Rối loạn tiêu hóa uống thuốc gì để giảm nhanh các triệu chứng như đầy hơi, đau bụng, tiêu chảy hoặc táo bón? Đây là câu hỏi nhiều người quan tâm khi gặp tình trạng rối loạn đường ruột do ăn uống, căng thẳng hoặc ảnh hưởng từ bệnh lý nền. Lựa chọn đúng loại thuốc sẽ giúp cải thiện triệu chứng hiệu quả, tránh biến chứng và phục hồi hệ tiêu hóa an toàn. Bài viết dưới đây sẽ giới thiệu 15 loại thuốc điều trị và hỗ trợ điều trị rối loạn tiêu hóa phổ biến, được khuyến nghị bởi chuyên gia y tế.
Các triệu chứng rối loạn tiêu hóa phổ biến
Rối loạn tiêu hóa là thuật ngữ chung chỉ các tình trạng bất thường xảy ra trong quá trình tiêu hóa, từ miệng đến trực tràng. Đây không phải là một bệnh cụ thể mà là một nhóm các triệu chứng, phản ánh sự mất cân bằng trong hệ tiêu hóa.
Rối loạn tiêu hóa là các bất thường xảy ra trong quá trình tiêu hóa
Các triệu chứng phổ biến bao gồm:
- Đầy bụng, khó tiêu: Cảm giác nặng bụng, đầy hơi sau khi ăn
- Chướng bụng: Bụng căng, trướng do tích tụ hơi trong đường ruột
- Tiêu chảy: Phân lỏng, đi ngoài nhiều lần trong ngày
- Táo bón: Khó đi đại tiện, phân cứng
- Đau bụng: Từ nhẹ đến dữ dội, có thể kèm theo cảm giác co thắt
- Buồn nôn, nôn: Cảm giác khó chịu ở vùng thượng vị, có thể dẫn đến nôn
- Ợ nóng, trào ngược: Cảm giác nóng rát ở ngực do axit dạ dày trào ngược
- Ợ hơi: Nhả hơi qua miệng, thường có mùi khó chịu
Mỗi triệu chứng cần loại thuốc điều trị riêng biệt. Việc nhận biết chính xác triệu chứng đang gặp phải rất quan trọng để lựa chọn thuốc phù hợp.
Các thuốc hỗ trợ cải thiện rối loạn tiêu hóa theo triệu chứng
1. Thuốc hỗ trợ cải thiện triệu chứng đầy bụng, khó tiêu, chướng hơi
Men tiêu hóa: Menpeptine
Menpeptine là sản phẩm men tiêu hóa với thành phần là các enzyme tự nhiên như Papain (chiết xuất từ đu đủ), Bromelain (chiết xuất từ dứa), Alpha-Amylase. Các enzyme này giúp hỗ trợ phân giải protein, tinh bột và chất béo trong thực phẩm, từ đó cải thiện chức năng tiêu hóa, giảm đầy bụng, khó tiêu và giúp ăn ngon miệng hơn.
Menpeptine có nhiều dòng sản phẩm phù hợp cho cả trẻ nhỏ từ 1 tuổi và người lớn gặp vấn đề về tiêu hóa như đầy hơi, chướng bụng, kém hấp thu. Sản phẩm được bào chế dưới nhiều dạng tiện lợi như viên nang, gói bột, siro và chai nhỏ giọt, mang lại sự linh hoạt, tiện lợi cho nhiều đối tượng sử dụng.

- Nhà sản xuất: Công ty TNHH Mediphar USA
- Giá bán lẻ tham khảo:
- Menpeptine dạng viên (1 hộp /10 vỉ×10 viên ) giá 222,000đ
- Menpeptine dạng ống (1 hộp 4 vỉ×5 ống ) giá 97,500đ
- Menpeptine dạng gói (1 hộp 20 gói×5ml ) giá 78,000đ
- Menpeptine dạng siro giá 1 chai 60ml 57,000đ
- Menpeptine dạng siro giá 1 chai 90 ml 66,000đ
>>> Xem thêm thông tin: Menpeptine là thuốc gì? Review thành phần, công dụng, đối tượng, giá bán
Thuốc chống đầy hơi: Espumisan
Espumisan là thuốc tiêu hóa chống đầy hơi với thành phần chính là simethicone. Thuốc hoạt động bằng cách làm vỡ các bọt khí tích tụ trong đường tiêu hóa, giúp hơi thoát ra dễ dàng hơn, từ đó cải thiện nhanh chóng tình trạng chướng bụng, đầy hơi. Espumisan không hấp thu vào máu, nên được đánh giá là an toàn cho trẻ nhỏ và phụ nữ mang thai.
Tuy nhiên, nên sử dụng đúng liều và uống cách các loại thuốc khác ít nhất 2 giờ để tránh ảnh hưởng đến khả năng hấp thu. Cần lưu ý rằng Espumisan chỉ giúp làm giảm triệu chứng chứ không xử lý nguyên nhân gốc rễ của rối loạn tiêu hóa, do đó nên kết hợp với chế độ ăn uống hợp lý và thay đổi lối sống để mang lại hiệu quả lâu dài.

