Đục thủy tinh thể có nguy hiểm không? Biến chứng thường gặp

Đục thủy tinh thể có nguy hiểm không? Đây là câu hỏi được rất nhiều người quan tâm, đặc biệt là những người đang mắc bệnh này. Mặc dù là bệnh lý mắt phổ biến ở người lớn tuổi, nhưng không ít trường hợp chủ quan, dẫn đến biến chứng nghiêm trọng, thậm chí mù lòa vĩnh viễn. Việc hiểu rõ mức độ nguy hiểm của đục thủy tinh thể và can thiệp đúng lúc là yếu tố then chốt để bảo vệ thị lực lâu dài. Hãy cùng Mediphar USA trả lời chi tiết câu hỏi này trong bài viết dưới đây.

Đục thủy tinh thể có nguy hiểm không?

Đục thủy tinh thể là một bệnh lý nguy hiểm gây ảnh hưởng lớn đến thị lực và có nguy cơ dẫn đến mù lòa. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), tính đến năm 2002, có hơn 17 triệu người bị mù do đục thủy tinh thể, chiếm khoảng 47,8% trong tổng số 37 triệu người mù trên toàn thế giới. 

Tại Mỹ, theo báo cáo năm 2002 Vision Problems in the US của Prevent Blindness Americas, ước tính có khoảng 20,5 triệu người trên 40 tuổi mắc đục thủy tinh thể, chiếm 1/6 dân số trong nhóm tuổi này. Riêng năm 2004, số ca phẫu thuật đục thủy tinh thể đạt khoảng 2,5 triệu ca và năm 2020 có đến 30,1 triệu người Mỹ trong nhóm tuổi này bị đục thủy tinh thể.

Tại Việt Nam, theo thống kê của Viện Mắt Trung ương (năm 2000), 60% các trường hợp mù là do đục thủy tinh thể, trong đó nữ giới bị ảnh hưởng nhiều hơn nam (68,5% so với 59,3%).

Những số liệu trên cho thấy đục thủy tinh thể không chỉ phổ biến mà còn là một trong những nguyên nhân gây suy giảm và mất thị lực nghiêm trọng nhất hiện nay. Ngoài nguy cơ mù lòa vĩnh viễn, bệnh còn có thể dẫn đến biến chứng như tăng nhãn áp, viêm nội nhãn, teo dây thần kinh thị giác khiến việc phục hồi thị lực sau này trở nên rất khó khăn, thậm chí không thể hồi phục nếu can thiệp quá muộn.

Biến chứng của bệnh đục thủy tinh thể

Mặc dù đục thủy tinh thể không gây đau và thường tiến triển âm thầm, nhưng nếu không được theo dõi và điều trị kịp thời, bệnh có thể dẫn đến hàng loạt biến chứng nghiêm trọng. Dưới đây là những hậu quả tiềm ẩn mà người bệnh có thể gặp phải nếu để đục thủy tinh thể kéo dài mà không được can thiệp đúng lúc:

Suy giảm thị lực nghiêm trọng

Ở giai đoạn đầu, người bệnh thường cảm thấy nhìn mờ như qua lớp sương, đặc biệt khi nhìn vào ánh sáng mạnh hoặc trong điều kiện thiếu sáng. Theo đó, thị lực cũng suy giảm dần theo thời gian và việc thay kính thường xuyên cũng không giúp mắt cải thiện.

Mù lòa vĩnh viễn

Nếu đục thủy tinh thể không được điều trị, tình trạng mờ sẽ tiến triển đến mức toàn bộ thủy tinh thể chuyển sang màu trắng đục, hoàn toàn không cho ánh sáng đi qua. Ở giai đoạn này, nguy cơ mù lòa vĩnh viễn là rất cao và việc phẫu thuật không đảm bảo khả năng phục hồi thị lực ban đầu.

Không có thời gian cụ thể để biết đục thủy tinh thể bao lâu thì mù vì nó còn tùy vào tuổi, sức khỏe nền và nguyên nhân gây bệnh. Ở người cao tuổi hoặc bệnh lý toàn thân như tiểu đường, tăng huyết áp, quá trình này có thể diễn ra trong vòng vài năm hoặc thậm chí nhanh hơn nếu không được theo dõi.

