Tiêu Hóa
Gan – Mật
Xương Khớp
Hô Hấp
Vitamin & Khoáng Chất
Tăng Sức Đề Kháng
Sắc Đẹp
Tuần Hoàn & Tim Mạch
Sinh lý – Nội Tiết Tố
Mắt
Vật Tư Y TếĐau bụng bên trái là tình trạng thường gặp, có thể liên quan đến nhiều nguyên nhân khác nhau như rối loạn tiêu hóa, viêm túi thừa, sỏi thận hoặc các bệnh lý phụ khoa, nam khoa. Việc xác định vị trí và tính chất cơn đau đóng vai trò quan trọng trong việc xác định nguyên nhân chính xác.
Là đơn vị tiên phong trong nghiên cứu và phát triển các sản phẩm hỗ trợ tiêu hóa, Mediphar USA hiểu rõ những vấn đề phổ biến liên quan đến hệ tiêu hóa. Với mong muốn cung cấp những thông tin chính xác và hữu ích, chúng tôi sẽ cùng bạn tìm hiểu chi tiết tình trạng đau bụng bên trái qua bài viết dưới đây.
Đau bụng bên trái là gì?
Đau bụng bên trái là cảm giác đau, khó chịu hoặc co thắt ở vùng bụng dưới phía bên trái của cơ thể. Khu vực này bao gồm nhiều cơ quan quan trọng như ruột già, ruột non, thận trái, và ở nữ giới còn có buồng trứng trái và vòi trứng. Cơn đau có thể khởi phát đột ngột hoặc âm ỉ kéo dài, có thể thoáng qua hoặc mạn tính, với mức độ từ nhẹ đến dữ dội.
Khi bị đau bụng ở vùng này, bạn có thể cảm thấy đau âm ỉ, đau nhói, hoặc dạng co thắt. Đôi khi, cơn đau có thể lan ra các vùng lân cận như lưng dưới, vùng háng, hoặc đùi. Việc xác định chính xác vị trí và đặc điểm của cơn đau đóng vai trò quan trọng trong quá trình chẩn đoán nguyên nhân chính xác của tình trạng này.
Vị trí và triệu chứng thường gặp khi đau bụng bên trái
Triệu chứng đau bụng bên trái có thể khác nhau tùy thuộc vào vị trí cụ thể và nguyên nhân bệnh lý tiềm ẩn. Hiểu rõ khu vực bị đau giúp định hướng chẩn đoán chính xác hơn.
- Đau vùng hạ sườn trái thường liên quan đến thận, lách hoặc đoạn cuối ruột già. Cơn đau có thể âm ỉ hoặc nhói từng cơn, đôi khi lan ra lưng hoặc vùng háng.
- Đau vùng hố chậu trái (phía dưới bên trái bụng) thường gặp trong các bệnh lý đại tràng, viêm túi thừa, hoặc ở phụ nữ là các vấn đề phụ khoa. Cơn đau thường kèm theo đầy hơi, buồn nôn hoặc thay đổi thói quen đi tiêu.
- Đau lan rộng từ bụng dưới trái ra lưng, háng hoặc đùi có thể là dấu hiệu của sỏi thận. Loại đau này thường dữ dội, khiến người bệnh khó ngồi yên.
Ngoài vị trí, bạn cần chú ý các dấu hiệu đi kèm như: tiêu chảy, táo bón, sốt, buồn nôn, chướng bụng, tiểu buốt hoặc tiểu khó. Những triệu chứng này sẽ giúp bác sĩ đánh giá tình trạng chính xác hơn.
Xem thêm về các vị trí đau bụng
Đau bụng bên trái có nguy hiểm không?
Mức độ nguy hiểm của đau bụng bên trái phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra. Nhiều trường hợp chỉ đơn giản do rối loạn tiêu hóa, táo bón nhẹ hoặc căng thẳng, nhưng cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo các bệnh lý nghiêm trọng cần can thiệp y tế.
Cơn đau sẽ ít đáng lo nếu chỉ do tích tụ khí trong ruột hoặc căng cơ bụng. Tuy nhiên, nếu kèm theo sốt, nôn ói, tiêu chảy ra máu hoặc đau dữ dội, đây có thể là biểu hiện của viêm ruột thừa, viêm túi thừa hay sỏi thận.
