Hệ tiêu hoá
Gan – Mật
Ho – Long đờm
Xương khớp
Sắc đẹp
Vitamin & khoáng chất
Tuần hoàn & Tim mạch
Mắt
Nội tiết – Sinh lý
Vật tư y tế
Mua Menpeptine
Bifidobacterium là một trong những nhóm vi khuẩn có lợi quan trọng nhất trong hệ tiêu hóa, đóng vai trò thiết yếu trong việc duy trì sức khỏe đường ruột và hệ miễn dịch. Vậy Bifidobacterium là gì, cơ chế hoạt động ra sao và lợi ích sức khỏe mà lợi khuẩn này mang lại là gì?
Trong bài viết này, Mediphar USA sẽ cung cấp cho bạn những thông tin chi tiết về Bifidobacterium, cách bổ sung hiệu quả và những lưu ý quan trọng khi sử dụng loại lợi khuẩn này.
Bifidobacterium là gì?
Bifidobacterium là một nhóm lợi khuẩn có hình chữ Y, sinh sống chủ yếu trong đường ruột và đóng vai trò quan trọng đối với sức khỏe con người. Các nhà khoa học đã phát hiện gần 50 loài khác nhau thuộc nhóm vi khuẩn này, mỗi loài có những chức năng riêng và mang lại lợi ích sức khỏe nhất định.
Mặc dù có vai trò quan trọng, nhưng ở người trưởng thành, Bifidobacterium chỉ chiếm dưới 10% tổng số vi khuẩn trong hệ vi sinh đường ruột. Một trong những nhiệm vụ chính của nhóm lợi khuẩn này là hỗ trợ tiêu hóa chất xơ và các loại carbohydrate phức tạp mà cơ thể không thể tự phân hủy. Nhờ đó, Bifidobacterium có thể giúp kiểm soát cân nặng, giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường, tim mạch và các bệnh mạn tính khác.
Chính vì những lợi ích quan trọng này, Bifidobacterium thường được bổ sung dưới dạng probiotic (men vi sinh) trong thực phẩm và thực phẩm chức năng nhằm hỗ trợ sức khỏe đường ruột và tăng cường miễn dịch.
Cơ chế hoạt động của Bifidobacterium
Bifidobacterium thuộc nhóm vi khuẩn axit lactic, thường có trong các thực phẩm lên men như sữa chua và phô mai. Không giống như kháng sinh (antibiotic) tiêu diệt vi khuẩn, probiotic như Bifidobacteria giúp duy trì và phát triển hệ vi khuẩn có lợi trong cơ thể.
Vai trò chính của Bifidobacterium là hỗ trợ tiêu hóa bằng cách phân giải thức ăn, tăng cường hấp thu chất dinh dưỡng và ngăn ngừa sự phát triển của vi khuẩn có hại. Khi cơ thể bị mất cân bằng hệ vi sinh, đặc biệt là do sử dụng kháng sinh, vi khuẩn có lợi có thể bị tiêu diệt cùng với vi khuẩn gây bệnh.
Điều này tạo điều kiện cho vi khuẩn có hại phát triển mạnh, gây ra các vấn đề về tiêu hóa và nhiễm trùng. Việc bổ sung Bifidobacterium trong hoặc sau khi dùng kháng sinh giúp duy trì số lượng vi khuẩn có lợi, hạn chế tác động không mong muốn của kháng sinh và bảo vệ hệ tiêu hóa.
Chính quá trình phân hủy chất xơ của Bifidobacterium tạo ra các axit béo chuỗi ngắn (SCFA), đây là những hợp chất quan trọng giúp bảo vệ đường ruột và kiểm soát cảm giác đói. Ngoài ra, lợi khuẩn này còn góp phần sản xuất vitamin nhóm B, axit béo có lợi và bảo vệ cơ thể khỏi vi khuẩn gây hại như E. coli, bằng cách ngăn chặn độc tố xâm nhập vào máu.
Lợi ích của Bifidobacterium đối với cơ thể
Tăng cường hệ miễn dịch
Nhiều nghiên cứu cho thấy sức khỏe đường ruột của trẻ trong giai đoạn sơ sinh có thể ảnh hưởng đến nguy cơ mắc bệnh sau này. Sự mất cân bằng hệ vi sinh có liên quan đến các bệnh tự miễn, hội chứng chuyển hóa, dị ứng, hen suyễn và viêm ruột. Bifidobacterium giúp duy trì đường ruột khỏe mạnh, hỗ trợ hệ miễn dịch và có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh.
Ngoài ra như đã đề cập, vi khuẩn này còn giúp sản sinh axit béo chuỗi ngắn (SCFA) và lactate, góp phần điều chỉnh môi trường đường ruột, tạo điều kiện thuận lợi cho hệ miễn dịch hoạt động.