Tăng nhãn áp

Khi thủy tinh thể bị đục và dày lên, khối đục có thể cản trở lưu thông thủy dịch trong tiền phòng, dẫn đến tăng áp lực nội nhãn. Nếu không phát hiện sớm, tình trạng này gây tổn thương dây thần kinh thị giác, dẫn đến glôcôm góc đóng hoặc góc mở mạn tính.

Glôcôm là một biến chứng nghiêm trọng vì gây mất thị lực không hồi phục. Trong nhiều trường hợp, bệnh nhân chỉ phát hiện khi thị lực đã suy giảm vĩnh viễn và ngay cả sau phẫu thuật đục thủy tinh thể, tổn thương thần kinh cũng không thể phục hồi.

Thay đổi khúc xạ và rối loạn thị lực

Đục thủy tinh thể gây thay đổi cấu trúc quang học của mắt, dẫn đến:

• Tăng nhanh độ cận hoặc loạn thị
• Nhìn đôi (song thị) ở một mắt
• Lóa sáng, đặc biệt vào ban đêm hoặc dưới ánh sáng mạnh
• Rối loạn màu sắc, hình ảnh mờ nhòe, mất chiều sâu
• Giảm tầm nhìn ban đêm, tăng nguy cơ té ngã và tai nạn

Những rối loạn này khiến bệnh nhân liên tục phải thay đổi kính nhưng vẫn không cải thiện, đồng thời ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh hoạt, khả năng lao động và an toàn cá nhân.

Bệnh đục thủy tinh thể có chữa được không?

Không phải ai mắc đục thủy tinh thể cũng sẽ gặp biến chứng nghiêm trọng, nhưng nguy cơ sẽ tăng cao nếu bệnh không được phát hiện và điều trị kịp thời. Bệnh tiến triển âm thầm, khiến thị lực bị mờ, dễ bị nhầm với tật khúc xạ nên nhiều người chủ quan. 

Nếu để lâu, đục thủy tinh thể có thể dẫn đến suy giảm thị lực nghiêm trọng, gây mù lòa vĩnh viễn hoặc biến chứng như glôcôm, viêm nội nhãn, khiến khả năng phục hồi thị lực suy giảm rõ rệt. Điều quan trọng không nằm ở việc bạn có mắc bệnh hay không, mà ở thời điểm phát hiện và cách bạn xử lý.

Ở giai đoạn sớm, phẫu thuật đục thủy tinh thể có thể giúp người bệnh phục hồi thị lực gần như hoàn toàn. Nhưng nếu để muộn, khi thủy tinh thể đã đục hoàn toàn (đục chín), hiệu quả phẫu thuật sẽ không còn cao như trước. 

Theo một nghiên cứu đăng tải ở BMC Ophthalmology vào năm 2020, khi thực hiện kiểm tra trên 38 bệnh nhân (57 mắt) bị đục thủy tinh thể nặng hoặc giai đoạn cuối cho thấy, sau phẫu thuật, chỉ 63,2% (36/57) mắt cải thiện thị lực, 21,1% (12/57) không thay đổi, và 15,8% mắt thậm chí giảm thị lực. Kết quả này nhấn mạnh rằng, mặc dù phẫu thuật vẫn có thể mang lại lợi ích ở giai đoạn muộn, hiệu quả phục hồi thị lực thấp hơn đáng kể so với can thiệp ở giai đoạn sớm. 

▷ Tìm hiểu chi phí mổ cườm khô bệnh viện mắt TPHCM mới nhất

Đối tượng dễ bị đục thủy tinh thể

Theo Học viện Nhãn khoa Hoa Kỳ (AAO), bạn có nguy cơ cao mắc và tiến triển nhanh đục thủy tinh thể nếu thuộc một hoặc nhiều nhóm sau:

• Tuổi cao, nguy cơ tăng dần sau tuổi 50 và tăng rõ rệt sau 65 tuổi.
• Mắc bệnh mạn tính như tiểu đường, tăng huyết áp, thoái hóa điểm vàng,…
• Người hút thuốc lá hoặc uống rượu nhiều.
• Tiền sử gia đình có người mắc đục thủy tinh thể
• Từng bị chấn thương, phẫu thuật hoặc chiếu xạ vùng đầu/mặt
• Thường xuyên tiếp xúc ánh nắng mà không đeo kính râm
• Sử dụng corticosteroid kéo dài

