Trong thời đại công nghệ số, hầu hết chúng ta đều dành nhiều giờ trước màn hình máy tính để làm việc, học tập hay giải trí, gây ra các vấn đề cho mắt như: khô mắt, nhức mỏi mắt, nhìn mờ, đau đầu. Theo Hiệp hội Nhãn khoa Mỹ (AOA), khoảng 58% người lớn bị mỏi mắt hoặc các vấn đề về thị lực do sử dụng thiết bị kỹ thuật số. Trong đó ánh sáng xanh từ máy tính để bàn và laptop là nguyên nhân chính gây ảnh hưởng đến thị lực và hiệu suất làm việc.Vậy làm thế nào để bảo vệ mắt khi làm việc với máy tính? Hãy cùng Mediphar USA tìm hiểu các nguyên nhân gây hại cho mắt khi làm việc với máy tính và 7 cách bảo vệ đôi mắt khỏe mạnh.
Nguyên nhân gây hại cho mắt khi làm việc với máy tính
Ánh sáng xanh từ màn hình
Ánh sáng xanh là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây hại cho mắt mà bạn cần chú ý. Cụ thể, ánh sáng xanh là loại ánh sáng có bước sóng ngắn, năng lượng cao, có thể xuyên sâu vào võng mạc và gây tổn thương tế bào mắt, làm tăng nguy cơ thoái hóa điểm vàng, rối loạn giấc ngủ và mỏi mắt.
Một nghiên cứu từ National Eye Institute (NEI) chỉ ra rằng tiếp xúc lâu với ánh sáng xanh có thể gây căng thẳng thị giác và làm rối loạn chu kỳ ngủ – thức,khiến bạn cảm thấy mệt mỏi ngay cả khi đã nghỉ ngơi đủ giấc.

Chớp mắt ít hơn bình thường
Theo tính toàn từ số liệu của một nghiên cứu của viện Y Học Quốc Gia Hoa Kỳ, khi tập trung vào màn hình, chúng ta thường chớp mắt ít hơn từ 60 – 70% so với bình thường. Điều này chính là nguyên nhân khiến mắt bị khô, dễ kích ứng, đỏ mắt và rát mắt. Nếu không khắc phục kịp thời, tình trạng này có thể làm tổn thương giác mạc và gây viêm kết mạc mãn tính.
Khoảng cách và tư thế không đúng
- Đặt màn hình quá gần hoặc quá xa tầm nhìn sẽ khiến mắt phải liên tục điều tiết, gây mỏi mắt nhanh hơn.
- Ngồi sai tư thế, cúi đầu quá thấp hoặc nhìn lên quá cao cũng có thể khiến mắt bị căng thẳng và gây đau nhức vùng cổ, vai gáy.

Làm việc liên tục không nghỉ
Nhiều người thường tập trung làm việc hàng giờ liền mà quên nghỉ ngơi. Điều này làm mắt không có thời gian thư giãn, gây mỏi mắt, nhìn mờ, thậm chí đau đầu và chóng mặt.
7 Cách bảo vệ mắt khi làm việc với máy tính
1. Điều chỉnh màn hình máy tính đúng cách
Theo Hiệp hội nhãn khoa Hoa Kỳ (AOA), màn hình máy tính nên được đặt cách mắt từ 50-70 cm, ngang tầm mắt hoặc hơi thấp hơn một chút để mắt có thể nhìn thẳng một cách tự nhiên mà không phải ngước lên hoặc cúi xuống quá nhiều. Ngoài ra, bạn nên điều chỉnh độ sáng và độ tương phản của màn hình sao cho phù hợp với ánh sáng xung quanh, tránh để màn hình quá sáng hoặc quá tối, vì điều này có thể khiến mắt bị căng thẳng hơn.
Một mẹo quan trọng khác là sử dụng các chế độ giảm ánh sáng xanh như Night Shift trên MacBook, Night Light trên Windows hoặc phần mềm f.lux. Những công cụ này giúp giảm bớt tác động của ánh sáng xanh, đặc biệt là vào buổi tối, giúp mắt bớt căng thẳng và cải thiện giấc ngủ.

2. Áp dụng quy tắc 20-20-20
Một trong những phương pháp hiệu quả nhất để giảm căng thẳng cho mắt là áp dụng quy tắc 20-20-20. Quy tắc này được khuyến nghị bởi Hiệp hội Nhãn khoa Mỹ (AOA), giúp mắt có thời gian thư giãn sau mỗi khoảng thời gian làm việc liên tục.
Cứ sau 20 phút làm việc, bạn hãy dành 20 giây để nhìn xa khoảng 6m (tương đương 20 feet). Việc này giúp mắt điều tiết tốt hơn, hạn chế mỏi mắt và giảm nguy cơ mắc hội chứng thị giác màn hình.