Giảm nguy cơ nhiễm trùng đường tiêu hóa
Probiotic, đặc biệt là Bifidobacterium, thường được bổ sung trong hoặc sau khi dùng kháng sinh để giảm nguy cơ nhiễm trùng đường tiêu hóa và duy trì lợi khuẩn. Một số nghiên cứu cho thấy các chế phẩm chứa Bifidobacterium có thể giúp điều trị nhiễm trùng Clostridioides difficile, đây chính là nguyên nhân gây tiêu chảy nghiêm trọng.
Cải thiện tiêu chảy và táo bón
Bifidobacterium đã được chứng minh có tác dụng tích cực đối với hội chứng ruột kích thích (IBS), một tình trạng gây đau bụng, thay đổi tần suất đi ngoài và rối loạn tiêu hóa. Các nghiên cứu chỉ ra rằng bổ sung Bifidobacterium infantis trong thời gian ngắn (dưới 8 tuần) giúp cải thiện triệu chứng và nâng cao chất lượng cuộc sống của bệnh nhân IBS.
Vi khuẩn này có thể hoạt động bằng cách củng cố hàng rào ruột, hỗ trợ hệ miễn dịch loại bỏ vi khuẩn có hại và giúp tiêu hóa chất dinh dưỡng tốt hơn.
Tăng khả năng hấp thụ khoáng chất
Bifidobacteria còn được gọi là vi khuẩn “thực phẩm chức năng” vì giúp cải thiện khả năng hấp thụ các khoáng chất quan trọng như canxi, kẽm, selen và sắt, vốn là những vi chất thiết yếu cho xương chắc khỏe, hệ miễn dịch mạnh khỏe và quá trình trao đổi chất ổn định.
Hỗ trợ phòng ngừa ung thư đại trực tràng
Thực phẩm lên men chứa Bifidobacteria có thể giúp giảm nguy cơ tái phát ung thư đại tràng, đây là kết quả đã được chứng minh trong một vài nghiên cứu. Từ đây có thể thấy lợi ích tiềm năng của nhóm lợi khuẩn đối với sức khỏe phòng chống tái phát bệnh lý ác tính như ung thư.
Ngăn ngừa chàm (eczema) ở trẻ nhỏ
Các nghiên cứu cho thấy việc bổ sung probiotic chứa Bifidobacterium trong thai kỳ, giai đoạn cho con bú hoặc trực tiếp cho trẻ sơ sinh có thể giúp phòng ngừa chàm ở trẻ em. Tuy nhiên trước khi sử dụng bất kỳ thực phẩm bổ sung nào trong thai kỳ hoặc cho trẻ nhỏ, cần tham khảo ý kiến bác sĩ để đạt được hiệu quả điều trị tối ưu nhất cũng như hạn chế các ảnh hưởng không mong muốn có thể xảy ra.
Cải thiện tâm trạng và sức khỏe tinh thần
Một số nghiên cứu cho thấy Bifidobacterium bifidum BGN4 và Bifidobacterium longum BORI có thể giúp cải thiện tâm trạng ở người cao tuổi sau 12 tuần sử dụng.
Ngoài ra, ở những người bị trầm cảm nặng, việc bổ sung Bifidobacterium breve CCFM1025 trong 4 tuần đã giúp giảm triệu chứng nhờ tác động đến quá trình chuyển hóa tryptophan trong ruột, đây là một chất quan trọng trong quy trình sản xuất serotonin vốn được biết đến với tên gọi là hormone hạnh phúc.
Cách bổ sung và tăng cường Bifidobacterium
Bổ sung Bifidobacterium trong đường ruột có thể giúp phòng ngừa và cải thiện các triệu chứng của nhiều bệnh lý. Dưới đây là một số cách giúp tăng cường loại vi khuẩn có lợi này:
- Dùng men vi sinh (probiotic): Ngoài các nguồn thực phẩm tự nhiên, Bifidobacterium cũng có thể được bổ sung dưới dạng thực phẩm chức năng probiotic để đảm bảo cung cấp đủ vi khuẩn có lợi cho đường ruột.
- Ăn thực phẩm giàu chất xơ: Bifidobacterium có khả năng phân hủy chất xơ, vì vậy các thực phẩm giàu chất xơ như táo, atisô, việt quất, hạnh nhân, hạt dẻ cười giúp chúng phát triển mạnh mẽ.
- Ăn thực phẩm chứa prebiotic: Prebiotic là dạng carbohydrate giúp vi khuẩn có lợi phát triển. Một số thực phẩm giàu prebiotic như hành, tỏi, chuối, rau củ quả có thể kích thích sự gia tăng Bifidobacterium.
- Bổ sung polyphenol từ thực vật: Polyphenol là hợp chất thực vật có thể được phân hủy bởi vi khuẩn đường ruột, giúp tăng cường chức năng của Bifidobacterium. Các thực phẩm chứa polyphenol như ca cao, trà xanh, rượu vang đỏ đều có lợi cho hệ vi sinh vật đường ruột phát triển.
