Bị đau mắt đỏ kiêng ăn gì để nhanh khỏi? Lưu ý cần biết

Đau mắt đỏ là tình trạng thường gặp, dễ lây lan và gây không ít phiền toái trong sinh hoạt hằng ngày. Nhiều người khi mắc bệnh thường cảm thấy hoang mang, lo lắng không chỉ vì triệu chứng khó chịu mà còn vì không biết nên chăm sóc như thế nào cho đúng, đặc biệt là trong chế độ ăn uống. Vậy đau mắt đỏ nên kiêng ăn gì để nhanh khỏi? Hãy cùng Mediphar USA tìm hiểu những thực phẩm bạn nên hạn chế trong giai đoạn này để bảo vệ đôi mắt và rút ngắn thời gian điều trị ngay tại bài viết này.

Đau mắt đỏ là bệnh gì?

Đau mắt đỏ, hay còn gọi là viêm kết mạc (pink eye/ conjunctivitis). Đây là tình trạng viêm hoặc nhiễm trùng lớp màng trong suốt (kết mạc) bao phủ phần lòng trắng của mắt và mặt trong của mí mắt. Khi các mạch máu nhỏ trong kết mạc bị viêm, chúng trở nên rõ rệt hơn, khiến mắt xuất hiện màu đỏ hoặc hồng đặc trưng kèm theo đó là cảm giác khó chịu và có thể gây ảnh hưởng tầm nhìn của người bệnh tùy mức độ.

Bị đau mắt đỏ kiêng ăn gì?

Dưới đây là danh sách các loại thực phẩm nên hạn chế hoặc tránh khi bạn đang bị đau mắt đỏ (viêm kết mạc), đặc biệt là dạng dị ứng hoặc do virus. Những thực phẩm này có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng như ngứa, đỏ, sưng và kéo dài thời gian hồi phục.

Hải sản (tôm, cua, ghẹ)

Hải sản như tôm, cua, ghẹ, mực, cá ngừ, cá thu… là những loại thực phẩm phổ biến nhưng cũng dễ gây dị ứng, đặc biệt ở những người có cơ địa nhạy cảm. Việc tiêu thụ các loại hải sản này khi đang bị viêm kết mạc có thể khiến các triệu chứng như ngứa, đỏ và sưng mắt trở nên nghiêm trọng hơn.

Nguyên nhân chủ yếu là do histamine – một amin sinh học được cơ thể sản sinh như một phần trong phản ứng miễn dịch với các dị nguyên (allergens), điển hình là protein có trong hải sản. Khi cơ thể tiếp xúc với những protein này, hệ miễn dịch sẽ giải phóng histamine từ các tế bào mast và basophil, gây nên hàng loạt phản ứng viêm. Histamine có thể gây ra các biểu hiện dị ứng đặc trưng như:

• Giãn mạch máu (vasodilation), dẫn đến hiện tượng đỏ mắt và sưng tấy.
• Tăng tính thấm thành mạch, khiến dịch thấm ra mô, gây phù nề và chảy nước mắt.
• Kích thích đầu dây thần kinh cảm giác, gây ngứa rát và khó chịu.

Do đó, với những người có tiền sử dị ứng thực phẩm hoặc đang mắc bệnh về mắt, đặc biệt là viêm kết mạc, nên tránh tiêu thụ hải sản để giảm nguy cơ kích ứng và rút ngắn thời gian hồi phục.

Thịt gà

Theo Đông y, thịt gà có tính “nóng”, có thể gây ngứa và làm chậm quá trình hồi phục các vết viêm. Mặc dù chưa có nhiều nghiên cứu khoa học khẳng định hoàn toàn, nhưng ở những người có cơ địa dị ứng, việc tiêu thụ thịt gà có thể làm tăng nguy cơ phản ứng dị ứng, đặc biệt khi đang mắc viêm kết mạc.

