Hệ tiêu hoá
Gan – Mật
Ho – Long đờm
Xương khớp
Sắc đẹp
Vitamin & khoáng chất
Tuần hoàn & Tim mạch
Mắt
Nội tiết – Sinh lý
Vật tư y tế
Sản phẩm nổi bật
Mua MenpeptineMen vi sinh ngày càng phổ biến và được nhiều người sử dụng để cải thiện sức khỏe đường ruột. Nhưng bạn đã hiểu rõ men vi sinh là gì, tác dụng, cách dùng và những lưu ý quan trọng khi sử dụng chúng? Với hơn 20 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực nghiên cứu và sản xuất thực phẩm chức năng, Mediphar USA sẽ giúp bạn giải đáp tất cả những thắc mắc này trong bài viết sau.
Men vi sinh là gì?
Theo định nghĩa của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), men vi sinh (Probiotics) là những vi sinh vật sống mang lại lợi ích sức khỏe cho vật chủ khi được sử dụng với lượng vừa đủ.
Tùy vào mục đích sử dụng, FDA có thể quản lý men vi sinh như thực phẩm chức năng, thành phần thực phẩm hoặc thuốc. Đa phần men vi sinh được bán dưới dạng thực phẩm chức năng và không cần FDA phê duyệt trước khi lưu hành.
Tác dụng của men vi sinh
Tác dụng đối với tiêu hóa
Men vi sinh được nghiên cứu rộng rãi và chứng minh có nhiều lợi ích cho hệ tiêu hóa. Nổi bật là khả năng hỗ trợ điều trị tiêu chảy liên quan đến kháng sinh. Kháng sinh, đặc biệt khi dùng kéo dài, thường tiêu diệt cả lợi khuẩn, gây mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột và dẫn đến tiêu chảy. Bổ sung men vi sinh giúp khôi phục sự cân bằng này.
Các nghiên cứu cho thấy sử dụng men vi sinh đa chủng, đặc biệt là khi dùng kéo dài trên 8 tuần, mang lại hiệu quả cải thiện rõ rệt hơn đối với hội chứng ruột kích thích (IBS). Tuy nhiên, cần thêm nhiều nghiên cứu chuyên sâu để xác định liệu trình tối ưu về chủng loại, liều lượng và thời gian sử dụng cho từng thể IBS khác nhau.
Bên cạnh đó, men vi sinh cũng cho thấy tín hiệu khả quan trong việc hỗ trợ điều trị bệnh viêm ruột (như Crohn và viêm loét đại tràng) và ức chế vi khuẩn Helicobacter pylori – tác nhân chính gây viêm loét và ung thư dạ dày.
Tác dụng của men vi sinh trong giảm cân
Nghiên cứu cho thấy hệ vi sinh đường ruột của người béo phì khác biệt so với người có cân nặng bình thường, cho thấy mối liên hệ giữa chúng ở cả trẻ em và người lớn. Sự thay đổi hệ vi sinh vật đường ruột được xem là một yếu tố góp phần gây béo phì khi trưởng thành.
Một nghiên cứu trên 210 người béo bụng khi sử dụng Lactobacillus gasseri hàng ngày đã giảm trung bình 8,5% mỡ bụng sau 12 tuần. Đáng chú ý, họ tăng lại mỡ bụng trong vòng 4 tuần sau khi ngừng sử dụng. Một số bằng chứng khác cũng gợi ý Lactobacillus rhamnosus và Bifidobacterium lactis có thể hỗ trợ giảm cân và phòng ngừa béo phì, nhưng cần thêm nghiên cứu củng cố.
>>> Xem chi tiết về vi khuẩn Lactobacillus
Men vi sinh đối với sức khỏe âm đạo
Men vi sinh cũng cho thấy tiềm năng trong việc duy trì sức khỏe đường tiết niệu – sinh dục nữ. Tương tự như đường ruột, âm đạo là một hệ sinh thái cân bằng tinh tế và dễ bị ảnh hưởng bởi các yếu tố như thuốc kháng sinh và thuốc tránh thai. Liệu pháp men vi sinh giúp tái lập cân bằng hệ vi sinh âm đạo, từ đó hỗ trợ điều trị các vấn đề phụ khoa thường gặp như viêm âm đạo do vi khuẩn, nhiễm nấm men và nhiễm trùng đường tiết niệu.