Đặc biệt, đục thủy tinh thể từ lâu được biết đến là bệnh lý thường gặp ở người lớn tuổi, tuy nhiên, thực tế cho thấy bệnh đang có xu hướng trẻ hóa rõ rệt. Ngày càng nhiều người trong độ tuổi 30 – 40, thậm chí trẻ hơn, được chẩn đoán mắc bệnh lý này do ảnh hưởng từ lối sống hiện đại, môi trường ô nhiễm, mắc bệnh nền và các yếu tố nguy cơ tiềm ẩn. Vì thế, bạn nên khám mắt định kỳ, cung cấp đủ thông tin tiền sử bệnh lý và hỏi ý kiến bác sĩ là cách tốt nhất để phát hiện sớm và điều trị kịp thời nếu có vấn đề.

Điều trị đục thủy tinh thể khi nào?

Mặc dù đục thủy tinh thể thường diễn tiến chậm và không gây đau, nhưng bạn không nên chủ quan nếu bắt đầu nhận thấy những thay đổi bất thường về thị lực. Đặc biệt, bạn nên đi khám ngay lập tức nếu có các triệu chứng như thị lực giảm đột ngột, đau nhức trong mắt, mắt đỏ kéo dài, xuất hiện chớp sáng, ruồi bay, vùng nhìn trung tâm bị che khuất hoặc có cảm giác như có “màng” trước mắt. Với những người đã được chẩn đoán đục thủy tinh thể, nếu cảm thấy thị lực ngày càng kém nhanh hơn, đó là dấu hiệu rõ ràng cho thấy bệnh đang tiến triển và cần được can thiệp.

Vì đục thủy tinh thể không gây đau nên rất dễ bị bỏ qua ở giai đoạn đầu. Việc trì hoãn thăm khám có thể khiến người bệnh đánh mất “thời điểm vàng” để điều trị hiệu quả. Do đó, các chuyên gia khuyến cáo người trên 40 tuổi, đặc biệt là những người có bệnh nền như tiểu đường, tăng huyết áp, từng phẫu thuật hoặc chấn thương mắt, hoặc thường xuyên tiếp xúc với ánh sáng mạnh, nên đi khám mắt định kỳ 6-12 tháng một lần để kịp thời phát hiện và xử lý sớm nếu có dấu hiệu đục thủy tinh thể.

Đục thủy tinh thể là bệnh lý nguy hiểm có khả năng gây biến chứng nặng đến thị lực, thậm chí là mù lòa vĩnh viễn. Tuy nhiên trên thực tế, đục thủy tinh thể có nguy hiểm không còn phụ thuộc vào tình trạng và mức độ của bệnh. Trong trường hợp được phát hiện và được điều trị sớm, bệnh sẽ không gây ra biến chứng, ngược lại nếu bệnh tiến triển nặng có thể dẫn đến nguy cơ mù lòa cao. Đặc biệt là khi bệnh ngày càng trẻ hóa như hiện nay thì việc phát hiện và điều trị sớm và rất cần thiết. Hy vọng thông qua bài viết của Mediphar USA, bạn có thể hiểu hơn về căn bệnh này, nếu còn thắc mắc gì thì hãy liên hệ về hotline: 0903 893 866 để được tư vấn chi tiết hơn nhé!

Dược sĩ Phạm Cao Hà

Đã kiểm duyệt nội dung

Tôi là dược sĩ Phạm Cao Hà, hiện đang giữ vai trò cố vấn chuyên môn tại Công ty TNHH Mediphar USA. Với gần 40 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực nghiên cứu và quản lý chất lượng sản phẩm thực phẩm chức năng bảo vệ sức khỏe, tôi cam kết cung cấp những thông tin chính xác và hữu ích cho cộng đồng.

Hy vọng rằng những kiến thức và kinh nghiệm mà tôi chia sẻ trên website medipharusa.com sẽ hỗ trợ Quý Đối Tác và Khách Hàng của công ty trong việc hiểu biết sâu sắc hơn về lĩnh vực dược phẩm và thực phẩm chức năng.

> Xem thêm về tác giả