Polypeptide là gì? Vai trò, cơ chế, ứng dụng, cách sử dụng, lưu ý

Polypeptide là gì? Chúng có vai trò gì trong cơ thể? Được ứng dụng như thế nào trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe và làm đẹp? Bài viết này của Mediphar USA sẽ giải đáp tất cả những thắc mắc của bạn về polypeptide, đồng thời cung cấp những thông tin hữu ích về cách sử dụng và những điều cần lưu ý.

Polypeptide là gì?

Polypeptide là một chuỗi polymer bao gồm các amino acid liên kết với nhau thông qua liên kết peptide. Đây là các chuỗi không phân nhánh, trong đó liên kết peptide được hình thành giữa nhóm carboxyl của một amino acid và nhóm amin của amino acid kế tiếp. 

Polypeptide có thể tồn tại riêng lẻ hoặc kết hợp với nhau để tạo thành protein – những phân tử có vai trò thiết yếu trong cơ thể như cấu tạo cơ, xương, tóc, móng và tham gia vào các quá trình sinh hóa thông qua enzyme và kháng thể. Polypeptide dài hơn so với peptide, vốn chỉ bao gồm từ hai đến một số ít amino acid.

Cơ chế hoạt động của polypeptide trên da

Polypeptide hoạt động trên da như những “sứ giả” tế bào, đóng vai trò quan trọng trong việc cải thiện sức khỏe và vẻ đẹp của làn da. Nhờ kích thước phân tử nhỏ, polypeptide có khả năng thẩm thấu qua lớp biểu bì, đây chính là lớp ngoài cùng của da, để xâm nhập sâu hơn vào các lớp bên trong. Tại đây, chúng không chỉ tồn tại mà còn thực hiện vai trò truyền tín hiệu đến các tế bào.

Cụ thể, polypeptide gửi thông điệp đến các tế bào da giúp kích thích quá trình sản xuất collagen và elastin, đây là 2 thành phần quan trọng giúp duy trì độ săn chắc, đàn hồi và làm chậm quá trình lão hóa của da. Collagen có chức năng hỗ trợ cấu trúc da, trong khi elastin giúp da phục hồi nhanh chóng sau các tác động từ môi trường.

Chính nhờ cơ chế này, polypeptide không chỉ giúp cải thiện kết cấu da mà còn hỗ trợ làm mờ nếp nhăn, tái tạo làn da khỏe mạnh và trẻ trung hơn cho người sử dụng, cụ thể như sau:

• Củng cố hàng rào bảo vệ da: Polypeptide giúp tăng cường hàng rào bảo vệ da, đây là lớp phòng thủ quan trọng giúp chống lại vi khuẩn, tia UV, ô nhiễm và độc tố từ môi trường. Điều này đặc biệt hữu ích khi da bị tổn thương do tẩy da chết quá mức, tiếp xúc khói thuốc hoặc thậm chí thiếu ngủ.
• Giảm nếp nhăn: Collagen do polypeptide kích thích sản xuất giúp da và môi trở nên căng mịn, từ đó làm mờ rõ rệt các nếp nhăn và đường nhăn.
• Tăng cường độ đàn hồi: Bên cạnh collagen, elastin giúp da săn chắc, căng mượt và nâng độ đàn hồi tốt hơn so với trước khi sử dụng.
• Giảm viêm và phục hồi da: Polypeptide hỗ trợ làm dịu tình trạng viêm, phục hồi các thương tổn và giúp da trở nên đều màu hơn.
• Hỗ trợ trị mụn: Một số polypeptide có đặc tính kháng khuẩn, giúp tiêu diệt vi khuẩn gây mụn.

Ứng dụng polypeptide trong y học và da liễu

Ứng dụng trong y học

Các dạng polypeptide, bao gồm cả tự nhiên và tổng hợp, đã chứng minh vai trò quan trọng trong y học nhờ khả năng hỗ trợ điều trị và cải thiện sức khỏe. Dưới đây là các ứng dụng cụ thể của polypeptide:

Chống lão hóa và cải thiện chức năng khớp

Collagen, một loại protein quan trọng được tạo thành từ các chuỗi polypeptide, là thành phần cấu trúc chính của da, cơ bắp, xương, gân và các mô liên kết. Tuy nhiên, khi tuổi tác tăng cao, cơ thể giảm sản xuất collagen dẫn đến da chảy xệ, hình thành nếp nhăn và các khớp có thể bị thoái hóa.