- Nhà sản xuất: Công ty Berlin-Chemie AG
- Giá bán tham khảo: 63.000đ/ Chai
2. Thuốc hỗ trợ điều trị triệu chứng tiêu chảy
Thuốc điều trị tiêu chảy: Imodium
Imodium với thành phần chính là loperamide là thuốc điều trị tiêu chảy phổ biến, có tác dụng làm chậm nhu động ruột, giúp kéo dài thời gian lưu thức ăn trong đường tiêu hóa, từ đó tăng hấp thu nước và chất điện giải, làm phân đặc lại. Thuốc thường được sử dụng trong các trường hợp tiêu chảy cấp không rõ nguyên nhân hoặc tiêu chảy kéo dài sau khi đã loại trừ nguyên nhân nhiễm trùng.
Lưu ý: Imodium không nên dùng cho trẻ dưới 6 tuổi, người có tiêu chảy kèm sốt, tiêu chảy có máu hoặc nghi ngờ do nhiễm khuẩn, vì có thể khiến vi khuẩn tồn lưu lâu hơn và làm tăng nguy cơ biến chứng.

- Nhà sản xuất: Laboratorio Farmindustria
- Giá bán tham khảo: 280.000 VNĐ/Hộp (Hộp 25 vỉ x 4 viên)
Men vi sinh: Enterogermina, Normagut
Enterogermina và Normagut là hai sản phẩm men men vi sinh chứa các chủng lợi khuẩn như Lactobacillus và Bifidobacterium. Các chủng lợi khuẩn này giúp khôi phục sự cân bằng hệ vi sinh đường ruột, ức chế sự phát triển của vi khuẩn gây hại, điều hòa nhu động ruột và tăng cường miễn dịch tại niêm mạc ruột.
Men vi sinh thường được bác sĩ chỉ định trong các trường hợp tiêu chảy liên quan đến rối loạn hệ vi sinh, tiêu chảy do kháng sinh hoặc do nhiễm khuẩn. Nhóm thuốc này an toàn, ít tác dụng phụ, thích hợp cho cả trẻ nhỏ và phụ nữ mang thai. Tuy nhiên, cần lưu ý không sử dụng men vi sinh cùng lúc với kháng sinh vì kháng sinh có thể tiêu diệt cả các vi khuẩn có lợi trong men vi sinh.

- Nhà sản xuất Enterogermina: SANOFI
- Giá bán tham khảo Enterogermina: 160.000 VNĐ/Hộp (Hộp 2 Vỉ x 10 Ống x 5ml)
>>> Xem thêm thông tin enterogermina là thuốc hay thực phẩm chức năng

- Nhà sản xuất Normagut: Ardeypharm GmbH
- Giá bán tham khảo Normagut: 210.000 VNĐ/Hộp (Hộp 3 Vỉ x 10 Viên)
Thuốc điều trị tiêu chảy cấp và mạn tính: Smecta, Actapulgite
Smecta và Actapulgite thuộc nhóm thuốc hấp phụ, hoạt động bằng cách tạo lớp màng bao phủ lên niêm mạc ruột, bảo vệ khỏi các tác nhân gây kích ứng và đồng thời hấp phụ vi khuẩn, virus cùng độc tố của chúng. Những thuốc này thường được sử dụng trong điều trị tiêu chảy cấp và mạn tính ở cả người lớn và trẻ em.
Khi dùng, cần lưu ý uống cách các thuốc khác tối thiểu 2 giờ để tránh làm giảm khả năng hấp thu thuốc. Ngoài ra, không nên sử dụng kéo dài quá 7 ngày nếu không có chỉ định từ bác sĩ.