3. Chớp mắt thường xuyên và giữ độ ẩm cho mắt
Hãy tạo thói quen chớp mắt nhiều hơn khi làm việc để giúp mắt không bị khô. Nếu cảm thấy mắt khô hoặc khó chịu, bạn có thể sử dụng nước mắt nhân tạo để bổ sung độ ẩm cần thiết. Bên cạnh đó, uống đủ nước mỗi ngày cũng là cách giúp duy trì độ ẩm tự nhiên cho mắt, hạn chế tình trạng khô mắt kéo dài.
4. Điều chỉnh ánh sáng xung quanh
Ánh sáng xung quanh cũng đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ mắt. Bạn không nên làm việc trong phòng quá tối, vì sự chênh lệch ánh sáng giữa màn hình và môi trường có thể khiến mắt phải điều tiết liên tục. Hãy sử dụng đèn bàn có ánh sáng vàng hoặc trắng ấm để giúp mắt dễ chịu hơn khi làm việc vào buổi tối.

5. Sử dụng kính chống ánh sáng xanh
Nếu công việc của bạn đòi hỏi phải tiếp xúc với máy tính trong thời gian dài, việc sử dụng kính chống ánh sáng xanh là một giải pháp đáng cân nhắc. Loại kính này giúp giảm lượng ánh sáng xanh tác động lên mắt, từ đó giảm thiểu tình trạng mỏi mắt và bảo vệ thị lực lâu dài.
Hiện nay có nhiều loại kính chống ánh sáng xanh với các công năng khác nhau, bạn có thể tìm nhưng nơi bán uy tín, nhờ tư vấn và cắt loại kính phù hợp để bảo vệ mắt tốt hơn trước ánh sáng xanh, tia UV và phù hợp với độ cận nếu có.

6. Tập thể dục cho mắt
Bạn có thể thực hiện một số bài tập đơn giản như đảo mắt theo chiều kim đồng hồ và ngược lại, hoặc nhìn gần – nhìn xa luân phiên để giúp mắt điều tiết tốt hơn. Ngoài ra, massage nhẹ quanh vùng mắt cũng là cách giúp máu lưu thông tốt hơn, giảm căng thẳng và giúp mắt thư giãn sau nhiều giờ làm việc.
7. Nghỉ ngơi hợp lý và bổ sung dinh dưỡng tốt cho mắt
Theo AOA, nếu bạn làm việc trên máy tính quá 2 giờ đồng hồ, hãy dừng lại và nghỉ ngơi 15 phút.Bên cạnh đó, chế độ ăn uống cũng đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ mắt. Các thực phẩm giàu vitamin A, lutein, omega-3 như cà rốt, cá hồi, rau xanh chứa nhiều dưỡng chất tốt cho mắt, có tác dụng bảo vệ võng mạc, giúp mắt sáng khỏe.
Một trong những nguồn cung cấp beta-carotene tự nhiên dồi dào nhất chính là dầu gấc. Sản phẩm Dầu gấc Vina của Mediphar USA được chiết xuất từ quả gấc chín, giàu beta-carotene, lycopene và vitamin E, giúp hỗ trợ đôi mắt sáng khỏe và giảm nguy cơ thoái hóa điểm vàng. Đặc biệt, beta-carotene trong dầu gấc có khả năng chuyển hóa thành vitamin A, giúp giữ ẩm cho mắt, hạn chế tình trạng khô mắt khi tiếp xúc nhiều với màn hình máy tính.