Ở phụ nữ, đau bụng bên trái còn có thể liên quan đến các vấn đề phụ khoa như xoắn buồng trứng hoặc u nang vỡ – những tình trạng nguy cấp cần được cấp cứu ngay. Vì vậy, tuyệt đối không nên chủ quan khi xuất hiện cơn đau bất thường, đặc biệt là đau đột ngột và dữ dội.
Các nguyên nhân phổ biến gây đau bụng bên trái
Đau bụng bên trái có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, từ những tình trạng nhẹ như táo bón đến các bệnh lý nghiêm trọng cần can thiệp y tế. Dưới đây là những nguyên nhân thường gặp nhất gây đau bụng bên trái:
Viêm túi thừa
Viêm túi thừa là nguyên nhân phổ biến gây đau bụng bên trái, đặc biệt ở người trên 40 tuổi. Tình trạng này xảy ra khi các túi nhỏ (túi thừa) hình thành trên thành đại tràng, khi bị viêm sẽ gây đau dữ dội. Vùng đại tràng sigma ở bên trái là nơi thường xuyên bị ảnh hưởng nhất.
Người bệnh thường cảm thấy đau âm ỉ hoặc đau quặn vùng bụng dưới bên trái, kèm theo sốt, rối loạn tiêu hóa (táo bón hoặc tiêu chảy), đôi khi có máu trong phân. Nếu không được điều trị kịp thời, viêm túi thừa có thể tái phát nhiều lần và gây biến chứng nguy hiểm như áp xe, thủng ruột hoặc viêm phúc mạc.
Táo bón
Táo bón là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây đau bụng dưới, bao gồm cả vùng bên trái. Khi phân ứ đọng trong ruột già, đặc biệt ở đại tràng sigma bên trái, sẽ gây căng giãn và đau. Tình trạng này thường không nguy hiểm nhưng có thể gây khó chịu đáng kể.
Triệu chứng thường đi kèm gồm đầy hơi, khó đi ngoài, phân cứng và lượng ít. Dù không nguy hiểm, táo bón kéo dài gây nhiều khó chịu và ảnh hưởng đến sinh hoạt. Việc điều chỉnh chế độ ăn uống, tăng cường chất xơ, uống nhiều nước và vận động thường xuyên có thể giúp cải thiện tình trạng này.
Sỏi thận
Sỏi thận trái thường gây đau dữ dội. Khi sỏi di chuyển từ thận xuống niệu quản, nó có thể gây đau lan tỏa từ lưng dưới sang bụng dưới bên trái. Cơn đau thường xuất hiện đột ngột và có cường độ rất cao.
Triệu chứng đi kèm với sỏi thận bao gồm đau lưng dữ dội lan xuống háng, tiểu buốt, tiểu ra máu, buồn nôn và ói mửa. Cơn đau kéo dài từ vài phút đến vài giờ và thường cần dùng thuốc giảm đau mạnh để kiểm soát.
Loét dạ dày
Mặc dù dạ dày nằm ở phần trên bụng, nhưng loét dạ dày có thể gây đau lan xuống vùng bụng dưới, bao gồm cả bên trái. Loét dạ dày là vết loét hình thành trên niêm mạc dạ dày do nhiễm khuẩn H.pylori hoặc sử dụng thuốc chống viêm không steroid lâu dài.
Đau do loét dạ dày thường là đau rát, đau buốt, tăng lên khi bụng đói và giảm sau khi ăn. Ngoài ra còn có thể kèm theo triệu chứng ợ hơi, ợ chua, buồn nôn, và trong trường hợp nghiêm trọng có thể ói ra máu.
Viêm dạ dày ruột
Viêm dạ dày ruột thường là trường hợp cấp tính do nhiễm khuẩn, virus hoặc ngộ độc thực phẩm có thể gây đau bụng dưới lan tỏa, bao gồm cả vùng bên trái. Đây là tình trạng viêm của niêm mạc dạ dày và ruột non.
Triệu chứng đặc trưng bao gồm đau bụng chuột rút, tiêu chảy, buồn nôn và ói mửa, sốt, và mất nước. Hầu hết các trường hợp viêm dạ dày ruột sẽ tự khỏi trong vài ngày với việc nghỉ ngơi và bù nước điện giải.