- Nhà sản xuất Smecta: BEAUFOUR IPSEN INDUSTRIE
- Giá bán tham khảo Smecta: 140.000 VNĐ/Hộp (Hộp 30 Gói x 3g)

- Nhà sản xuất Actapulgite: IPSEN
- Giá bán tham khảo Actapulgite: 160.000 VNĐ/Hộp (Hộp 30 Gói)
3. Thuốc hỗ trợ cải thiện triệu chứng táo bón
Thuốc nhuận tràng: Duphalac, Forlax
Duphalac và Forlax là những thuốc nhuận tràng thuộc nhóm thẩm thấu, chứa các hoạt chất như lactulose và macrogol. Các thuốc này hoạt động bằng cách giữ nước trong lòng ruột, giúp làm mềm phân và tăng thể tích phân, từ đó kích thích nhu động ruột, hỗ trợ quá trình đi đại tiện diễn ra dễ dàng hơn.
Thuốc thường được sử dụng trong điều trị táo bón cấp và mạn tính, đặc biệt hiệu quả ở người cao tuổi, phụ nữ mang thai, hoặc bệnh nhân không nên rặn mạnh khi đi vệ sinh (ví dụ: người bị trĩ, người sau phẫu thuật).
Lưu ý: khi dùng các thuốc nhuận tràng thẩm thấu, cần uống đủ nước để đạt hiệu quả tốt nhất. Một số người có thể gặp tình trạng đầy bụng, chướng hơi nhẹ trong vài ngày đầu nhưng thường sẽ tự hết sau đó.

- Nhà sản xuất Forlax: IPSEN
- Giá bán tham khảo Forlax: 115.000 VNĐ/Hộp (Hộp 20 Gói)

- Nhà sản xuất Duphalac: ABBOTT BIOLOGICALS B.V
- Giá bán tham khảo Duphalac: 120.000 VNĐ/Hộp (Hộp 20 Gói)
Thuốc nhuận tràng kích thích: Bisacodyl
Bisacodyl là thuốc nhuận tràng kích thích, có tác dụng trực tiếp lên thành ruột để thúc đẩy nhu động ruột. Thuốc kích thích các sợi thần kinh trong niêm mạc ruột, làm tăng co bóp và giảm thời gian phân di chuyển trong đại tràng. Đồng thời, Bisacodyl còn giúp tăng tiết nước và điện giải vào lòng ruột, góp phần làm mềm phân.
Thuốc thường được chỉ định trong các trường hợp táo bón cấp tính, hoặc dùng ngắn hạn trước các thủ thuật chẩn đoán như nội soi đại tràng.
Tuy nhiên, cần thận trọng: không nên sử dụng Bisacodyl kéo dài hoặc thường xuyên vì có thể gây phụ thuộc thuốc, giảm khả năng hoạt động tự nhiên của ruột và dẫn đến rối loạn điện giải. Tác dụng phụ thường gặp bao gồm đau bụng, co thắt ruột hoặc tiêu chảy nếu dùng liều cao.

- Nhà sản xuất: Dược Hậu Giang
- Giá bán tham khảo: 29.000 VNĐ/Hộp (Hộp 4 vỉ x 25 viên)
4. Thuốc hỗ trợ điều trị triệu chứng đau bụng, co thắt
Thuốc chống co thắt: Duspatalin, Buscopan
Duspatalin và Buscopan là hai thuốc chống co thắt thường được sử dụng để giảm đau bụng do co thắt cơ trơn. Cơ chế hoạt động của các thuốc này là làm giãn cơ trơn ở đường tiêu hóa mà không làm ảnh hưởng đến nhu động ruột sinh lý, nhờ đó giúp giảm nhanh cảm giác đau và khó chịu. Các thuốc này thường được chỉ định trong điều trị hội chứng ruột kích thích, co thắt đại tràng, đau bụng kinh, đau do co thắt đường mật hoặc tiết niệu.
Tuy nhiên, khi sử dụng các thuốc chống co thắt, cần lưu ý một số tác dụng không mong muốn như khô miệng, mờ mắt, táo bón nhẹ. Đặc biệt, người có các bệnh lý như tăng nhãn áp, phì đại tuyến tiền liệt, hẹp môn vị hoặc rối loạn nhịp tim cần thận trọng và nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng. Ngoài ra, thuốc chống co thắt chỉ có tác dụng làm giảm triệu chứng tạm thời, không điều trị nguyên nhân gốc gây ra tình trạng đau bụng và co thắt. Vì vậy, việc xác định đúng nguyên nhân và kết hợp với các biện pháp điều chỉnh lối sống hoặc điều trị nguyên nhân nền là điều cần thiết để kiểm soát triệu chứng hiệu quả lâu dài.