Ngoài ra, việc kết hợp thịt gà với các thực phẩm khác có tính ôn như tôm có thể gây hiện tượng “động phong”, khiến cơ thể ngứa ngáy, khó chịu hơn. Nhất là với người nhạy cảm hoặc có tiền sử phong ngứa, mề đay. Vì vậy, trong thời gian bị đau mắt đỏ hay có dấu hiệu viêm kết mạc, người bệnh nên tránh ăn thịt gà, đặc biệt là cùng với tôm hoặc các thực phẩm “nóng” khác, để hạn chế phản ứng viêm và hỗ trợ quá trình hồi phục.

Các món ăn từ nếp

Theo y học cổ truyền Trung Quốc (TCM), gạo nếp được xếp vào nhóm thực phẩm có tính “ôn” hoặc “nhiệt”, tức là có tác dụng làm ấm cơ thể, tăng cường khí huyết và hỗ trợ tỳ vị. Tuy nhiên, đối với những người có cơ địa “nhiệt” hoặc đang trong tình trạng viêm nhiễm, việc tiêu thụ thực phẩm có tính “nóng” như đồ nếp có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng như sưng tấy, ngứa ngáy và khó chịu.

Vì thế trong thời gian bị đau mắt đỏ, bạn cân nhắc hạn chế ăn những món ăn từ nếp như xôi các loại, bánh chưng, bánh tét, chè nếp… để hạn chế nguy cơ mưng mủ, đổ ghèn, kéo dài thời gian hồi phục hơn.

Rau muống

Mặc dù không có bằng chứng khoa học rõ ràng nào chứng minh rau muống gây hại trực tiếp cho người bị đau mắt đỏ. Tuy nhiên, trong dân gian và y học cổ truyền, rau muống thường được khuyên hạn chế sử dụng trong giai đoạn viêm cấp tính hoặc khi có tổn thương đang lành, do rau muống chứa nhiều chất chống oxy hóa và protein thực vật, giúp kích thích tái tạo mô và tăng sinh tế bào. 

Với người có cơ địa sẹo lồi hoặc dễ mưng mủ, quá trình tăng sinh mô quá mức có thể làm vết thương lâu lành hơn, tăng kích thích dịch mắt gây ra cảm giác khó chịu cản trở sinh hoạt và quá trình lành thương. Vì vậy, khi bị đau mắt đỏ, bạn nên cân nhắc tạm ngưng ăn rau muống cho đến khi mắt hồi phục hoàn toàn, nhằm hạn chế rủi ro kéo dài viêm hoặc ảnh hưởng đến quá trình lành thương.

Trứng

Trứng là nguồn cung cấp protein chất lượng cao và chứa các chất dinh dưỡng như lutein, zeaxanthin, vitamin A và kẽm, tất cả đều hỗ trợ sức khỏe mắt. Tuy nhiên trứng là một trong những thực phẩm dễ gây dị ứng, đặc biệt đối với những người có cơ địa nhạy cảm. Dị ứng trứng có thể gây ra các triệu chứng như chảy nước mắt, ngứa, đỏ mắt hoặc nặng hơn là phản ứng toàn thân. 

Khi bị đau mắt đỏ, một tình trạng viêm kết mạc dễ kích ứng thì việc tiêu thụ trứng ở người có nguy cơ dị ứng có thể khiến tình trạng vùng mắt trở nên nghiêm trọng hơn, làm chậm quá trình hồi phục. Điều này đặc biệt quan trọng ở trẻ nhỏ, đối tượng thường nhạy cảm hơn với các phản ứng dị ứng thực phẩm. Vì vậy, trong thời gian bị đau mắt đỏ, nên kiêng ăn trứng, đặc biệt nếu đã từng có tiền sử dị ứng với loại thực phẩm này.

Thức ăn cay nóng

Khi bị đau mắt đỏ, việc kiêng ăn các thực phẩm cay nóng như ớt, tiêu, gừng, hành, tỏi… là điều cần thiết để tránh làm trầm trọng thêm các triệu chứng và hỗ trợ quá trình hồi phục. 

Các loại gia vị này có thể kích thích niêm mạc mắt, gây cảm giác nóng rát, chảy nước mắt, ngứa và đỏ mắt, khiến người bệnh cảm thấy khó chịu hơn. Hơn nữa, phản xạ dụi mắt khi để giảm khó chịu có thể làm tăng nguy cơ nhiễm trùng hoặc lây lan bệnh. 