Bệnh viêm ruột (IBD)
Bệnh viêm ruột bao gồm bệnh Crohn và viêm loét đại tràng là những bệnh lý mãn tính có thể gây đau bụng dưới bên trái. Đặc biệt, viêm loét đại tràng thường ảnh hưởng đến đại tràng sigma và trực tràng, gây đau ở vùng bụng dưới bên trái.
Triệu chứng của IBD bao gồm đau bụng mãn tính, tiêu chảy có máu và nhầy, sụt cân, mệt mỏi, và sốt nhẹ. Đây là những bệnh lý cần được theo dõi và điều trị lâu dài dưới sự giám sát của bác sĩ chuyên khoa.
Nguyên nhân phổ biến gây đau bụng bên trái nữ
Ở phụ nữ, đau bụng dưới bên trái còn có thể do các vấn đề liên quan đến hệ sinh dục. Hiểu rõ các nguyên nhân này giúp chị em dễ dàng nhận biết khi nào cần đi khám và được tư vấn y tế kịp thời.
Đau bụng kinh
Đau bụng kinh là nguyên nhân phổ biến nhất gây đau bụng dưới ở phụ nữ ở độ tuổi sinh sản. Cơn đau thường xuất hiện trước và trong kỳ kinh nguyệt, có thể tập trung ở bên trái hoặc cả hai bên bụng dưới. Đau bụng kinh có thể là nguyên phát (không có bệnh lý cơ bản) hoặc thứ phát (do các bệnh lý phụ khoa).
Đau bụng kinh thường có tính chất chuột rút, đau âm ỉ, có thể lan ra lưng dưới và đùi trong. Ngoài ra, phụ nữ còn có thể gặp các triệu chứng kèm theo như đau đầu, buồn nôn, tiêu chảy và mệt mỏi. Việc dùng thuốc giảm đau, chườm ấm và điều chỉnh thói quen sinh hoạt có thể giúp giảm triệu chứng.
Bệnh lạc nội mạc tử cung
Lạc nội mạc tử cung là tình trạng các mô nội mạc tử cung phát triển bất thường bên ngoài tử cung, thường ở buồng trứng, vòi trứng hoặc thành bụng. Khi những mô này phản ứng theo chu kỳ kinh nguyệt, chúng có thể gây ra cơn đau dữ dội ở vùng bụng dưới bên trái.
Cơn đau do lạc nội mạc tử cung thường trở nên nghiêm trọng hơn trong kỳ kinh và có thể kéo dài suốt chu kỳ. Ngoài ra, bệnh còn có thể gây đau khi quan hệ tình dục, khó có thai, và rối loạn kinh nguyệt. Tùy vào mức độ bệnh, các phương pháp điều trị bao gồm dùng thuốc hormone, thuốc giảm đau hoặc phẫu thuật.
U nang buồng trứng
U nang buồng trứng là những túi chứa dịch hình thành trên hoặc trong buồng trứng. Phần lớn các u nang không gây triệu chứng, tuy nhiên khi u nang lớn, vỡ, hoặc xoắn có thể gây đau bụng dưới dữ dội. U nang ở buồng trứng trái sẽ gây đau ở bụng dưới bên trái.
Triệu chứng của u nang buồng trứng có thể bao gồm đau bụng âm ỉ hoặc đau nhói, cảm giác đầy bụng, rối loạn kinh nguyệt, và đau khi quan hệ tình dục. Trong trường hợp u nang vỡ hoặc xoắn, cơn đau sẽ rất dữ dội và cần được xử lý khẩn cấp.
Nguyên nhân phổ biến gây đau bụng trái ở nam
Nam giới cũng có một số nguyên nhân đặc trưng gây đau bụng dưới bên trái liên quan đến hệ sinh dục và tiết niệu.
Thoát bị bẹn
Thoát vị bẹn là tình trạng một phần ruột hoặc mô mềm khác lồi qua thành bụng yếu ở vùng bẹn. Mặc dù có thể xảy ra ở cả hai bên, thoát vị bẹn trái sẽ gây đau ở bụng dưới bên trái và vùng bẹn. Nam giới có nguy cơ mắc thoát vị bẹn cao hơn phụ nữ do cấu trúc giải phẫu cơ thể.