- Nhà sản xuất Duspatalin: ABBOTT
- Giá bán tham khảo Duspatalin: 201.000 VNĐ/Hộp (Hộp 3 Vỉ x 10 Viên)

- Nhà sản xuất Buscopan: DELPHARM REIMS
- Giá bán tham khảo Buscopan: 125.000 VNĐ/Hộp (Hộp 5 Vỉ x 20 Viên)
5. Thuốc hỗ trợ điều trị triệu chứng buồn nôn, nôn
Thuốc chống nôn: Motilium
Motilium với thành phần domperidone là thuốc vừa có tác dụng chống nôn vừa tăng nhu động ruột. Thuốc hoạt động bằng cách tác động lên trung tâm kiểm soát nôn trong não và tăng cường co bóp của dạ dày, đẩy nhanh quá trình tiêu hóa. Motilium thường được sử dụng trong trường hợp đầy hơi kết hợp với rối loạn vận động dạ dày, buồn nôn, nôn.
Khi sử dụng thuốc này, cần lưu ý rằng Motilium có thể gây một số tác dụng phụ như đau đầu, khô miệng và trong một số trường hợp hiếm gặp, có thể gây rối loạn nhịp tim. Vì vậy, thuốc không được khuyến cáo cho những người có tiền sử bệnh tim mạch, rối loạn nhịp tim hoặc đang sử dụng các thuốc ảnh hưởng đến khoảng QT. Ngoài ra, nên uống Motilium trước bữa ăn 15–30 phút để đạt hiệu quả tối ưu trong việc tăng nhu động tiêu hóa và giảm cảm giác buồn nôn.

- Nhà sản xuất Motilium: OLIC (THAILAND) LTD.
- Giá bán tham khảo Motilium: 228.000 VNĐ/Hộp (Hộp 10 Vỉ x 10 Viên)
6. Thuốc hỗ trợ điều trị triệu chứng ợ nóng, trào ngược dạ dày
Thuốc kháng acid: Phosphalugel, Maalox
Phosphalugel và Maalox là thuốc kháng acid, hoạt động bằng cách trung hòa nhanh dịch vị, tạo màng bảo vệ niêm mạc thực quản, giúp giảm nhanh các triệu chứng khó chịu như ợ nóng, trào ngược. Có tác dụng ngắn hạn, thích hợp dùng khi triệu chứng xuất hiện đột ngột.

- Nhà sản xuất Phosphalugel: PHARMATIS
- Giá bán tham khảo Phosphalugel: 114.000 VNĐ/Hộp (Hộp 26 Gói x 20g)

- Nhà sản xuất Maalox: Sanofi
- Giá bán tham khảo Maalox: 48.000 VNĐ/Hộp (Hộp 4 vỉ x 12 viên)
Thuốc ức chế bơm proton: Nexium
Nexium chứa thành phần esomeprazole là thuốc ức chế bơm proton, làm giảm tiết acid từ tế bào thành dạ dày, thích hợp cho điều trị trào ngược mạn tính hoặc viêm loét thực quản do acid. Thuốc giúp giảm viêm niêm mạc, cải thiện triệu chứng và phòng ngừa biến chứng. Tuy nhiên, Nexium không nên ngừng đột ngột sau thời gian dài dùng vì có thể gây tăng tiết acid hồi ứng làm triệu chứng nặng hơn. Việc dùng thuốc kéo dài có thể gây giảm hấp thu canxi, tăng nguy cơ loãng xương và gãy xương, cũng như tăng nguy cơ nhiễm khuẩn đường tiêu hóa. Do đó, người bệnh cần tuân thủ đúng chỉ định và theo dõi của bác sĩ khi sử dụng Nexium.