Tác dụng đối với sức khỏe tổng thể
Ngoài những tác động tích cực đến hệ tiêu hóa và sức khỏe âm đạo, men vi sinh còn mang lại nhiều lợi ích sức khỏe khác, bao gồm:
- Chống viêm: Men vi sinh giúp giảm tình trạng viêm toàn thân – yếu tố thúc đẩy nhiều bệnh lý.
- Cải thiện trầm cảm và lo âu: Các chủng lợi khuẩn Lactobacillus helveticus và Bifidobacterium longum đã được chứng minh giúp giảm triệu chứng lo âu và trầm cảm ở người mắc trầm cảm lâm sàng.
- Giảm cholesterol máu: Một số men vi sinh có thể làm giảm cholesterol toàn phần và LDL (cholesterol xấu), dù kết quả nghiên cứu vẫn còn nhiều tranh cãi.
- Hạ huyết áp: Men vi sinh có thể góp phần làm giảm huyết áp ở mức độ nhẹ.
- Tăng cường miễn dịch: Một số chủng lợi khuẩn có khả năng tăng cường chức năng miễn dịch, có thể giúp giảm nguy cơ nhiễm trùng, bao gồm cả cảm lạnh thông thường.
- Cải thiện sức khỏe làn da: Có bằng chứng cho thấy men vi sinh có thể hữu ích trong việc điều trị mụn trứng cá, trứng cá đỏ, chàm và các vấn đề da liễu khác.
- Chống lão hóa: Dù nghiên cứu còn rất hạn chế, nhưng có bằng chứng cho thấy men vi sinh có tiềm năng kéo dài tuổi thọ bằng cách tăng khả năng tự nhân đôi của tế bào.
Khi nào nên bổ sung men vi sinh?
Việc bổ sung men vi sinh có thể mang lại lợi ích cho nhiều người, đặc biệt là những ai đang gặp vấn đề về tiêu hóa. Dưới đây là một số trường hợp nên cân nhắc bổ sung men vi sinh:
- Sau khi sử dụng kháng sinh: Kháng sinh tiêu diệt cả vi khuẩn có hại và có lợi, dẫn đến mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột. Bổ sung men vi sinh giúp khôi phục lại sự cân bằng này.
- Gặp vấn đề về tiêu hóa: Các triệu chứng như tiêu chảy, táo bón, đầy hơi, chướng bụng, hội chứng ruột kích thích (IBS) có thể được cải thiện khi bổ sung men vi sinh.
- Có tiền sử nhiễm trùng: Bổ sung men vi sinh có thể giúp tăng cường hệ miễn dịch và phòng ngừa nguy cơ tái nhiễm.
- Muốn tăng cường sức khỏe đường ruột: Ngay cả khi không có vấn đề gì về tiêu hóa, việc bổ sung men vi sinh vẫn có thể mang lại lợi ích, giúp duy trì hệ vi sinh khỏe mạnh.
Đối tượng sử dụng men vi sinh
Nhóm NÊN sử dụng:
- Người có vấn đề về tiêu hóa: Tiêu chảy, táo bón, đầy hơi, chướng bụng, hội chứng ruột kích thích (IBS), viêm ruột,…
- Người sử dụng kháng sinh: Giúp khôi phục cân bằng hệ vi sinh đường ruột sau khi dùng kháng sinh.
- Người muốn tăng cường sức khỏe đường ruột và hệ miễn dịch: Bổ sung dự phòng để duy trì hệ vi sinh khỏe mạnh.
- Người cao tuổi: Men vi sinh đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe người cao tuổi, cải thiện chức năng đường ruột, miễn dịch, nhận thức, trao đổi chất, sức mạnh cơ bắp,… Tuy nhiên, cần tham khảo ý kiến bác sĩ nếu đang mắc bệnh cấp tính hoặc nặng.
Nhóm KHÔNG NÊN hoặc CẦN THẬN TRỌNG khi sử dụng:
- Người suy giảm miễn dịch: Bao gồm người đang điều trị bằng thuốc ức chế miễn dịch, cấy ghép tạng, … Việc bổ sung men vi sinh có thể gây hại.
- Trẻ sinh non: Hệ tiêu hóa chưa phát triển hoàn thiện, sử dụng men vi sinh có thể tiềm ẩn rủi ro. Thường không được khuyến khích sử dụng.
- Người mắc hội chứng ruột ngắn: Do phẫu thuật hoặc bệnh lý, ruột bị cắt ngắn ảnh hưởng đến sự hấp thu và hiệu quả của men vi sinh.