• Collagen peptide, dạng phân giải của collagen, có thể được hấp thụ thông qua các thực phẩm bổ sung như viên uống hoặc bột. Các nghiên cứu cho thấy collagen peptide giúp duy trì độ ẩm và độ đàn hồi của da, đồng thời giảm đau và cải thiện chức năng khớp ở người mắc thoái hóa khớp.
• Ngoài ra thì việc tiêm collagen sẽ giúp làm đầy da, giảm nếp nhăn, bên cạnh đó bổ sung collagen đường uống đặc biệt hiệu quả với người trên 30 tuổi.

>>> Xem thêm: Lumbrokinase là gì?

Cải thiện mật độ xương

Collagen peptide cũng có vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ sức khỏe xương. Một nghiên cứu cho thấy việc bổ sung collagen peptide hàng ngày trong vòng một năm giúp tăng mật độ khoáng chất ở xương lưng trên và xương đùi ở phụ nữ sau mãn kinh. 

Ngoài ra, các loại thuốc peptide được FDA phê duyệt cũng đã được sử dụng để điều trị loãng xương, điều này đã góp phần mang lại giải pháp y học đầy hứa hẹn cho bệnh nhân.

Tăng cường sức khỏe tóc

Polypeptide như GHK-Cu đã được chứng minh khả năng kích thích mọc tóc và cải thiện độ dày, độ chắc khỏe của tóc. Những sản phẩm chứa peptide này thường có dạng serum bôi trực tiếp lên da đầu hoặc các thực phẩm bổ sung như bột và viên uống. Đây là giải pháp hiệu quả cho người bị rụng tóc do các yếu tố như di truyền hoặc tuổi tác.

Điều chỉnh testosterone và hỗ trợ sinh sản

Một số polypeptide như kisspeptin-10 và gonadorelin có khả năng kích thích cơ thể sản sinh các hormone như GnRH, LH và FSH, đây vốn là những yếu tố cần thiết để tăng cường sản xuất testosterone tự nhiên cho cơ thể.

• Kisspeptin-10: peptide này trong một nghiên cứu đã cho thấy có công dụng giúp tăng nồng độ testosterone trong huyết thanh chỉ sau 24 giờ tiêm.
• Gonadorelin: được sử dụng để tăng testosterone và phục hồi khả năng sinh sản ở nam giới bị thiếu hormone GnRH.

Ứng dụng trong sức khỏe da liễu

Bên cạnh các ứng dụng trong y học, polypeptide đóng vai trò thiết yếu trong việc duy trì và cải thiện sức khỏe làn da, nhờ khả năng hỗ trợ tái tạo tế bào, củng cố hàng rào bảo vệ da và chống lại các vấn đề da liễu. Dưới đây là một số ứng dụng nổi bật của polypeptide đối với sức khỏe da liễu:

Kháng khuẩn và hỗ trợ phục hồi da

Cơ chế tự nhiên của cơ thể có thể sản xuất một số polypeptide tự nhiên trên da, bao gồm peptide kháng khuẩn (AMPs), nó có công dụng:

• Chống lại vi khuẩn xâm nhập.
• Hỗ trợ quá trình lành vết thương.
• Tăng cường hàng rào bảo vệ da.

Nếu cơ thể sản xuất quá ít AMPs thì có thể sẽ dẫn đến các bệnh da liễu như vảy nến, chàm, rosacea (đỏ da) hoặc mụn trứng cá.

Hỗ trợ điều trị mụn và loét da

AMPs không chỉ ngăn vi khuẩn gây mụn xâm nhập vào lỗ chân lông mà còn giúp ngăn ngừa nhiễm trùng, hỗ trợ cải thiện tình trạng mụn trứng cá. Ngoài ra, chúng còn giúp đẩy nhanh quá trình phục hồi ở những bệnh nhân tiểu đường có vết loét hoặc tổn thương da lâu lành.

Ứng dụng trong các sản phẩm chăm sóc da chuyên sâu

Polypeptide thường được tích hợp trong các sản phẩm như kem dưỡng, serum hoặc thuốc kê đơn để điều trị các vấn đề da liễu nghiêm trọng. Những sản phẩm này không chỉ giúp cải thiện sức khỏe làn da mà còn mang lại hiệu quả lâu dài trong việc duy trì làn da khỏe mạnh, cân bằng.

Lưu ý: Đối với thuốc hoặc sản phẩm chứa peptide dành cho các vấn đề da nghiêm trọng như mụn viêm, loét tiểu đường hoặc vảy nến, bệnh nhân cần có sự tư vấn và kê đơn từ bác sĩ chuyên khoa để đảm bảo an toàn và hiệu quả trong quá trình điều trị.

