lòng bàn tay sẽ giúp các cơ quanh mắt được thư giãn sơ bộ, tăng cường lưu thông máu và tạo cảm giác dễ chịu, sẵn sàng cho các bước tiếp theo [7].

Xác định vị trí các huyệt đạo quan trọng

Việc xác định đúng vị trí huyệt đạo là yếu tố quyết định đến hiệu quả của liệu pháp. Bạn có thể thực hiện theo trình tự sau để tác động lên một mạng lưới huyệt hoàn chỉnh quanh mắt:

• Huyệt Toản Trúc: Dùng ngón tay tìm điểm lõm ở đầu trong của hai cung lông mày.
• Huyệt Tình Minh: Di chuyển xuống góc mắt trong, huyệt nằm cách khóe mắt khoảng 2-3mm về phía sống mũi.
• Huyệt Tứ Bạch: Nhìn thẳng, xác định điểm giữa của mi mắt dưới rồi đo thẳng xuống khoảng một đốt ngón tay, huyệt nằm ở chỗ lõm trên xương hốc mắt.
• Huyệt Thái Dương: Tìm điểm lõm ở vùng thái dương, cách giao điểm của đuôi lông mày và đuôi mắt khoảng một đốt ngón tay.
• Huyệt Ngư Yêu: Quay trở lại cung mày, huyệt nằm ở ngay chính giữa.
• Huyệt Ty Trúc Không: Di chuyển ra phía đuôi lông mày, huyệt nằm ở chỗ lõm ngay phía ngoài.
• Huyệt Đồng Tử Liêu: Huyệt nằm ở phía ngoài góc mắt, cách đuôi mắt khoảng 1cm, trong chỗ lõm sát bờ xương hốc mắt [7].

Thời gian và tần suất thực hiện

Để đạt được kết quả tốt nhất, sự kiên trì và đều đặn là yếu tố then chốt. Mỗi huyệt đạo nên được day ấn nhẹ nhàng với một lực vừa phải, đủ để tạo cảm giác hơi căng tức, trong khoảng từ 1 đến 2 phút. Toàn bộ quy trình cho 7 huyệt đạo sẽ mất khoảng 15-20 phút.

Bạn nên thực hiện quy trình này từ 1 đến 2 lần mỗi ngày. Thời điểm lý tưởng nhất là vào buổi tối trước khi đi ngủ để mắt được nghỉ ngơi và phục hồi hoàn toàn, hoặc vào các quãng nghỉ ngắn trong ngày làm việc để giảm căng thẳng tức thì [13].

Cảnh báo các sai lầm thường gặp khi tự bấm huyệt tại nhà

Vệ sinh không đảm bảo và xác định sai vị trí huyệt

Vệ sinh là bước tối quan trọng không thể bỏ qua. Vùng mắt rất nhạy cảm, việc không rửa tay sạch sẽ có thể đưa vi khuẩn vào mắt, gây ra các bệnh nhiễm trùng như viêm kết mạc. Tương tự, tuyệt đối không bấm huyệt trên vùng da đang bị lở loét hoặc viêm nhiễm.

Bên cạnh đó, việc xác định sai vị trí huyệt sẽ làm giảm hoặc mất hoàn toàn hiệu quả trị liệu. Nếu không tự tin về vị trí huyệt, bạn nên tham khảo ý kiến của các bác sĩ hoặc chuyên gia có kinh nghiệm để được hướng dẫn chính xác [7].

Dùng lực quá mạnh

Vùng da và mô mềm quanh mắt rất mỏng manh. Việc dùng lực quá mạnh có thể gây đau, bầm tím, thậm chí tổn thương đến các cấu trúc bên trong mắt. Lực day ấn chỉ nên ở mức vừa phải, đủ để tạo ra cảm giác hơi căng tức hoặc ê ẩm, tuyệt đối không được gây đau nhói. Nếu trong quá trình thực hiện cảm thấy đau dữ dội, chóng mặt hay buồn nôn, cần phải dừng lại ngay lập tức và theo dõi [4, 7].

Thực hiện không đều đặn

Bấm huyệt không phải là một giải pháp “thần kỳ” chỉ sau một lần thực hiện. Hiệu quả của phương pháp này đến từ sự tác động tích lũy và đòi hỏi tính kiên trì. Việc thực hiện không đều đặn hoặc ngắt quãng sẽ làm giảm đáng kể lợi ích. Để đạt hiệu quả lâu dài, cần duy trì thói quen bấm huyệt hàng ngày, lặp lại vài lần trong ngày theo đúng hướng dẫn [1, 2].