Triệu chứng điển hình bao gồm xuất hiện khối mềm ở vùng bẹn, cảm giác nặng nề, và cơn đau tăng lên khi ho, hắt hơi hoặc vận động mạnh. Nếu thoát vị bị kẹt, cơn đau sẽ rất dữ dội và cần được phẫu thuật khẩn cấp để tránh biến chứng nghiêm trọng.
Xoắn tinh hoàn
Xoắn tinh hoàn là tình trạng cấp cứu y khoa khi tinh hoàn bị xoắn, cắt đứt nguồn cung cấp máu. Mặc dù cơn đau chính tập trung ở bìu, nhưng có thể lan lên bụng dưới, đặc biệt là bên trái nếu tinh hoàn trái bị xoắn.
Triệu chứng đặc trưng bao gồm đau tinh hoàn đột ngột và dữ dội, sưng đỏ bìu, buồn nôn và ói mửa. Đây là tình trạng cần được phẫu thuật trong vòng 6 giờ để cứu tinh hoàn.
Viêm tuyến tiền liệt
Viêm tuyến tiền liệt là tình trạng viêm nhiễm ở tuyến tiền liệt – một tuyến nhỏ nằm quanh niệu đạo ở nam giới. Khi bị viêm, bệnh có thể gây đau lan tỏa vùng chậu hông, bao gồm cả bụng dưới bên trái.
Các triệu chứng thường gặp gồm đau hoặc rát khi đi tiểu, tiểu gấp, tiểu đêm nhiều lần, đau vùng chậu hông và đôi khi kèm theo sốt nhẹ. Viêm tuyến tiền liệt cần được chẩn đoán và điều trị kịp thời để tránh biến chứng.
Khi nào đau bụng bên trái cần đi khám bác sĩ?
Bạn nên đi khám ngay nếu đau bụng bên trái kèm theo các dấu hiệu sau: đau dữ dội không chịu nổi, sốt cao trên 38.5°C, ói mửa liên tục không thể giữ lại thức ăn hoặc nước uống, đi ngoài ra máu hoặc phân đen, đau bụng cứng như ván, choáng váng hoặc ngất, hoặc cơn đau tăng nhanh trong thời gian ngắn.
Nên đi khám trong 24-48 giờ khi có các triệu chứng: đau bụng kéo dài hơn 2-3 ngày, sốt nhẹ kèm theo đau bụng, thay đổi đột ngột thói quen đi ngoài, tiểu buốt hoặc tiểu ra máu, hoặc đau bụng ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày.
Đặc biệt, phụ nữ có thai cần đi khám ngay khi có đau bụng dưới bất thường vì đây có thể là dấu hiệu của thai ngoài tử cung hoặc nguy cơ sảy thai [1].
Người có tiền sử bệnh lý như viêm túi thừa, sỏi thận, hoặc bệnh viêm ruột cũng cần theo dõi chặt chẽ và đi khám khi có triệu chứng tái phát.
Cách chẩn đoán và điều trị đau bụng bên trái
Với nhiều nguyên nhân khác nhau, việc chẩn đoán đau bụng bên trái cần dựa trên vị trí cơn đau, mức độ đau, các triệu chứng đi kèm (như sốt, rối loạn tiêu hóa, tiểu khó…) và tiền sử bệnh. Bác sĩ có thể chỉ định khám lâm sàng, xét nghiệm máu, nước tiểu, siêu âm bụng hoặc chụp CT để xác định nguyên nhân cụ thể.
Tùy từng trường hợp và đối tượng bệnh nhân cụ thể, việc điều trị có thể đơn giản như:
- Thay đổi chế độ ăn, nghỉ ngơi và dùng thuốc giảm đau không kê đơn (với táo bón, đau bụng kinh),
- Can thiệp y tế, dùng thuốc chuyên khoa, điều trị nội trú hay phẫu thuật (với viêm túi thừa, sỏi thận, u nang buồng trứng, xoắn tinh hoàn…).
Nếu đau kéo dài, tăng nặng, hoặc kèm triệu chứng bất thường, bạn nên đến cơ sở y tế để được thăm khám và xử lý kịp thời.
Các biện pháp phòng tránh đau bụng bên trái
Việc phòng ngừa đau bụng dưới bên trái có thể thực hiện thông qua nhiều biện pháp đơn giản nhưng hiệu quả trong cuộc sống hàng ngày.