- Ăn ngũ cốc nguyên hạt: Các loại ngũ cốc nguyên hạt như yến mạch, lúa mạch.
- Ăn thực phẩm lên men: Các thực phẩm như sữa chua, kim chi chứa nhiều vi khuẩn có lợi, bao gồm cả Bifidobacterium.
- Tập thể dục thường xuyên: Một số nghiên cứu trên chuột và con người cho thấy tập thể dục có thể giúp tăng cường Bifidobacterium. Những phụ nữ có thói quen tập luyện thường xuyên thường có hàm lượng vi khuẩn này cao hơn.
- Nuôi con bằng sữa mẹ: Trẻ sơ sinh được bú mẹ có lượng Bifidobacterium cao hơn so với trẻ bú sữa công thức, điều này giúp tăng cường sức khỏe hệ tiêu hóa và miễn dịch.
- Sinh thường nếu có thể: Trẻ sinh qua đường âm đạo có số lượng Bifidobacterium nhiều hơn so với trẻ sinh mổ, cách này giúp thiết lập hệ vi sinh đường ruột tốt hơn ngay từ đầu.
Tác dụng phụ và tương tác thuốc tiềm năng
Tác dụng phụ có thể gặp khi bổ sung Bifidobacterium
Bifidobacterium được xem là an toàn cho cả người lớn và trẻ em khi sử dụng. Tuy nhiên, một số trường hợp có thể gặp tác dụng phụ nhẹ như đầy hơi và chướng bụng do sự thay đổi trong hệ vi sinh đường ruột.
Tương tác thuốc tiềm năng
Kháng sinh có tác dụng tiêu diệt vi khuẩn có hại trong cơ thể nhưng đồng thời cũng làm giảm số lượng vi khuẩn có lợi, tất nhiên điều này bao gồm cả Bifidobacterium. Việc dùng kháng sinh cùng lúc với Bifidobacterium có thể làm giảm hiệu quả của lợi khuẩn này.
Để tránh tương tác này xảy ra ảnh hưởng đến hiệu quả điều trị, nên uống sản phẩm chứa Bifidobacterium ít nhất hai giờ trước hoặc sau khi dùng kháng sinh. Nếu bạn đang dùng kháng sinh và muốn bổ sung probiotic, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để có hướng dẫn phù hợp cho mình.
Tóm lại từ bài viết, Bifidobacterium là một loại lợi khuẩn quan trọng, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe như hỗ trợ tiêu hóa, tăng cường hệ miễn dịch, cải thiện hội chứng IBS, phòng ngừa nhiễm trùng đường tiêu hóa và có thể góp phần duy trì sức khỏe tinh thần.
Bạn có thể bổ sung Bifidobacterium thông qua thực phẩm giàu lợi khuẩn như sữa chua, thực phẩm lên men, ngũ cốc nguyên hạt hoặc sử dụng các sản phẩm probiotic chuyên biệt. Tuy nhiên, cần lưu ý đến liều lượng sử dụng, tác dụng phụ tiềm ẩn và tương tác với thuốc kháng sinh để đạt hiệu quả tối ưu khi sử dụng!
>>> Xem ngay sản phẩm Men vi sinh Lactobacillus
Với kinh nghiệm nghiên cứu và phát triển các sản phẩm chăm sóc sức khỏe, Mediphar USA hy vọng những thông tin trong bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về Bifidobacterium, từ đó có cách bổ sung hợp lý để bảo vệ hệ tiêu hóa và tăng cường sức khỏe toàn diện! Đừng quên tiếp tục theo dõi chúng tôi để được cập nhật những thông tin y tế nhanh chóng và chính xác!
Tài liệu tham khảo:
- Why Bifidobacteria Are So Good for You – Source: https://www.healthline.com/nutrition/why-bifidobacteria-are-good
- Bifidobacteria – Source: https://www.rxlist.com/supplements/bifidobacteria.htm
- Bifidobacteria: How These Healthy Bacteria Help the Gut and Immune System – Source: https://www.verywellhealth.com/the-health-benefits-of-bifobacterium-4684233#
Dược sĩ Phạm Cao Hà
Đã kiểm duyệt nội dung
Tôi là dược sĩ Phạm Cao Hà, hiện đang giữ vai trò cố vấn chuyên môn tại Công ty TNHH Mediphar USA. Với gần 40 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực nghiên cứu và quản lý chất lượng sản phẩm thực phẩm chức năng bảo vệ sức khỏe, tôi cam kết cung cấp những thông tin chính xác và hữu ích cho cộng đồng.
Hy vọng rằng những kiến thức và kinh nghiệm mà tôi chia sẻ trên website medipharusa.com sẽ hỗ trợ Quý Đối Tác và Khách Hàng của công ty trong việc hiểu biết sâu sắc hơn về lĩnh vực dược phẩm và thực phẩm chức năng.