- Người có khối u ác tính: Đặc biệt là người đang điều trị ung thư, hệ miễn dịch có thể bị tổn hại. Men vi sinh có thể có tác động tiêu cực.
- Bệnh nhân đang hồi phục sau phẫu thuật đường ruột: Ruột cần thời gian phục hồi, sử dụng men vi sinh có thể tăng nguy cơ nhiễm trùng. Không nên sử dụng trong giai đoạn này.
Cách dùng men vi sinh đúng
Để men vi sinh phát huy tối đa tác dụng, thời điểm sử dụng đóng vai trò quan trọng. Tốt nhất là uống trước bữa ăn 30-60 phút khi bụng đói, đồng thời cách thời gian uống kháng sinh ít nhất 2 tiếng nếu đang sử dụng đồng thời.
Liều lượng và thời gian sử dụng cần tuân theo hướng dẫn của sản phẩm hoặc chỉ định cụ thể của bác sĩ/dược sĩ, vì điều này phụ thuộc vào chủng loại, hàm lượng lợi khuẩn và tình trạng sức khỏe. Các chủng thường trú trong ruột như Lactobacillus, Bifidobacteria có thể dùng lâu dài, trong khi các chủng không thường trú như Bacillus không nên dùng thường xuyên và kéo dài.
Việc uống men vi sinh hàng ngày hay không phụ thuộc vào loại men vi sinh và mục đích sử dụng. Men vi sinh cũng cần thời gian để phát huy tác dụng và thời gian để đạt hiệu quả tùy thuộc vào cơ địa và tình trạng sức khỏe của mỗi người, do đó, việc tuân thủ hướng dẫn sử dụng là rất cần thiết.
Làm sao biết được men vi sinh có hiệu quả
Hiệu quả của men vi sinh được đánh giá dựa trên mục đích sử dụng và những chuyển biến tích cực của cơ thể. Khi dùng để điều trị bệnh lý cụ thể, hiệu quả thể hiện qua sự cải thiện rõ rệt các triệu chứng.
Ví dụ, nếu dùng để cải thiện táo bón hoặc tiêu chảy, bạn sẽ thấy việc đại tiện trở nên đều đặn, ổn định hơn. Còn nếu dùng để hỗ trợ điều trị nhiễm khuẩn hoặc nấm, các triệu chứng bệnh sẽ thuyên giảm và khỏi hẳn. Điều kiện tiên quyết để đánh giá đúng là sử dụng đều đặn, đúng liều lượng khuyến cáo.
Lưu ý khi sử dụng
Các tác dụng phụ có thể gặp khi sử dụng men vi sinh
Khi sử dụng, men vi sinh làm thay đổi hệ vi sinh vật đường ruột, có thể khiến vi khuẩn sản sinh ra nhiều khí hơn bình thường, dẫn đến đầy hơi. Những tác dụng phụ này thường tự hết trong vài ngày hoặc vài tuần.
Nguy cơ dị ứng chủ yếu đến từ các thành phần phụ trong chế phẩm men vi sinh. Do đó, cần kiểm tra kỹ nhãn sản phẩm để xem có thành phần nào gây dị ứng không. Cần gặp bác sĩ nếu phát ban nghiêm trọng, dai dẳng hoặc kèm theo các triệu chứng liên quan khác. Những người bị dị ứng hoặc không dung nạp gluten, đậu nành, trứng, sữa hoặc đường sữa cần thận trọng khi dùng.
Mẹo để bổ sung men vi sinh cho cơ thể
Để bổ sung men vi sinh hiệu quả, bạn có thể áp dụng hai phương pháp chính:
Về ăn uống, hãy tích cực sử dụng các thực phẩm lên men tự nhiên giàu probiotics như sữa chua (đặc biệt lưu ý loại chứa lợi khuẩn sống), dưa cải muối, kim chi, natto, tempeh,… Đồng thời, đừng quên bổ sung prebiotic thông qua các thực phẩm như rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, hành, tỏi, chuối,…
Nếu lựa chọn sử dụng thực phẩm chức năng, hãy ưu tiên sản phẩm từ thương hiệu uy tín, có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng và được kiểm định chất lượng. Luôn kiểm tra kỹ thành phần, chú ý đến chủng lợi khuẩn (nên chọn Lactobacillus và Bifidobacterium) và hàm lượng trong mỗi liều dùng.
Tuân thủ nghiêm ngặt hướng dẫn sử dụng về liều lượng, thời điểm (tốt nhất là trước ăn 30-60 phút và cách xa thời điểm dùng kháng sinh ít nhất 2 tiếng) và cách pha chế (với nước nguội dưới 40°C nếu là dạng bột).
