Tiêu Hóa
Gan – Mật
Xương Khớp
Hô Hấp
Vitamin & Khoáng Chất
Tăng Sức Đề Kháng
Sắc Đẹp
Tuần Hoàn & Tim Mạch
Sinh lý – Nội Tiết Tố
Mắt
Vật Tư Y TếMí mắt bị sưng là một tình trạng tuy phổ biến nhưng luôn gây ra không ít phiền toái và lo lắng cho người bệnh . Nguyên nhân có thể chỉ đơn giản là do dị ứng, thiếu ngủ, nhưng cũng có thể là tín hiệu cảnh báo một bệnh lý cần được quan tâm. Vậy khi nào có thể tự xử lý và khi nào bắt buộc phải gặp bác sĩ? Trong bài viết này, Mediphar USA sẽ cùng bạn tìm hiểu đầy đủ về nguyên nhân, cách xử trí và hướng phòng ngừa hiệu quả tình trạng sưng mí mắt, giúp bạn chủ động hơn trong việc chăm sóc sức khỏe đôi mắt hàng ngày.
Mí mắt bị sưng là bệnh gì?
Mí mắt bị sưng thường xuất hiện khi có tình trạng viêm và tích tụ dịch dư thừa trong các mô liên kết xung quanh mắt. Khi mắt bị sưng thường kèm theo tình trang đau hoặc không đau, và có thể ảnh hưởng đến cả mí mắt trên và dưới.
Nguyên nhân gây mí mắt bị sưng
Sưng mí mắt là tình trạng phổ biến, có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra. Dưới đây là những nhóm nguyên nhân chính:
Dị ứng tại chỗ
Tình trạng này xảy ra khi mắt tiếp xúc trực tiếp với các yếu tố gây dị ứng như phấn hoa, lông động vật, một số loại thực phẩm hay thuốc. Người bệnh thường cảm thấy mắt bị cộm, ngứa dữ dội, mắt đỏ và chảy nước mắt liên tục, kèm theo ghèn mắt, khiến sinh hoạt hàng ngày gặp nhiều bất tiện.
Viêm bờ mi
Do vi khuẩn gây ra, tình trạng viêm này khiến bờ mi trở nên nhờn, dính, xuất hiện các vảy nhỏ giống gàu bám quanh chân lông mi. Triệu chứng thường kèm theo sưng mí mắt trên, gây cảm giác nặng mi.
Chắp và lẹo
Chắp hình thành do tuyến Meibomian ở viền mí bị tắc nghẽn, làm ứ đọng dịch và tạo thành khối viêm. Nếu bị nhiễm trùng, nó có thể phát triển thành lẹo. Người bệnh sẽ cảm thấy một nốt đỏ đau ban đầu, sau đó có thể chuyển thành khối sưng cứng không đau (chắp), hoặc nốt mưng mủ đau nhức (lẹo).
Viêm kết mạc, nhiễm trùng
Do virus, vi khuẩn hoặc dị nguyên từ môi trường xâm nhập, khiến lớp màng trong suốt của mắt bị viêm. Mắt sẽ đỏ, mí trên sưng đau, tiết nhiều ghèn đặc biệt rõ rệt sau khi ngủ dậy và chảy nước mắt liên tục. Thường bắt đầu ở một bên và có thể lan sang bên kia.
Viêm bờ mi do virus Herpes
Virus Herpes Simplex gây ra tình trạng này, thường xuất hiện ở trẻ em. Biểu hiện bao gồm các chùm mụn nước nhỏ trên nền da sưng đỏ ở vùng quanh mắt. Mụn có thể vỡ, đóng vảy và gây loét, khiến người bệnh đau rát và thường chỉ ảnh hưởng một bên mắt.
Viêm tổ chức hốc mắt
Đây là tình trạng nhiễm trùng sâu vào các mô mềm và mỡ phía sau nhãn cầu, thường bắt nguồn từ viêm xoang. Mắt sẽ bị đẩy lồi ra, da quanh mắt sưng đỏ, nóng, người bệnh có thể sốt, đau nhức và giảm thị lực. Bệnh thường xuất hiện một bên mắt và cần được xử lý sớm.