Đồ chiên rán, nhiều dầu mỡ

Tương tự như thức ăn cay nóng, các món ăn chiên rán, có quá nhiều dầu mỡ cũng là nguyên nhân gây “nóng trong”, khiến cơ thể suy giảm sức đề kháng đặc biệt và khi bệnh. Ngoài ra những thực phẩm này cũng không chứa nhiều dưỡng chất tốt cho quá trình hồi phục của mắt, cũng như làm tăng nguy cơ nhiễm trùng thêm nghiêm trọng.

Đồ ngọt, nước có gas, bánh kẹo công nghiệp

Khi bị viêm kết mạc, việc hạn chế tiêu thụ các thực phẩm chứa nhiều đường và chất bảo quản như nước ngọt có ga, bánh kẹo công nghiệp là điều cần thiết. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng chế độ ăn giàu đường có thể gây ra viêm mãn tính và làm suy yếu hệ miễn dịch, từ đó ảnh hưởng đến quá trình hồi phục và tăng nguy cơ biến chứng.

Đau mắt đỏ nên ăn gì để nhanh khỏi?

Khi bị đau mắt đỏ, việc duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh có thể hỗ trợ quá trình hồi phục và giảm bớt các triệu chứng khó chịu. Dưới đây là những dưỡng chất bạn nên cân nhắc bổ sung vào thực đơn để hỗ trợ quá trình hồi phục của mắt tốt hơn.

Thực phẩm giàu vitamin A

Vitamin A đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe của giác mạc và tăng cường hệ miễn dịch. Thiếu vitamin A có thể dẫn đến các vấn đề về mắt như khô mắt và giảm thị lực. Các thực phẩm giàu vitamin A bao gồm cà rốt, khoai lang, bí đỏ, rau bina và cải xoăn.

Trái cây giàu vitamin C

Vitamin C là một chất chống oxy hóa mạnh, giúp tăng cường hệ miễn dịch và giảm viêm. Thiếu vitamin C có thể dẫn đến các vấn đề về mắt như chảy máu kết mạc và giảm khả năng chống lại nhiễm trùng. Các loại trái cây như cam, bưởi, dâu tây và ớt chuông đỏ là nguồn cung cấp vitamin C dồi dào.

Thực phẩm giàu omega-3

Omega-3 có đặc tính chống viêm, giúp giảm sưng đỏ và kích ứng ở mắt. Các nguồn omega-3 bao gồm cá hồi, cá thu, cá mòi, hạt chia, hạt lanh và quả óc chó. Một số nghiên cứu cho thấy chế độ ăn giàu omega-3 có thể hỗ trợ trong việc giảm viêm ở mắt.

Rau xanh đậm

Rau xanh đậm như rau bina, cải xoăn và cải bó xôi chứa nhiều lutein và zeaxanthin, hai chất chống oxy hóa quan trọng giúp bảo vệ mắt khỏi tác hại của ánh sáng và giảm viêm. Việc bổ sung các loại rau này vào chế độ ăn uống hàng ngày có thể hỗ trợ sức khỏe mắt tổng thể.

Uống đủ nước

Duy trì đủ lượng nước trong cơ thể giúp giữ ẩm cho mắt và hỗ trợ quá trình loại bỏ các tác nhân gây viêm. Ngoài nước lọc, bạn có thể bổ sung nước từ các loại trái cây và rau củ có hàm lượng nước cao như dưa hấu, dưa chuột và cần tây. 

Đau mắt đỏ kiêng làm gì và nên làm gì?

Mặc dù chế độ ăn uống lành mạnh có thể hỗ trợ quá trình hồi phục, nhưng đau mắt đỏ thường là do nhiễm virus, vi khuẩn hoặc dị ứng gây nên và rất dễ lây lan, đặc biệt trong môi trường gia đình, trường học hoặc nơi làm việc. Vì vậy, cần kết hợp ăn uống hợp lý với các biện pháp chăm sóc và phòng ngừa dưới đây để bảo vệ bản thân và người xung quanh:

Giữ vệ sinh cá nhân nghiêm ngặt

Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng, đặc biệt trước và sau khi chạm vào mắt. Tránh dụi mắt, chạm vào mắt hoặc vùng quanh mắt bằng tay chưa rửa sạch. Sử dụng khăn mặt, khăn giấy, gối riêng để tránh lây nhiễm cho người khác.