Men vi sinh mua ở đâu?
Men vi sinh hiện nay rất phổ biến và bạn có thể dễ dàng tìm mua tại nhiều nơi. Nhà thuốc là địa điểm phổ biến nhất, cung cấp đa dạng các loại men vi sinh, từ thuốc đến thực phẩm chức năng. Một số phòng khám, bệnh viện cũng cung cấp men vi sinh theo chỉ định của bác sĩ.
Dù mua ở đâu, hãy luôn ưu tiên sản phẩm từ thương hiệu uy tín, nguồn gốc rõ ràng, kiểm tra kỹ thành phần, hạn sử dụng, hướng dẫn sử dụng và tham khảo ý kiến bác sĩ/dược sĩ khi cần, đặc biệt nếu bạn đang dùng thuốc khác hoặc có bệnh lý nền.
Kết luận
Men vi sinh đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe hệ tiêu hóa, tăng cường hệ miễn dịch và mang lại nhiều lợi ích khác cho cơ thể. Việc bổ sung men vi sinh qua chế độ ăn uống với thực phẩm lên men, giàu prebiotic hoặc sử dụng thực phẩm chức năng là cần thiết. Tuy nhiên, cần lựa chọn sản phẩm phù hợp, sử dụng đúng cách, đúng liều lượng và đúng thời điểm để đạt hiệu quả tối ưu. Hãy luôn lắng nghe cơ thể, theo dõi các phản ứng và tham khảo ý kiến bác sĩ/dược sĩ.
UsantibioPro từ Mediphar USA là giải pháp hiệu quả giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột, hỗ trợ điều trị rối loạn tiêu hóa. Với thành phần chính là bào tử lợi khuẩn Bacillus Clausii (10^9 CFU/g), UsantibioPro giúp bổ sung lợi khuẩn, ức chế hại khuẩn, kích thích miễn dịch đường ruột, giảm các triệu chứng khó chịu như tiêu chảy, táo bón, đầy hơi. Sản phẩm được bào chế dưới dạng dung dịch uống tiện lợi, dễ sử dụng cho cả trẻ em và người lớn.
Tài liệu tham khảo:
- https://suckhoedoisong.vn/bo-sung-men-vi-sinh-va-nhung-dieu-nen-biet-16922031217264773.htm
- https://www.nccih.nih.gov/health/probiotics-usefulness-and-safety
- https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC5745464/
- https://www.mdpi.com/2072-6643/11/9/2048
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25525379/
- https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC5082693/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23614897/
- https://suckhoedoisong.vn/bo-sung-men-vi-sinh-va-nhung-dieu-nen-biet-16922031217264773.htm
- https://www.ffhdj.com/index.php/ffhd/article/view/2
- https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S095816691400175X
- https://journals.lww.com/md-journal/fulltext/2018/02020/the_effects_of_probiotics_on_total_cholesterol__a.8.aspx
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25047574/
- https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1517/14712598.2015.980233
- https://www.mdpi.com/2311-5637/5/2/41
- https://journals.innovareacademics.in/index.php/ijap/article/view/28249/15667
- https://www.webmd.com/diet/probiotics
- https://suckhoedoisong.vn/ai-khong-nen-su-dung-men-vi-sinh-16924052110535156.htm
- https://suckhoedoisong.vn/dung-men-vi-sinh-the-nao-de-dat-hieu-qua-tot-nhat-169220602223138588.htm
- https://my.clevelandclinic.org/health/treatments/14598-probiotics
- https://suckhoedoisong.vn/cac-bat-loi-khi-dung-men-vi-sinh-169169005.htm
Dược sĩ Phạm Cao Hà
Đã kiểm duyệt nội dung
Tôi là dược sĩ Phạm Cao Hà, hiện đang giữ vai trò cố vấn chuyên môn tại Công ty TNHH Mediphar USA. Với gần 40 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực nghiên cứu và quản lý chất lượng sản phẩm thực phẩm chức năng bảo vệ sức khỏe, tôi cam kết cung cấp những thông tin chính xác và hữu ích cho cộng đồng.
Hy vọng rằng những kiến thức và kinh nghiệm mà tôi chia sẻ trên website medipharusa.com sẽ hỗ trợ Quý Đối Tác và Khách Hàng của công ty trong việc hiểu biết sâu sắc hơn về lĩnh vực dược phẩm và thực phẩm chức năng.