Phản ứng dị ứng toàn thân
Cơ thể phản ứng quá mức với dị nguyên qua đường ăn uống hoặc hít thở, gây sưng và ngứa cả hai mắt. Các triệu chứng đi kèm gồm nổi mày đay, khó thở, sổ mũi. Người bệnh thường có tiền sử dị ứng.
Phù
Do sự tích tụ dịch trong mô mềm, có thể xuất phát từ các bệnh lý nền như tim, gan, thận, hoặc do thuốc hay tình trạng sinh lý như tiền sản giật. Mí mắt sưng hai bên, không đau, không đỏ, thường kèm theo phù ở mặt và chân.
Cường giáp
Do rối loạn tự miễn khiến tuyến giáp sản xuất quá nhiều hormone. Hệ miễn dịch tấn công các mô ở hốc mắt, gây viêm, khiến mắt lồi, mi bị kéo, vận động mắt bị hạn chế. Bệnh nhân còn có dấu hiệu toàn thân như tim đập nhanh, lo âu, sụt cân.
Suy giáp
Ngược lại với cường giáp, suy giáp khiến quá trình trao đổi chất chậm lại và dịch bị tích tụ ở mô mềm, gây sưng phù mặt và mí mắt. Mí mắt sưng không đau, da khô, tóc khô và dễ gãy, kèm theo cảm giác mệt mỏi, không chịu được lạnh.
Tìm hiểu thêm về tình trạng mắt bị sưng khi ngủ dậy
Cách xử lý mí mắt bị sưng nhanh tại nhà
Để giảm sưng mí mắt hiệu quả, việc áp dụng đúng phương pháp là rất quan trọng. Bạn có thể chườm lạnh bằng gạc sạch để giảm nhanh tình trạng sưng và ngứa do dị ứng hoặc va chạm nhẹ. Ngược lại, hãy chườm ấm khoảng 15 phút mỗi lần để làm lỏng dịch tiết và thông thoáng các tuyến dầu bị tắc nghẽn, đặc biệt hữu ích khi bị chắp, lẹo.
Sau khi chườm, hãy vệ sinh mí mắt nhẹ nhàng bằng tăm bông thấm nước muối sinh lý hoặc dầu gội trẻ em pha loãng để làm sạch ghèn và vảy bám.
Trong suốt thời gian này, tuyệt đối không dụi mắt, ngưng trang điểm và không đeo kính áp tròng để mắt được nghỉ ngơi hoàn toàn. Nếu cần, hãy sử dụng các loại thuốc nhỏ mắt không kê đơn như nước mắt nhân tạo để giữ ẩm hoặc thuốc kháng histamin nếu sưng do dị ứng. Khi áp dụng các mẹo dân gian như đắp túi trà, cần cực kỳ cẩn trọng về vấn đề vệ sinh để tránh gây nhiễm trùng.
Khi nào mí mắt bị sưng cần được bác sĩ thăm khám?
Hãy đi khám bác sĩ ngay nếu bạn gặp một trong các trường hợp sau:
- Sưng đi kèm đau nhức dữ dội, sốt, thị lực suy giảm (nhìn mờ, nhìn đôi), hoặc mắt bị lồi.
- Tình trạng không cải thiện sau 24-48 giờ chăm sóc tại nhà.
- Sưng mí mắt lặp đi lặp lại nhiều lần không rõ nguyên nhân.
Cách chẩn đoán và điều trị mí mắt bị sưng như thế nào?
Việc chẩn đoán và điều trị mí mắt bị sưng phụ thuộc hoàn toàn vào nguyên nhân gây ra nó. Quy trình này bao gồm từ việc tự đánh giá ban đầu tại nhà đến các phương pháp can thiệp y tế chuyên sâu.
Chẩn đoán
Quá trình chẩn đoán thường bao gồm hai bước:
- Thăm khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ trao đổi về các triệu chứng, tiền sử bệnh và kiểm tra chi tiết mắt, mí mắt của bạn. Đây là bước quan trọng nhất để xác định các nguyên nhân thông thường.
- Chẩn đoán chuyên sâu (nếu cần): Trong trường hợp nghi ngờ các nguyên nhân phức tạp như nhiễm trùng sâu (viêm mô tế bào hốc mắt) hoặc các bệnh lý toàn thân (như bệnh tuyến giáp), bác sĩ có thể chỉ định thêm các xét nghiệm hình ảnh (chụp CT, MRI) hoặc xét nghiệm máu để có chẩn đoán chính xác nhất.