Vệ sinh mắt đúng cách

Vệ sinh mắt sạch giúp cải thiện tình trạng viêm, hỗ trợ ngăn ngừa và giảm tình trạng đau mắt đỏ hiệu quả. Bạn có thể sử dụng nước muối sinh lý (NaCl 0.9%) để vệ sinh mắt 2–3 lần/ngày hoặc theo chỉ dẫn của bác sĩ. Lưu ý: Không tự ý dùng thuốc nhỏ mắt kháng sinh hoặc corticoid nếu chưa được bác sĩ chỉ định.

Hạn chế các yếu tố làm bệnh nặng hơn

Để hạn chế tình trạng đau mắt đỏ nặng hơn bạn cần kiêng các việc sau:

• Tránh tiếp xúc với ánh sáng mạnh, khói bụi, phấn hoa hoặc các tác nhân dị ứng.
• Đeo kính râm khi ra ngoài để bảo vệ mắt khỏi ánh sáng và bụi bẩn.
• Hạn chế sử dụng điện thoại, máy tính, tivi trong thời gian dài vì có thể làm mắt khô và tăng kích ứng.
• Trong thời gian mắt bị viêm, cần ngừng sử dụng kính áp tròng để tránh làm tổn thương giác mạc và lây lan vi khuẩn.

Theo dõi triệu chứng

Nếu các triệu chứng không cải thiện sau 3–5 ngày điều trị tại nhà, hoặc có dấu hiệu nặng hơn như sưng nề, đau nhức, giảm thị lực, tiết dịch màu vàng/xanh, hãy đến khám bác sĩ chuyên khoa mắt ngay. Nghỉ ngơi đầy đủ giúp hệ miễn dịch phục hồi tốt hơn và tránh căng thẳng thị lực, đặc biệt với trẻ em, người thường xuyên làm việc với màn hình.

▷ Tham khảo thêm: Hướng dẫn 11 mẹo chữa đau mắt đỏ nhanh nhất tại nhà

Tóm lại, khi bị đau mắt đỏ bạn nên kiêng ăn các loại thực phẩm quả cay nóng, hải sản có mùi tanh, thực phẩm chế biến sẵn, thức ăn nhanh, đồ uống có gas, đồ uông có cồn và các loại chất kích thích khác. Ngoài ra, bạn cũng nên tránh trang điểm ở mắt cũng như bơi trong hồ nước có chứa clo. Thay vào đó, bạn ăn các loại thực phẩm giúp giảm đau mắt đỏ như trái cây, nước hoặc thực phẩm giàu omega-3,… Hy vọng thông qua bài viết của Mediphar USA bạn đã có thể nắm rõ được đau mắt đỏ nên kiêng ăn gì và ăn gì để mắt nhanh chóng phục hồi. Bên cạnh việc chú ý đến dinh dưỡng, đừng quên giữ gìn vệ sinh cá nhân, tránh dụi mắt và chủ động thăm khám bác sĩ khi cần thiết để kiểm soát tốt tình trạng bệnh.

Dược sĩ Phạm Cao Hà

Đã kiểm duyệt nội dung

Tôi là dược sĩ Phạm Cao Hà, hiện đang giữ vai trò cố vấn chuyên môn tại Công ty TNHH Mediphar USA. Với gần 40 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực nghiên cứu và quản lý chất lượng sản phẩm thực phẩm chức năng bảo vệ sức khỏe, tôi cam kết cung cấp những thông tin chính xác và hữu ích cho cộng đồng.

Hy vọng rằng những kiến thức và kinh nghiệm mà tôi chia sẻ trên website medipharusa.com sẽ hỗ trợ Quý Đối Tác và Khách Hàng của công ty trong việc hiểu biết sâu sắc hơn về lĩnh vực dược phẩm và thực phẩm chức năng.

> Xem thêm về tác giả