Sự khác biệt giữa polypeptide và protein

Bảng dưới đây trình bày các điểm khác biệt giữa 2 cấu trúc sinh hóa cơ bản của cơ thể: polypeptide và protein:

Tóm lại, chúng ta có thể thấy polypeptide thường nhỏ hơn và có cấu trúc đơn giản, được coi là thành phần xây dựng của protein. Trong khi đó thì protein là cấu trúc lớn hơn, phức tạp hơn và thực hiện nhiều chức năng sinh học quan trọng trong cơ thể.

Lưu ý khi sử dụng sản phẩm chứa polypeptide

Ngoài việc tham vấn ý kiến của chuyên gia y tế trước khi bắt đầu sử dụng các sản phẩm có thành phần polypeptide, Mediphar USA mách bạn một số lưu ý trước khi quyết định điều trị như dưới đây:

• Chi phí cao: Các sản phẩm chứa polypeptide, đặc biệt là dạng tổng hợp hoặc công nghệ cao, thường có giá thành đắt đỏ.
• Hiệu quả không đồng đều: Không phải loại peptide nào cũng mang lại hiệu quả rõ rệt, và tất nhiên một số có thể không có tác dụng đối với da dù công dụng được truyền tai và thường được ứng dụng nhiều nhất của polypeptide là với sức khỏe da liễu.
• Nghiên cứu còn đang phát triển: Dù polypeptide được ứng dụng rộng rãi, nhưng bằng chứng khoa học vẫn đang được bổ sung. Bạn đọc có thể tham khảo các thành phần khác như AHAs và retinol hiện vẫn có cơ sở khoa học mạnh mẽ hơn về hiệu quả chống lão hóa.
• Nguy cơ dị ứng: Mặc dù hiếm, nhưng một số người có thể bị dị ứng với peptide. Do đó, cần thử nghiệm sản phẩm trước khi sử dụng.
• Không thay thế chăm sóc toàn diện: Polypeptide là một phần của chu trình chăm sóc da và không thể thay thế việc bảo vệ da khỏi tia UV.

Trên đây là toàn bộ thông tin về polypeptide bao gồm vai trò, ứng dụng và lưu ý khi dùng của polypeptide mà chúng tôi mong muốn truyền đạt đến với bạn đọc. Mong rằng với những hiểu biết trong việc nghiên cứu và phát triển thuốc/sản phẩm bổ sung đã được phân phối trên khắp Việt Nam của chúng tôi trong hơn 20 năm qua cùng với kinh nghiệm chuyên môn trong việc cung cấp các thông tin y khoa chính thống và chuẩn xác của Mediphar USA đã giúp bạn đọc có cái nhìn tổng quát cũng như các thông tin cần thiết về hợp chất này và đã có thể trả lời cho câu hỏi ở đầu bài – “polypeptide là gì”. 

Đừng quên tiếp tục theo dõi Mediphar USA để được cập nhật các thông tin y khoa chính xác và nhanh chóng nhất nhé!

Tài liệu tham khảo:

1. Polypeptide: https://www.biologyonline.com/dictionary/polypeptide#Polypeptide_Definition_Biology 
2. Peptides and Your Skin Care Routine: https://www.healthline.com/health/peptides-for-skin
3. Peptides: Types, Uses, and Benefits: https://www.webmd.com/a-to-z-guides/what-are-peptides 
4. What Is the Difference Between a Peptide and a Protein?: https://www.britannica.com/story/what-is-the-difference-between-a-peptide-and-a-protein

Có thể bạn quan tâm:

• NMN là chất gì?
• Keratin là gì?

Dược sĩ Phạm Cao Hà

Đã kiểm duyệt nội dung

Tôi là dược sĩ Phạm Cao Hà, hiện đang giữ vai trò cố vấn chuyên môn tại Công ty TNHH Mediphar USA. Với gần 40 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực nghiên cứu và quản lý chất lượng sản phẩm thực phẩm chức năng bảo vệ sức khỏe, tôi cam kết cung cấp những thông tin chính xác và hữu ích cho cộng đồng.

Hy vọng rằng những kiến thức và kinh nghiệm mà tôi chia sẻ trên website medipharusa.com sẽ hỗ trợ Quý Đối Tác và Khách Hàng của công ty trong việc hiểu biết sâu sắc hơn về lĩnh vực dược phẩm và thực phẩm chức năng.

> Xem thêm về tác giả