Điều trị
Phương pháp điều trị sẽ được chỉ định dựa trên nguyên nhân gây bệnh đã được xác định:
Dùng thuốc:
Đây là phương pháp phổ biến nhất:
- Thuốc kháng sinh, kháng virus để điều trị nhiễm khuẩn, nhiễm virus.
- Thuốc chống dị ứng (kháng histamin) nếu nguyên nhân là dị ứng.
- Thuốc kháng viêm để giảm sưng viêm mạnh trong các trường hợp nặng, chỉ được sử dụng dưới sự giám sát chặt chẽ của bác sĩ.
Can thiệp thủ thuật:
Đối với các trường hợp như chắp, lẹo lớn gây tắc nghẽn và không đáp ứng với thuốc, bác sĩ có thể thực hiện một thủ thuật nhỏ gọi là rạch và dẫn lưu mủ để giải quyết ổ viêm.
Phẫu thuật hoặc liệu pháp khác:
Các nguyên nhân nghiêm trọng hơn có thể đòi hỏi phẫu thuật hoặc các phương pháp điều trị chuyên sâu khác.
* Lưu ý: Tuyệt đối không tự ý nặn mủ hoặc chích lẹo tại nhà. Hành động này có thể làm tổn thương mô mắt, khiến nhiễm trùng lan rộng và làm tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn.
Biện pháp phòng ngừa sưng mí mắt hiệu quả
Để chủ động ngăn ngừa sưng mí mắt, hãy bắt đầu từ những thói quen đơn giản:
- Luôn giữ vệ sinh tay và mắt sạch sẽ, đồng thời tẩy trang kỹ lưỡng trước khi đi ngủ.
- Đối với người dùng kính áp tròng, việc tuân thủ nghiêm ngặt quy trình sử dụng và bảo quản là bắt buộc.
- Thường xuyên đeo kính râm hoặc kính bảo hộ để bảo vệ mắt khỏi bụi bẩn, tia UV và các chấn thương tiềm ẩn.
Kết luận
Mí mắt bị sưng có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, từ những tác động bên ngoài đến các bệnh lý tiềm ẩn. Do đó, việc theo dõi sát sao và xử lý đúng cách là điều cần thiết để bảo vệ thị lực và hạn chế biến chứng lâu dài.
Tuy nhiên, bên cạnh điều trị, việc chủ động chăm sóc và phòng ngừa luôn là giải pháp bền vững. Trong đó, bổ sung dưỡng chất thiết yếu như Beta-carotene đóng vai trò quan trọng trong việc củng cố sức khỏe mắt, giảm viêm và tăng cường khả năng chống lại các tác nhân gây hại. Dầu gấc Vina với hàm lượng Beta-carotene cao, kết hợp với vitamin E và DHA giúp bổ sung dưỡng chất cho đôi mắt sáng khỏe.
NGUỒN THAM KHẢO:
- Sưng mí mắt kèm đau nhức mắt là biểu hiện của bệnh gì?
- Sưng mi mắt
- Những nguyên nhân gây sưng mí mắt
- Swollen Eyelids: Treatment and Remedies
Bài viết này có hữu ích với bạn không? Hãy chọn từ 1 – 5 sao để đánh giá chất lượng bài viết bạn nhé!
Dược sĩ Phạm Cao Hà
Đã kiểm duyệt nội dung
Tôi là dược sĩ Phạm Cao Hà, hiện đang giữ vai trò cố vấn chuyên môn tại Công ty TNHH Mediphar USA. Với gần 40 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực nghiên cứu và quản lý chất lượng sản phẩm thực phẩm chức năng bảo vệ sức khỏe, tôi cam kết cung cấp những thông tin chính xác và hữu ích cho cộng đồng.
Hy vọng rằng những kiến thức và kinh nghiệm mà tôi chia sẻ trên website medipharusa.com sẽ hỗ trợ Quý Đối Tác và Khách Hàng của công ty trong việc hiểu biết sâu sắc hơn về lĩnh vực dược phẩm và thực phẩm chức năng.