- Chế độ ăn uống hợp lý đóng vai trò quan trọng trong việc phòng ngừa nhiều nguyên nhân gây đau bụng dưới. Bạn nên tăng cường chất xơ từ rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt để phòng ngừa táo bón và bệnh túi thừa.
- Uống đủ nước mỗi ngày (khoảng 2-2.5 lít) giúp phòng ngừa sỏi thận và táo bón.
- Vận động thường xuyên giúp cải thiện hoạt động tiêu hóa, giảm căng thẳng, và duy trì cân nặng khỏe mạnh. Bạn nên dành ít nhất 30 phút mỗi ngày cho các hoạt động vận động như đi bộ, bơi lội, hoặc yoga..
- Quản lý căng thẳng cũng rất quan trọng vì căng thẳng có thể ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa và làm tăng nguy cơ đau bụng. Bạn có thể áp dụng các kỹ thuật thư giãn như thiền, hít thở sâu, hoặc nghe nhạc. Đảm bảo ngủ đủ giấc cũng giúp cơ thể phục hồi và giảm căng thẳng.
- Khám sức khỏe định kỳ giúp phát hiện sớm các bệnh lý có thể gây đau bụng dưới. Phụ nữ nên thực hiện khám phụ khoa định kỳ để phát hiện sớm các vấn đề về buồng trứng, tử cung. Nam giới trên 40 tuổi nên khám tuyến tiền liệt định kỳ. Tất cả mọi người nên thực hiện các xét nghiệm sàng lọc ung thư đại trực tràng theo khuyến cáo của bác sĩ.
- Vệ sinh cá nhân tốt, đặc biệt là vệ sinh vùng sinh dục, giúp phòng ngừa nhiễm trùng đường tiết niệu và các bệnh lý phụ khoa.
- Sử dụng bao cao su khi quan hệ tình dục để phòng ngừa các bệnh lây truyền qua đường tình dục có thể gây viêm nhiễm vùng chậu.
Kết luận
Đau bụng bên trái là một triệu chứng phổ biến có thể có nhiều nguyên nhân khác nhau, từ những tình trạng nhẹ như táo bón đến những bệnh lý nghiêm trọng cần can thiệp y tế khẩn cấp. Việc hiểu rõ về các nguyên nhân, triệu chứng đi kèm, và dấu hiệu cảnh báo sẽ giúp bạn đưa ra quyết định đúng đắn về thời điểm cần tìm kiếm sự trợ giúp y tế.
Cuối cùng, việc áp dụng các biện pháp phòng ngừa như duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, vận động thường xuyên, quản lý căng thẳng, và khám sức khỏe định kỳ là cách tốt nhất để giảm nguy cơ mắc các bệnh lý gây đau bụng bên trái. Hãy nhớ rằng, sức khỏe là tài sản quý giá nhất, và việc chăm sóc sức khỏe một cách chủ động sẽ giúp bạn có một cuộc sống khỏe mạnh và hạnh phúc hơn.
- Left Side Stomach Pain: Causes, Symptoms, When to Worry: https://www.medanta.org/patient-education-blog/left-side-stomach-pain-causes-symptoms-when-to-worry
- What Causes Abdominal Pain on the Left Side?: https://www.visitcompletecare.com/blog/what-causes-abdominal-pain-on-the-left-side/
- Causes of Left-Sided Stomach Pain: https://mandayahospitalgroup.com/causes-of-left-sided-stomach-pain/
- Left Side Stomach Pain: Symptoms and Causes: https://www.carehospitals.com/symptoms/left-side-stomach-pain
Dược sĩ Phạm Cao Hà
Đã kiểm duyệt nội dung
Tôi là dược sĩ Phạm Cao Hà, hiện đang giữ vai trò cố vấn chuyên môn tại Công ty TNHH Mediphar USA. Với gần 40 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực nghiên cứu và quản lý chất lượng sản phẩm thực phẩm chức năng bảo vệ sức khỏe, tôi cam kết cung cấp những thông tin chính xác và hữu ích cho cộng đồng.
Hy vọng rằng những kiến thức và kinh nghiệm mà tôi chia sẻ trên website medipharusa.com sẽ hỗ trợ Quý Đối Tác và Khách Hàng của công ty trong việc hiểu biết sâu sắc hơn về lĩnh vực dược phẩm và thực phẩm chức năng.