Nhầm lẫn tác dụng

Sai lầm lớn nhất về nhận thức là xem bấm huyệt như một phương pháp điều trị thay thế y học hiện đại. Cần phải luôn ghi nhớ rằng đây là một liệu pháp hỗ trợ và phòng ngừa. Nó không thể thay thế cho việc chẩn đoán và điều trị của bác sĩ chuyên khoa. Nếu các triệu chứng khô mắt kéo dài, không thuyên giảm hoặc trở nên tồi tệ hơn, việc đến gặp bác sĩ nhãn khoa là bắt buộc để được thăm khám và có phác đồ điều trị phù hợp [4].

Cách ngăn khô mắt tái phát sau khi bấm huyệt

Điều chỉnh thói quen sinh hoạt hàng ngày

Bấm huyệt và dinh dưỡng sẽ không thể phát huy hết tác dụng nếu các thói quen gây hại cho mắt vẫn tiếp diễn. Một trong những quy tắc quan trọng nhất trong thời đại số là cho mắt nghỉ ngơi hợp lý.

Bạn có thể áp dụng quy tắc “20-20-20”: cứ mỗi 20 phút làm việc với màn hình, hãy nhìn ra xa một vật ở khoảng cách 20 feet (khoảng 6 mét) trong vòng 20 giây. Việc này giúp các cơ điều tiết của mắt được thư giãn, tránh co cứng kéo dài. Đồng thời, hãy hạn chế tiếp xúc với ánh sáng xanh bằng cách điều chỉnh độ sáng màn hình ở mức dễ chịu và đảm bảo ngủ đủ giấc để mắt có thời gian phục hồi và tái tạo năng lượng.

Vai trò của dinh dưỡng trong hỗ trợ cải thiện khô mắt

Dinh dưỡng đóng vai trò là nền tảng hỗ trợ, cung cấp “nguyên vật liệu” để duy trì một đôi mắt khỏe. Uống đủ từ 1.5 đến 2 lít nước mỗi ngày là điều kiện tiên quyết để cơ thể sản xuất đủ lượng nước cho màng phim nước mắt, đảm bảo độ ẩm cần thiết [14].

Trong đó, Vitamin A là yếu tố sống còn giúp bảo vệ giác mạc và duy trì sự ổn định của màng nước mắt. Bên cạnh đó, bộ đôi Lutein và Zeaxanthin hoạt động như một “tấm khiên” tự nhiên, giúp bảo vệ võng mạc khỏi tác hại của tia cực tím và các gốc tự do. Để bổ sung các dưỡng chất này, bạn nên tăng cường các loại thực phẩm như cà rốt, khoai lang, bí ngô (giàu Vitamin A), các loại rau lá xanh đậm, bắp, lòng đỏ trứng (giàu Lutein và Zeaxanthin), và cá hồi (giàu Omega-3) [14].

Trong trường hợp chế độ ăn uống hàng ngày không thể đáp ứng đủ, việc sử dụng các loại thực phẩm chức năng như viên dầu gấc có thể là một giải pháp hỗ trợ hiệu quả. Dầu gấc rất giàu Beta-carotene (tiền chất của Vitamin A) và Zeaxanthin, giúp tăng cường thị lực và giảm các triệu chứng khô mắt. Tuy nhiên, cần nhấn mạnh rằng dinh dưỡng hay thực phẩm bổ sung chỉ là yếu tố hỗ trợ, không thể thay thế cho việc chẩn đoán và điều trị y khoa chuyên sâu. [14].

Tìm hiểu thêm thông tin dầu gấc có tác dụng gì

Kết luận

Bấm huyệt là phương pháp hỗ trợ hiệu quả, giúp cải thiện đáng kể tình trạng khô mắt bằng cách tăng cường tuần hoàn máu, kích thích tuyến lệ và giải tỏa căng thẳng cho mắt. Việc thực hành bấm huyệt đúng cách và đều đặn sẽ giúp giảm các triệu chứng khó chịu, phục hồi sức khỏe thị lực và mang lại cảm giác thư giãn.

Để đạt được hiệu quả tốt nhất, bạn nên kết hợp bấm huyệt với một chế độ dinh dưỡng khoa học, giàu các dưỡng chất thiết yếu cho mắt. Đồng thời, việc điều chỉnh thói quen sinh hoạt và sử dụng các sản phẩm hỗ trợ phù hợp như dầu gấc sẽ là chìa khóa giúp bạn bảo vệ đôi mắt sáng khỏe từ bên trong.