Xem thêm về dầu gấc Vina
Một số câu hỏi thường gặp về bảo vệ mắt khỏi ánh sáng xanh
Cách chọn kính chống ánh sáng xanh phù hợp?
Để chọn kính chống ánh sáng xanh phù hợp, bạn nên cân nhắc các yếu tố sau:
- Mức độ lọc ánh sáng xanh: Một số loại kính có thể lọc 30-40% ánh sáng xanh, trong khi một số dòng chuyên dụng có thể lọc tới 90%. Nếu bạn chỉ sử dụng máy tính ban ngày, kính lọc khoảng 30-50% là đủ. Nếu thường làm việc vào ban đêm, hãy chọn kính có mức lọc cao hơn.
- Loại tròng kính: Kính có lớp phủ chống phản quang (AR) sẽ giúp giảm độ chói từ màn hình. Một số loại kính còn có lớp phủ chống tia UV, bảo vệ mắt tốt hơn.
- Có độ hay không độ: Nếu bạn có tật khúc xạ (cận, loạn, viễn), hãy chọn kính chống ánh sáng xanh có tích hợp độ cận phù hợp. Nếu không có tật khúc xạ, bạn có thể chọn kính không độ.
- Thương hiệu uy tín: Bạn nên mua kính từ các thương hiệu có uy tín hoặc các dòng kính chuyên dụng cho dân văn phòng.
- Sự thoải mái khi đeo: Trọng lượng nhẹ, gọng vừa vặn sẽ giúp bạn đeo kính lâu mà không cảm thấy khó chịu.
Phần mềm giảm ánh sáng xanh trên máy tính có thực sự hiệu quả?
Câu trả lời là có. Các phần mềm như Night Shift, Night Light, f.lux giúp giảm ánh sáng xanh vào buổi tối, cải thiện giấc ngủ và giảm căng thẳng mắt.
Nhìn màn hình máy tính nhiều có làm cận thị nhanh hơn không?
Các chuyên gia về sức khỏe mắt cho biết, theo thời gian, việc nhìn chằm chằm quá lâu vào màn hình có thể làm thay đổi cấu trúc nhãn cầu và dẫn đến teo các tuyến giữ ẩm cho mắt. Điều này có thể gây ra những thay đổi đáng kể về chức năng của mắt và có thể làm tăng nguy cơ khô mắt, cận thị tiến triển.
Theo đó, Nghiên cứu FDA, hiện đang chỉ ra rằng thời gian sử dụng màn hình quá nhiều làm gia tăng các rối loạn về mắt, chẳng hạn như khô mắt và cận thị, những tình trạng này đang trở nên phổ biến hơn và ảnh hưởng đến nhiều người trẻ hơn.
Đôi mắt là “cửa sổ tâm hồn”, vì vậy, đừng để công việc và những thói quen trước màn hình máy tính làm tổn hại đến sức khỏe thị lực của bạn. Áp dụng ngay các cách bảo vệ mắt trên để giảm căng thẳng thị giác, phòng tránh những bệnh về mắt và duy trì đôi mắt sáng khỏe.
- [1]. Most Americans Experience Digital Eye Strain from Overexposure to Computers According to Survey https://www.aoa.org/about-the-aoa/press-room/press-releases/most-americans-experience-digital-eye-strain-from-overexposure-to-computers-according-to-survey?sso=y
- [2]. The influence of blue light on sleep, performance and wellbeing in young adults: A systematic review https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC9424753/#s1
- [3]. Eyestrain https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/eyestrain/symptoms-causes/syc-20372397
- [4]. Computer vision syndrome https://www.aoa.org/healthy-eyes/eye-and-vision-conditions/computer-vision-syndrome?sso=y
- [5]. Healthy Vision Tips https://www.nei.nih.gov/learn-about-eye-health/nei-for-kids/healthy-vision-tips
- [6]. Computers, Digital Devices, and Eye Strain https://www.aao.org/eye-health/tips-prevention/computer-usage
- [7]. Computer Vision Syndrome https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/24802-computer-vision-syndrome
- [8]. Eye Exercises https://www.webmd.com/eye-health/eye-exercises
- [9]. Excessive screen time is changing our eyes faster than we can blink https://www.cbc.ca/news/canada/excessive-screen-use-eyes-myopia-1.6815857
- [10]. What to know about computers and dry eyes https://www.medicalnewstoday.com/articles/computers-and-dry-eyes
- [11]. Real-Time Blink Detection as an Indicator of Computer Vision Syndrome in Real-Life Settings: An Exploratory Study https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC10001854/
- [12]. Prevalence of Meibomian Gland Atrophy in a Pediatric Population https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC5844582/
- [13]. The Best Blue Light Glasses for 2025 https://www.pcmag.com/picks/the-best-blue-light-blocking-glasses
- [14]. The Best Blue Light Glasses That’ll Give Your Eyes the Break They Deserve https://www.self.com/story/best-blue-light-glasses
Dược sĩ Phạm Cao Hà
Đã kiểm duyệt nội dung
Tôi là dược sĩ Phạm Cao Hà, hiện đang giữ vai trò cố vấn chuyên môn tại Công ty TNHH Mediphar USA. Với gần 40 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực nghiên cứu và quản lý chất lượng sản phẩm thực phẩm chức năng bảo vệ sức khỏe, tôi cam kết cung cấp những thông tin chính xác và hữu ích cho cộng đồng.
Hy vọng rằng những kiến thức và kinh nghiệm mà tôi chia sẻ trên website medipharusa.com sẽ hỗ trợ Quý Đối Tác và Khách Hàng của công ty trong việc hiểu biết sâu sắc hơn về lĩnh vực dược phẩm và thực phẩm chức năng.