- Nhà sản xuất Nexium: ASTRAZENECA AB
- Giá bán tham khảo Nexium: 336.000 VNĐ/Hộp (Hộp 2 Vỉ x 7 Viên)
Mua thuốc rối loạn tiêu hóa ở đâu?
Để đảm bảo hiệu quả điều trị và an toàn, bạn nên mua thuốc tại các chuỗi nhà thuốc lớn, uy tín như Long Châu, Pharmacity, An Khang hoặc chọn mua tại các nhà thuốc tại địa phương đạt chuẩn GPP, có giấy phép rõ ràng và dược sĩ chuyên môn.
Lưu ý khi sử dụng thuốc hỗ trợ điều trị rối loạn tiêu hóa
Việc sử dụng thuốc điều trị rối loạn tiêu hóa cần tuân thủ hướng dẫn chuyên môn của bác sĩ, dược sĩ để đảm bảo hiệu quả và hạn chế rủi ro. Dưới đây là các lưu ý quan trọng được khuyến nghị bởi chuyên gia y tế:
Không tự ý kéo dài thời gian sử dụng thuốc:
Nếu sau 2–3 ngày điều trị mà các triệu chứng như đầy bụng, đau bụng, tiêu chảy hoặc táo bón không cải thiện, người bệnh cần ngừng thuốc và đến cơ sở y tế để được khám lâm sàng và điều chỉnh phác đồ phù hợp. Việc tự ý kéo dài có thể che giấu bệnh lý nền nghiêm trọng.
Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trước khi dùng:
Trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc nào, cần đọc kỹ tờ hướng dẫn kèm theo hoặc tham khảo ý kiến dược sĩ/bác sĩ. Điều này giúp nắm rõ cách dùng, liều lượng, thời gian sử dụng, các tác dụng phụ có thể gặp và chống chỉ định.
Thận trọng với người có bệnh lý nền:
Những người đang mắc bệnh gan, thận, tim mạch hoặc phụ nữ mang thai, cho con bú cần được bác sĩ chuyên khoa tư vấn trước khi dùng thuốc, vì một số thành phần có thể gây hại cho sức khỏe hoặc ảnh hưởng đến thai nhi.
Không tự điều trị khi có dấu hiệu bất thường nghiêm trọng:
Trong trường hợp người bệnh xuất hiện các dấu hiệu như đau bụng dữ dội, tiêu chảy kéo dài, nôn ói liên tục, hoặc có máu trong phân, tuyệt đối không tự dùng thuốc để làm dịu triệu chứng. Thay vào đó, cần đến cơ sở y tế gần nhất để được chẩn đoán kịp thời.
Cảnh giác với tương tác thuốc:
Một số loại thuốc điều trị rối loạn tiêu hóa có thể tương tác với các thuốc khác, làm giảm hiệu quả hoặc tăng nguy cơ tác dụng phụ. Ví dụ:
- Thuốc kháng acid có thể làm giảm hấp thu kháng sinh nhóm tetracycline hoặc quinolone.
- Thuốc ức chế bơm proton (PPI) như omeprazole có thể ảnh hưởng đến tác dụng của thuốc chống đông máu clopidogrel.
- Người bệnh nên cung cấp danh sách các loại thuốc đang sử dụng để bác sĩ xem xét kỹ lưỡng trước khi kê toa.
Thận trọng khi dùng cho trẻ nhỏ và người cao tuổi:
Đây là những nhóm đối tượng dễ bị ảnh hưởng bởi tác dụng phụ của thuốc. Cần dùng liều theo đúng chỉ định, tránh lạm dụng hoặc sử dụng thuốc không phù hợp với độ tuổi.
Theo dõi phản ứng của cơ thể khi sử dụng:
Trong quá trình điều trị, nếu người bệnh có biểu hiện dị ứng, nổi mẩn, buồn nôn tăng nặng hoặc rối loạn tiêu hóa không cải thiện sau 72 giờ, cần ngừng thuốc và tham khảo ý kiến bác sĩ để điều chỉnh hướng điều trị phù hợp.
Kết luận
Việc sử dụng thuốc hỗ trợ điều trị rối loạn tiêu hóa cần được thực hiện một cách khoa học, có sự hướng dẫn từ chuyên gia y tế. Tự ý dùng thuốc hoặc kéo dài điều trị mà không theo dõi triệu chứng có thể tiềm ẩn nhiều rủi ro cho sức khỏe, đặc biệt ở những đối tượng nhạy cảm như trẻ nhỏ, người cao tuổi hoặc người có bệnh lý nền. Để đảm bảo hiệu quả và an toàn, người bệnh nên tuân thủ đúng liều lượng, thời gian sử dụng, cảnh giác với các dấu hiệu bất thường và không bỏ qua việc thăm khám định kỳ. Chủ động chăm sóc sức khỏe tiêu hóa là cách thiết thực để nâng cao chất lượng sống lâu dài.
- https://www.nutrition.gov/topics/diet-and-health-conditions/digestive-disorders
- https://www.drugs.com/condition/gastrointestinal-disorder.html
- https://www.webmd.com/digestive-disorders/digestive-health-tips
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK594994/
Dược sĩ Phạm Cao Hà
Đã kiểm duyệt nội dung
Tôi là dược sĩ Phạm Cao Hà, hiện đang giữ vai trò cố vấn chuyên môn tại Công ty TNHH Mediphar USA. Với gần 40 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực nghiên cứu và quản lý chất lượng sản phẩm thực phẩm chức năng bảo vệ sức khỏe, tôi cam kết cung cấp những thông tin chính xác và hữu ích cho cộng đồng.
Hy vọng rằng những kiến thức và kinh nghiệm mà tôi chia sẻ trên website medipharusa.com sẽ hỗ trợ Quý Đối Tác và Khách Hàng của công ty trong việc hiểu biết sâu sắc hơn về lĩnh vực dược phẩm và thực phẩm chức năng.