Là đơn vị tiên phong trong lĩnh vực dinh dưỡng và chăm sóc sức khỏe, Mediphar USA luôn đặt chất lượng và hiệu quả lên hàng đầu. Với hệ thống sản xuất hiện đại, công nghệ tiên tiến và đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm, chúng tôi cam kết mang đến những sản phẩm hỗ trợ sức khỏe toàn diện, giúp bạn bảo vệ đôi mắt sáng khỏe và tận hưởng cuộc sống năng động mỗi ngày.

Nguồn tham khảo:

1. YouMed. (n.d.). Châm cứu mắt: Những điều bạn chưa biết. YouMed. https://youmed.vn/tin-tuc/cham-cuu-mat-nhung-dieu-ban-chua-biet/
2. Vinmec. (2024, July 22). Lưu ý khi bấm huyệt thái dương. Vinmec.https://www.vinmec.com/vie/bai-viet/luu-y-khi-bam-huyet-thai-duong-vi
3. Sức Khỏe & Đời Sống. (2021, August 5). Suốt ngày dùng máy tính, điện thoại, cách này giúp bạn tránh khô mắt, mỏi mắt. https://suckhoedoisong.vn/suot-ngay-dung-may-tinh-dien-thoai-cach-nay-giup-ban-tranh-kho-mat-moi-mat-169210803163548715.htm
4. Đông Phương Y Pháp. (n.d.). Bấm huyệt chữa khô mắt: Hiệu quả, an toàn và những lưu ý quan trọng. Đông Phương Y Pháp. https://dongphuongyphap.net/vat-ly-tri-lieu/bam-huyet-chua-kho-mat
5. Vinmec. (2024, July 22). Day huyệt toản trúc giảm mỏi mắt. Vinmec. https://www.vinmec.com/vie/bai-viet/day-huyet-toan-truc-giam-moi-mat-vi
6. Đông Phương Y Pháp. (n.d.). Huyệt Tình Minh: Vị trí, công dụng và cách bấm huyệt đúng kỹ thuật. Đông Phương Y Pháp. https://dongphuongyphap.net/huyet-dao/huyet-tinh-minh
7. Fuji Group. (2025, March 28). Huyệt mắt: Vị trí, công dụng và cách tác động hiệu quả. Fuji Group. https://fujigroup.vn/tin-tuc/huyet-mat/
8. Đông Phương Y Pháp. (2024, July 22). Huyệt Tứ Bạch: Vị trí, công dụng và cách bấm huyệt đúng kỹ thuật. Đông Phương Y Pháp. https://dongphuongyphap.net/huyet-dao/huyet-tu-bach
9. Vinmec. (2024, July 22). Lưu ý khi bấm huyệt thái dương. Vinmec. https://www.vinmec.com/vi/bai-viet/luu-y-khi-bam-huyet-thai-duong-vi/
10. Nhà thuốc Long Châu. (2024, October 17). Massage thái dương và những lưu ý khi thực hiện. https://nhathuoclongchau.com.vn/bai-viet/massage-thai-duong-va-nhung-luu-y-khi-thuc-hien.html
11. Okasa. (n.d.). Huyệt Ngư Yêu và các công dụng chữa bệnh bạn cần biết. Okasa. https://okasa.vn/blog/huyet-ngu-yeu.html
12. QueenCrown. (n.d.). Huyệt Đồng Tử Liêu: Vị trí, tác dụng và cách bấm huyệt. QueenCrown https://queencrown.vn/huyet-dong-tu-lieu/
13. Nhà thuốc Long Châu. (2024, October 17). Cách bấm huyệt giảm nhức mỏi mắt hiệu quả. https://nhathuoclongchau.com.vn/bai-viet/cach-bam-huyet-giam-nhuc-moi-mat-hieu-qua.html
14. Nutrihome. (2025, March 3). Khô mắt nên ăn gì? 20 thực phẩm tốt cho người bị khô mắt https://nutrihome.vn/kho-mat-nen-an-gi/

Dược sĩ Phạm Cao Hà

Đã kiểm duyệt nội dung

Tôi là dược sĩ Phạm Cao Hà, hiện đang giữ vai trò cố vấn chuyên môn tại Công ty TNHH Mediphar USA. Với gần 40 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực nghiên cứu và quản lý chất lượng sản phẩm thực phẩm chức năng bảo vệ sức khỏe, tôi cam kết cung cấp những thông tin chính xác và hữu ích cho cộng đồng.

Hy vọng rằng những kiến thức và kinh nghiệm mà tôi chia sẻ trên website medipharusa.com sẽ hỗ trợ Quý Đối Tác và Khách Hàng của công ty trong việc hiểu biết sâu sắc hơn về lĩnh vực dược phẩm và thực phẩm chức năng.

> Xem thêm về tác giả